I*
Rantsoen
Wat het zwaarst weegt...
werkgelegenheid en dus van de Neder
landse economie geen zaak is die je in
één, twee of zelfs drie jaar oplost. We
moeten erop rekenen, dat het een pro
ces van veel langere adem kan zijn.'
- Komt dat proces nu op gang
Nog te weinig, helaas. Maar wat de
mentaliteit betreft, lijkt eindelijk het be
sef doorgedrongen, dat er een hard be
leid nodig is om het herstel te bewerk
stelligen. Het resultaat van een dergelijk
beleid zullen we echter pas na vele jaren
kunnen weten. Toch moeten we zo'n
beleid nu voeren.'
- Moet de President van DNB a titre
personnel gezag hebben?
'Ik meen van wel. Maar je moet geen
populariteit, maar vertrouwen nastre
ven. Dat betekent ook dat je jezelf op
rantsoen moet stellen als je je afvraagt,
wanneer je wat moet zeggen. Dat zal ik
nog moeten leren.'
- Zal het u moeilijk vallen geen greep
te hebben op externe politieke factoren,
als die dwars blijken te staan op wat u
uw plicht acht?
'Ik weet het niet. De President heeft zijn
eigen verantwoordelijkheid, die is hem
niet zomaar opgelegd, die behoort hij te
hebben en ook te nemen. Hij zal dus alle
denkbare middelen moeten gebruiken
om zijn verantwoordelijkheid te kunnen
dragen. Dat kan frustrerend wezen,
maar dat wil nog niet zeggen, dat je
hem daarom neerlegt. In wezen zullen
zowel een President van DNB als een
minister van Financiën de plicht voelen
om permanent met elkaar naar een ge
meenschappelijke noemer te streven.
Geen van beiden kunnen zich een fun
damenteel conflict permitteren. Zou dat
ontstaan, doordat van de President din
gen gevraagd worden, die strijdig zijn
met de opdracht die hij van de wet
krijgt, dan heb je een situatie, waarin
een van beiden moet wijken.
Daarom is er elke week overleg tussen
de Minister en de President. Ikzelf heb
de prettigste herinneringen aan dat
Dr. Duisenberg in de
pauze van de jongste
Centrale Kring
vergadering in gesprek
met de heer J. J. Reintjes
(Rabobank Leunen),
voorzittter van de
Vereniging van
Directeuren van
Rabobanken.
overleg met Zijlstra, al was het voor mij
die allereerste keer wel even wennen,
want hij was mijn oude baas. In zo'n
wekelijks overleg spreek je de lopende
zaken door en stem je het beleid, als dat
nodig is, op elkaar af. Op ambtelijk ni
veau wordt er natuurlijk ook permanent
overleg gevoerd.'
- U bent geen dogmatische socialist. U
staat nu ook qualitate qua buiten de
partijpolitiek?
'Ik sta in ieder geval buiten de actieve
partijpolitieke bemoeienis. Maar ik mag
wel lid zijn van een politieke partij en
dat ben ik ook.'
- U hebt bij ons nooit last gehad van
uw 'rodelroze'kleurtje?
'Nee. Men heeft in het begin wel eens
vreemd tegen mij aangekeken, maar -
en daar heb ik juist zo'n waardering
voor - ik heb zowel van de organisatie
als daarbinnen van de Raad van Beheer
en van de Hoofddirectie alle vrijheid ge
kregen, die ik mezelf wilde toemeten.'
- Ook in het monetafr-financieel den
ken bent u geen dogmaticus?
'Ik geloof van niet. Ook in die discussie
over monetaristen tegenover Keynesia
nen denk ik me heel goed te kunnen
vinden in wat Zijlstra het gematigde
monetarisme noemt. Maar ik ben er wel
vóór alles van overtuigd, dat het mone
taire beleid onmisbaar is ter bestrijding
van de inflatie en tegelijk dat het mone
tair beleid dat niet alleen aankan.'
- Staat u wat huiverig tegenover wat
mevrouw Thatcher in Engeland en Pre
sident Reagan in de Verenigde Staten
monetair voorstaan?
'De effecten van het Amerikaanse be
leid kunnen we nog niet goed beoorde
len. Daarvoor is de ontwikkeling te re
cent. Maar wel zie ik als een heel groot
nadeel van dat beleid de bijna onver
schilligheid, waarmee men de hoogte
van de rente tegemoet treedt. Het is een
beleid dat erop gericht is de geldschep-
ping, de kredietverlening, zich binnen
zeer nauwe grenzen te laten voltrekken.
Ongeacht de prijs, die daar voor het
geld uitrolt, dus ongeacht de hoogte van
de rente. Het resultaat is, dat we nu al
geruime tijd zitten met rentevoeten, zo
hoog, dat daardoor de economische ac
tiviteit ginds, maar ook hier en elders,
wordt afgeremd.'
- Het etiket 'links' is zo verschrikkelijk
vaag, hebt u eens gezegd. Uzelf zoekt
zijn inhoud in begrippen als naastenlief
de, bewogenheid voor je omgeving en
opkomen voor hen die in de knoei zit
ten. Speelt dat mee in beslissingen die u
moet nemen?
'Ja, inderdaad, maar die overwegingen
kunnen het ook wel noodzakelijk ma
ken, dat je op korte termijn hele harde
en ogenschijnlijk niet zo erg sociaal be
wogen maatregelen toch moet nemen.
Ik vind het veel belangrijker, dat wij over
tien en over twintig jaar ons nog steeds
een hoog niveau van sociale voorzienin
gen kunnen permitteren, dan dat,ik van
daag zou moeten vechten om 1 meer
of minder prijscompensatie. Je kunt wel
eens op de korte baan keuzes moeten
maken voor een vrij hard lijkend beleid
in de sfeer van sociale voorzieningen, in
het begrotingsbeleid, in de loonvorming,
juist om op de lange baan in staat te zijn
al die leuke dingen nog steeds te kun
nen blijven betalen.'
- Nog één vraag, meneer Duisenberg.
Beklemt u de gedachte aan de grote
verantwoordelijkheid van uw nieuwe
functie wel eens?
'Als ik ja zou zeggen, zou ik liegen. Ik
ben nog niet zo oud, maar ik heb toch al
wel een beetje ervaring. Ook als minis
ter en ook bij de Rabobank heb ik aan
de top gestaan. Daar raak je ook aan ge
wend.'
JRH
