internationalisatie
coöperaties
noodzakelijk
landb. voedingsbodem am. econ.
totale bedrag aan opgenomen kredieten
en twee derde van de kapitaalbehoefte
van landbouwcoöperaties. Alleen de
federale regering leent meer op de
particuliere geldmarkt!
Eind 1980 hadden de boeren en hun
coöperaties voor een totaal van 68,6
miljard aan leningen bij dit krediet
systeem uitstaan.
De boeren moesten zich wel verenigen
om te kunnen voldoen aan de
voortdurend veranderende wensen van
de verbruikersmarkt ten aanzien van
volume, uniforme kwaliteit, continue
aanvoer en soorten produkten. Het
alternatief voor het agrarische
familiebedrijf is zich in de
ondergeschikte rol te laten plaatsen van
leveranciers van het onbewerkte
produkt en de verzamelende en
verwerkende functies maar over te laten
aan de grootschalige ondernemingen.
Via hun coöperaties hebben de boeren
kans gezien om méér functies binnen de
bedrijfskolom voor hun eigen rekening
te nemen.
Via hun landbouwcoöperaties zijn de
boeren derhalve op weg om een
dynamische en nog steeds groeiende rol
in de Amerikaanse voedings- en
marketingindustrie te gaan spelen. En
door een verdergaande structurering op
regionaal, nationaal en multinationaal
niveau, maken deze coöperaties zich op
voor een nog effectievere rol in de zich
snel ontwikkelende, internationaal in
elkaar grijpende, wereldeconomie.
In het voorafgaande artikel heeft
Randall E. Torgerson van het
Amerikaanse ministerie van
Landbouw een helder inzicht
gegeven in de betekenis van het
agri-business-gebeuren voor de
economie van de Verenigde
Staten. Een bevriende relatie
heeft hiernaast een aantal
belangrijke gegevens over deze
bedrijfstak op een rijtje gezet, dat
betrekking heeft op Nederland en
een groot aantal landen van
Europa. Duidelijk blijkt daaruit
hoe belangrijk de rol van
Rotterdam als transitohaven is.
De Nederlandse landbouw is een
veredelingslandbouw, d.w.z. in de
veehouderij wordt een belangrijk deel
van de grondstoffen (veevoer) over de
markt aangekocht c.q. ingevoerd.
De eindprodukten worden over de
markt verkocht c.q. uitgevoerd.
De Nederlandse landbouw in zijn
geheel exporteerde in 1979 voor een
bedrag van f 32 miljard, dat is 22
van de Nederlandse export. De import
van landbouwprodukten (inclusief
veevoedergrondstoffen) in dat jaar
bedroeg f 22 miljard, zodat de
landbouw een positieve bijdrage aan
de Nederlandse handelsbalans levert.
De Nederlandse landbouw, en dat
geldt voor de gehele EEG, is voor de
voorziening van eiwitrijke
grondstoffen zeer sterk afhankelijk
(80 van de wereldmarkt.
Een belangrijk deel van deze eiwitrijke
grondstoffen is afkomstig uit de
Verenigde Staten, met name de soja.
Daarnaast worden mais,
maisglutenvoermeel, zemelen,
suikerbieten- en citruspulp uit dit land
ingevoerd.
De export van landbouwprodukten
(inclusief de genoemde
veevoedergrondstoffen) van de
Verenigde Staten naar de EEG nam van
1973 tot 1979 met 50 toe tot een
totaal bedrag van 7 miljard, waarvan
naar Nederland voor 1,9 miljard.
De Rotterdamse haven speelt in dit
handelsverkeer een zeer belangrijke rol,
zowel voor de Nederlandse landbouw
als voor die in het 'achterliggende' land
aan Rijn en Maas.
De mengvoederindustrie en
veevoederhandel in West-Duitsland,
Zwitserland, Oostenrijk, België en een
deel van Noord-Frankrijk worden door
de haven van Rotterdam bediend.
Ook de transitohandel overzee naar het
Verenigd Koninkrijk, Ierland en de
Scandinavische landen maakt gebruik
van de haven van Rotterdam, waar
grote 'bulkcarriers' gelost kunnen
worden en de goederen worden
overgeslagen in kleinere schepen, die
de havens in genoemde landen kunnen
bereiken.
Bij dit intensieve handelsverkeer spelen
de Europese aan- en verkoop
coöperaties een belangrijke rol. De
Nederlandse coöperaties (Cebeco-
Handelsraad, Cehave en Landbouw
belang) verzorgen gezamenlijk 53 van
de veevoedervoorziening, de Belgische
Boerenbond in Vlaanderen 40 de
Duitse coöperaties 40 de Deense
50 de Ierse 35 en de Franse 30
Dit zijn belangrijke marktaandelen.
De Verenigde Staten zijn nog steeds de
belangrijkste 'buitenlandse' leverancier
van grondstoffen voor de Europese
landbouw.
Eindeloze graanvelden in de Verenigde Staten.