33
De vrouw als partner in
een agrarisch
gezinsbedrijf. Zij
controleert hier de
melkafgifte.
lopen om zich goed voor te bereiden op het onderne
merschap in de land- en tuinbouw. Het is dan ook dik
wijls alleen de vrouw die, op het bedrijf althans, de
man bijstaat in het werk en als ondernemer.
Ook uit financieel oogpunt kan meewerken door de
vrouw aantrekkelijk zijn.
De kosten om extra arbeid aan te trekken kunnen zelf
verdiend worden. Vooral voor jonge boeren, voor wie
iedere gulden telt, kan dit een belangrijke verlichting
betekenen. Maar gemakkelijk heeft een boerin het niet.
Ook voor haar geldt de zorg voor de kinderen en de ge
zinshuishouding. Meer dan vroeger moeten de bood
schappen worden gehaald. De kleine winkels zijn haast
uit het platteland verdwenen.
In het drukke seizoen wil er nog wel eens een machine
defect raken. Van de vrouw wordt dan verwacht dat er
snel een boodschap bij de reparateur wordt gedaan.
'Inspringfunctie' wordt dit genoemd in een rapport van
de Landbouwhogeschool in Wageningen. Dit rapport
draagt wat dit betreft een sprekende titel 'Achter gaat
voor'. Er komt uit naar voren dat de vrouw een onmis
bare functie vervuld op de landbouwbedrijven. Een
functie die niet altijd voldoende wordt gewaardeerd, zo
luidt de conclusie.
Opwaardering
Die waardering speelt een rol in bijvoorbeeld het fisca
le beleid, dat van toepassing is voor de in het bedrijf
meewerkende vrouw.
In 1973 is daar een belangrijke verbetering in aange
bracht. Een deel van de bedrijfswinst mag worden toe
gerekend aan de vrouw. Toch blijven er nog wel enige
wensen op dit gebied bestaan.
Hetzelfde geldt voor de sociale regelingen, zoals bij
voorbeeld de AAW.
Te weinig wordt daarin rekening gehouden met de
wisselende inkomsten in het agrarisch bedrijf. Bij het
vaststellen van een uitkering voor een arbeidsonge
schikte agrarische vrouw kan dat ongunstig uitpakken.
De agrarische vrouw is kwetsbaar. Naast de zorg voor
het gezin heeft ze ook nog vele bedrijfstaken en het is
dan ook een stap in de goede richting dat vanaf 1 ja
nuari van dit jaar bij ziekte van de agrarische vrouw
een vervanger kan worden verkregen via de bedrijfs-
verzorgingsdiensten. De overheid legt daar een premie
bij. Dit geldt is afkomstig uit de vorige jaar ten behoeve
van de land- en tuinbouw uitgetrokken extra werkgele
genheidsgelden. Op deze wijze worden sociale doelen
en werkgelegenheidsdoelstellingen goed gecombi
neerd. Voor het huishouden zullen andere oplossingen
gevonden moeten worden. In sommige streken van
ons land komt het nogal eens voor dat grootouders op
of bij het bedrijf wonen. In vele andere situaties zal de
man huishoudelijke taken vervullen, wanneer de vrouw
uitvalt. Men zou dit de 'inspringfunctie' van de man
kunnen noemen.
De emancipatie in de landbouw kent vele faceitten. Er
zijn vrouwen van agrariërs die een beroep bu ten het
bedrijf uitoefenen. Het zijn vaak jongere vrouwen die
hun oude beroep nog enige jaren aanhouden.
Vooral voor beginnende ondernemers, met vaak hoge
lasten, kan dat een welkome aanvulling van het be-
drijfsinkomen betekenen. Zowel het bedrijf als het ge
zin kunnen daar hun voordeel mee doen.
Agrarische oriëntatie
In de regel kiest de vrouw voor het meewerken in het
bedrijf. Een goede agrarische oriëntatie is van belang.
Voor de agrarische vrouwen bestaan verschillende cur
susmogelijkheden.
Plattelandsvrouwenorganisaties en landbouworganisa
ties stimuleren deze ontwikkeling. Een bekende cursus
is de cursus Economische Vorming Agrarische Vrou
wen, in de wandeling EVAV-cursus genoemd. Ook op
technisch terrein bestaan er cursussen, zoals voor het
opfokken van kalveren, één van de taken die overwe
gend door vrouwen wordt verricht.
In de toekomst zullen er ongetwijfeld nieuwe bijscho-
lings- en vormingswensen komen. Nieuwe ontwikke
lingen zoals het werken met computers en moderne
communicatiemiddelen zoals VIDITEL (het verstrekken
van informatie via de telefoon op het TV-toestel) ko
men op de land- en tuinbouw af. Het is zeker niet uit
gesloten dat ook de agrarische vrouw hiermee te ma
ken zal krijgen.
De vrouw als partner in een agrarisch gezinsbedrijf lijkt
een boeiende levensvervulling te blijven.
