uit onze historie
Naar de coöperatieve banken in de omgeving van de Waterweg
De eerste bank in de omgeving van de Nieuwe Waterweg waarvan wij een
massa gegevens ontvingen, zou gevoeglijk 'Drie In Een' genaamd kunnen
zijn. Het is een schijnbaar nogal ingewikkelde puzzel die u wordt voorgezet.
Er is een De Lier als bijkantoor van 'Midden-Westland' en er is een De Lier
als kantooradres van 'De Maaslanden' en dit De Lier, te zamen met de bij
kantoren Maasland en Maassluis vormen de Coöperatieve Rabobank 'De
Maaslanden' WA gevestigd te De Lier.
gulden per jaar met 20 gulden wasch-
geld buiten verval en één dag vrij per
maand' en dat de voorwaarde om op de
kiezerslijst te komen voor de gemeente
luidde dat men minstens zestien gulden
betaalde in de directe belastingen.
In 1890 werd de Maassluissche Water
leidingmaatschappij opgericht op het
terrein van 'het Prikkegat'. U diene te
weten dat 'prikken' kleine aasvisjes zijn
voor de vangst op schelvis en kabel
jauw. Die diertjes moesten vóór het ge
bruik gedood worden en daarvoor
moest het jongste vissersknechtje zor
gen door de kopjes stuk te bijten. Dat
onsmakelijke karwei werd wel eens ver
zacht door de vieze smaak te verdrijven
met een of andere lekkernij.
Maar in Maassluis vond men ook het
geboortehuis van dr. Abraham Kuyper,
alom bekend door zijn rol in de Dolean
tie (het ontstaan van de Gereformeerde
Kerken in Nederland) en als staatsman.
Maasland/Maassluis werd opgericht in
1903 en fuseerde per 1 april 1979 met
De Lier tot De Maaslanden waarvan be-
stuurderen en kantoren gul verdeeld zijn
over de drie dorpen. (Misschien is dit
alles u nu een beetje duidelijk?)
Voor de nu volgende 'terugblik' kon ge
put worden uit notulen, gedenkboekjes,
verzamelingen van ansichten en het
toeristische boek 'Uit in Eigen Land' dat
van Maassluis zegt: 'vergezichten vanaf
het havenhoofd over de Nieuwe Water
weg en het Botlekgebied bepalen de at
tractieve omgeving van dit oude haven
stadje. Drukke scheepvaart en des
avonds sprookjesachtige, of misschien
moet gezegd zijn 'science-fictionachtige
industriële bedrijvigheid...' en van
Maasland: 'schilderachtig gelegen dorp
je aan de Gaag...' welke schilderachtig
heid uitvoerig wordt toegelicht.
Helaas; van De Lier wordt helemaal
niets gezegd in dit boek, maar goede
wijn behoeft geen krans!
Ter nadere kennismaking met de sa
menstellende delen van De Maaslan
den, vóórdat de 'Boerenleenbanken vol
gens het systeem Raiffeisen' hun zegen- j
rijke taak gingen aanvangen: Maassluis
kreeg in 1879 een directe stoomboot-
dienst met Rotterdam en vanaf augustus
1891 reden tien treinen heen en weer
tussen dit dorp en Rotterdam. Er waren
daarnaast tal van veerdiensten die wer
den opgevolgd door omnibusdiensten
en in 1912 zelfs door de Westlandsche
Stoomtram naar Delft en Den Haag.
Cholera
Maasland is waarschijnlijk omstreeks
duizend jaar geleden onntstaan aan de
Gaag. De zeer oude kerk ging in 1945 in
vlammen op, waarbij vele onvervangba
re schatten teloor ginge
Nog in 1851 bestond het kiesrecht voor
de gemeenteraad aldaar beslist niet
voor de 'kleine luiden', de arbeiders
stand of vele, om andere redenen, uit-
geslotenen.
Waarschijnlijk, om allerlei handtastelijk
heden en gevechten te voorkomen,
werd bepaald: 'de kiezers, die geene
krijgslieden zijn, verschijnen ongewa
pend op de plaats voor de inlevering der
stembriefjes bestemd'.
Het was nog in 'die goeie ouwe tijd' dat
men dit kon lezen: 'er wordt gevraagd
eenez indelijke dienstbode voor meid
alleen in een klein gezin. Loon 70 tot 80
Milieuverontreiniging is ook al geen mo
dern begrip. In 1866 eiste de cholera
talloze slachtoffers in ons gehele land
en daarbuiten. Wanhopig trachtte men
de epidemie tot staan te brengen en
deelde het gemeentebestuur mede: 'tot
het reinigen van eenige slooten waar dit
noodig scheen en het overdekken van
enkele mestvaalten is onverwijld over
gegaan. Eenige vaten met goed sluitend
deksel werden in gereedheid gebragt
tot tijdelijke bewaring der uitwerpselen
van choleralijders...
Bij gemis aan eenig ander locaal werd
het wagthuis ingerigt om desgevorderd
te dienen om passanten, door de chole
ra overvallen, in verpleging te kunnen
opnemen.'
Vanzelfsprekend kent De Lier óók een
verleden, alhoewel uit zeer vroege tijden
weinig bewoningsresten zijn gevonden.
Toen het omringende gebied in de
Middeleeuwen werd ingedijkt werd pas
Een tafereel uit het Maasland van de
vorige eeuw, de Stoomzuivelfabriek
'Ons Bestaan
