van grutter
tot ondernemer
manager
de kruidenier:
ont wikkelingen
in het
ondernemerschap
34
Een belangrijke branche, die detailhandel in levensmiddelen. Hij is de
hoofdrolspeler bij de voorziening in dagelijkse levensbehoeften en
biedt daarbij veel werkgelegenheid. De ondernemer is er in een
voortdurende concurrentiestrijd verwikkeld bij het dingen naar de
gunst van de consument, die een bepaalde voorkeur heeft ten aanzien
van prijs, kwaliteit, service, bereikbaarheid van en parkeergelegenheid
bij de zaak, sfeer, assortiment enz.
De ondernemer weet welke mix van deze factoren het best bij zijn
cliëntèle past; daarbij wel beseffend dat accenten voortdurend
worden verlegd.
Dit is de derde aflevering in
een serie over diverse bran
ches in het midden- en klein
bedrijf. Deze artikelen worden
geschreven in het kader van
de produkt-marketing plan
ning.
De daarin verwoorde visie op
de gang van zaken in de diver
se bedrijfstakken is getoetst
bij onze praktijkmensen.
De artikelen zijn co-produk-
ties van het produkt-manage-
ment Handel, Nijverheid en
Instellingen, de Stafgroep
Economisch Onderzoek (afd.
Bedrijfstakonderzoek) en onze
praktijkmensen (kredietadvi
seurs).
De kruidenier is (ondernemer)manager
geworden. Hij kent de prioriteiten van
de consument en houdt bij de samen
stelling van het assortiment hiermee re
kening. Hij volgt de omzet-, marge- en
kostenontwikkeling op de voet en
neemt - indien nodig - maatregelen. De
schaalvergroting leidt tot niet geringe
investeringen, die rendabel gemaakt
moeten worden. Mede dank zij techni
sche hulpmiddelen zoals automatische
kassa's, weeg- en snijmachines e.d. kan
de arbeidsproduktiviteit worden ver
hoogd. De financieel-economische as
pecten vragen van de ondernemer aan
merkelijk meer aandacht dan vroeger
het geval was.
In het concurrentievlak heeft hij te ma
ken met een sterk opkomend grootwin
kelbedrijf (GWB) zoals Albert Heijn,
EDAH (V D), Albrecht, Jac. Hermans
en anderen. Dit penetreert onder meer
via overname van bestaande groothan
delsbedrijven. Ook kleinere plaatsen ko
men in de interessesfeer van deze reu
zen. Voeg daarbij de in de loop der jaren
fors toegenomen mobiliteit van de be
volking en het wordt duidelijk dat de
zelfstandige detailhandelaar in levens
middelen onder geheel andere omstan
digheden functioneert dan 20 jaar gele
den.
Drs. J. W. Marinissen
Bedrijfstakonderzoek
J. M. Meienhorst
plv. Hoofd
Financiering Handel,
Nijverheid en
Instellingen
Schaalvergroting versus
specialisatie
Schaalvergroting is een ontwikkeling
Marktaandelen in
1975
1977
1979
Grootwinkelbedrijf/coöp.
35,0
38,4
38,8
Zelfstandig groot
34,6
33,7
35,0
Zelfstandig midden
18,0
16,8
15,9
Bron:
Zelfstandig klein
12,4
11,1
10,3
A. C. Nielsen
