36 somber.
van grutter tot ondernemer-manager-
'prijzenslag' zal hebben op de marges
van de zelfstandige detaillist is op dit
moment nog niet vast te stellen.
Aan de kostenkant vormen de perso
neelslasten, inclusief gewaardeerd on-
dernemersloon, de belangrijkste post. In
procenten van de omzet bedragen deze
circa 12 a 15%. Het Economisch Insti
tuut voor het Midden- en Kleinbedrijf is
momenteel bezig met een gedetailleer
de rentabiliteitsstudie.
Het is overigens interessant om eens te
vernemen hoe de detaillist zelf tegen
zijn exploitatierekening aankijkt. Dit kan
Ontwikkelingen en trends
De toekomst - zowel op korte als op
langere termijn - wordt mede bepaald
door ontwikkelingen die buiten het in-
vloedsveld van de ondernemer liggen.
Tot deze zogenaamde exogene factoren
behoren de snelle opmars van de auto
matisering en 'maatschappelijke ont
wikkelingen' (b.v. kleinere gezinnen; al-
leenwonenden).
De tijd ligt nog niet zover achter ons dat
de goederen thuis werden bezorgd. Dit
arbeidsintensieve werk wordt tegen
woordig, afgezien van bezorging via
ambulante verkooppunten zoals de rij-
waarna de bestelling de volgende dag
aan de deur wordt gebracht. De geauto
matiseerde verwerking van de bestellin
gen maakt het mogelijk om een efficiënt
en dus minder arbeidsintensief en kost
baar routeschema voor de besteldienst
te ontwerpen.
Het bovenstaande is slechts een illu
stratie van de grondige wijze waarop
het huidige distributienet zich kan wij
zigen. Uiteraard zal de beschreven si
tuatie door allerlei maatschappelijke
weerstanden niet op stel en sprong ver
anderen, maar via een evolutieproces
worden bereikt. De eerste stap in dit
LAURIERBLADEREN
tANHL
jTMUlc,
WITTE1
worden afgelezen uit de recente resulta
ten van een jaarlijkse enquête, uitge
voerd door de gezamenlijke Kamers van
Koophandel. Het blijkt dat de detailhan
del in levensmiddelen (grotendeels pri
maire levensbehoeften) tot nu toe min
der van de economische recessie te lij
den heeft gehad dan de detailhandel in
zijn totaliteit. Niettemin zijn ook onder
de deelnemers in de levensmiddelen
branche de verwachtingen voor 1981
dende SRV-winkels, nauwelijks meer
bedreven. Het is echter zeer goed mo
gelijk dat het 'ouderwetse' gebruik, ge
stoken in een nieuw jasje, in ere zal
worden hersteld. Futurologen voorspel
len dat de 'aanbiedingen van de week'
in het jaar 2000 ons zullen bereiken met
behulp van een viewdata-systeem. Het
wekelijkse boodschappenlijstje kan dan
vanuit de luie stoel worden samenge
steld en doorgegeven aan de computer
van de levensmiddelendistributeur,
proces is het automatiseren van kassa
handelingen.
De huidige economische recessie kan
worden gezien als de belangrijkste
maatschappelijke ontwikkeling die op
korte termijn de toekomst van de detail
handel bepaalt. Overigens zal naar ver
wachting de consumentenvraag naar le
vensmiddelen minder scherp reageren
op de dalende koopkracht dan die naar
duurzame consumptiegoederen (textiel,
auto's, keukens, afwasmachines etc.).
