internationalisatie coöperaties noodzakelijk landb. voedingsbodem am. econ. totale bedrag aan opgenomen kredieten en twee derde van de kapitaalbehoefte van landbouwcoöperaties. Alleen de federale regering leent meer op de particuliere geldmarkt! Eind 1980 hadden de boeren en hun coöperaties voor een totaal van 68,6 miljard aan leningen bij dit krediet systeem uitstaan. De boeren moesten zich wel verenigen om te kunnen voldoen aan de voortdurend veranderende wensen van de verbruikersmarkt ten aanzien van volume, uniforme kwaliteit, continue aanvoer en soorten produkten. Het alternatief voor het agrarische familiebedrijf is zich in de ondergeschikte rol te laten plaatsen van leveranciers van het onbewerkte produkt en de verzamelende en verwerkende functies maar over te laten aan de grootschalige ondernemingen. Via hun coöperaties hebben de boeren kans gezien om méér functies binnen de bedrijfskolom voor hun eigen rekening te nemen. Via hun landbouwcoöperaties zijn de boeren derhalve op weg om een dynamische en nog steeds groeiende rol in de Amerikaanse voedings- en marketingindustrie te gaan spelen. En door een verdergaande structurering op regionaal, nationaal en multinationaal niveau, maken deze coöperaties zich op voor een nog effectievere rol in de zich snel ontwikkelende, internationaal in elkaar grijpende, wereldeconomie. In het voorafgaande artikel heeft Randall E. Torgerson van het Amerikaanse ministerie van Landbouw een helder inzicht gegeven in de betekenis van het agri-business-gebeuren voor de economie van de Verenigde Staten. Een bevriende relatie heeft hiernaast een aantal belangrijke gegevens over deze bedrijfstak op een rijtje gezet, dat betrekking heeft op Nederland en een groot aantal landen van Europa. Duidelijk blijkt daaruit hoe belangrijk de rol van Rotterdam als transitohaven is. De Nederlandse landbouw is een veredelingslandbouw, d.w.z. in de veehouderij wordt een belangrijk deel van de grondstoffen (veevoer) over de markt aangekocht c.q. ingevoerd. De eindprodukten worden over de markt verkocht c.q. uitgevoerd. De Nederlandse landbouw in zijn geheel exporteerde in 1979 voor een bedrag van f 32 miljard, dat is 22 van de Nederlandse export. De import van landbouwprodukten (inclusief veevoedergrondstoffen) in dat jaar bedroeg f 22 miljard, zodat de landbouw een positieve bijdrage aan de Nederlandse handelsbalans levert. De Nederlandse landbouw, en dat geldt voor de gehele EEG, is voor de voorziening van eiwitrijke grondstoffen zeer sterk afhankelijk (80 van de wereldmarkt. Een belangrijk deel van deze eiwitrijke grondstoffen is afkomstig uit de Verenigde Staten, met name de soja. Daarnaast worden mais, maisglutenvoermeel, zemelen, suikerbieten- en citruspulp uit dit land ingevoerd. De export van landbouwprodukten (inclusief de genoemde veevoedergrondstoffen) van de Verenigde Staten naar de EEG nam van 1973 tot 1979 met 50 toe tot een totaal bedrag van 7 miljard, waarvan naar Nederland voor 1,9 miljard. De Rotterdamse haven speelt in dit handelsverkeer een zeer belangrijke rol, zowel voor de Nederlandse landbouw als voor die in het 'achterliggende' land aan Rijn en Maas. De mengvoederindustrie en veevoederhandel in West-Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, België en een deel van Noord-Frankrijk worden door de haven van Rotterdam bediend. Ook de transitohandel overzee naar het Verenigd Koninkrijk, Ierland en de Scandinavische landen maakt gebruik van de haven van Rotterdam, waar grote 'bulkcarriers' gelost kunnen worden en de goederen worden overgeslagen in kleinere schepen, die de havens in genoemde landen kunnen bereiken. Bij dit intensieve handelsverkeer spelen de Europese aan- en verkoop coöperaties een belangrijke rol. De Nederlandse coöperaties (Cebeco- Handelsraad, Cehave en Landbouw belang) verzorgen gezamenlijk 53 van de veevoedervoorziening, de Belgische Boerenbond in Vlaanderen 40 de Duitse coöperaties 40 de Deense 50 de Ierse 35 en de Franse 30 Dit zijn belangrijke marktaandelen. De Verenigde Staten zijn nog steeds de belangrijkste 'buitenlandse' leverancier van grondstoffen voor de Europese landbouw. Eindeloze graanvelden in de Verenigde Staten.

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Rabobank' | 1981 | | pagina 24