wat ons bezighoudt
wob
wob
met reserves en voorzieningen, die ieder
jaar wat ons betreft door toevoeging uit
de winst op peil gehouden moeten wor
den. Verstandig, geruststellend, dat wij
daar in het verleden bij de groei van ons
bedrijf, bij de enorme groei van onze
kredietverlening altijd oog voor hebben
gehad en dat we dit ook nu niet uit het
oog verliezen! Wij moeten eenvoudig in
staat zijn en blijven om verliezen in het
altijd risico-lopende bankbedrijf op te
vangen.
GERUSTSTELLEND TOEGERUST I
Gegeven de noodzaak tot beknoptheid,
was het zakelijk een redelijk goed ant
woord (preadvies), dat tijdens de alge
mene vergadering van de in december
gehouden algemene ledenvergadering
van de Noordbrabantse Christelijke Boe
renbond gegeven werd op een door de
kring Nijmegen gesteld punt. Deze kring
constateerde, dat de Rabobanken mo
menteel wel 'zeer grote winsten maken'
en de kring was daar verontrust over,
omdat naar zijn mening de boeren daar
via hoge rentelasten aan moeten bijdra
gen.
Natuurlijk is het verband dat door de
boeren gelegd wordt tussen hun con
statering en hun verontrusting voor ons
niet onbegrijpelijk. Hoe moeilijk is het
immers niet die in absolute zin hoog
klinkende winstbedragen op hun juiste
relatieve betekenis te schatten. Het
preadvies alleen duidt daar ook al op:
het had zich daarvoor zelfs op het jaar
verslag van de president van De Neder-
landsche Bank kunnen beroepen.
Maar ondanks dat begrip vinden wij het
zacht gezegd toch merkwaardig, dat
zo'n constatering haast automatisch tot
een zekere verontrusting leidt, die op
zijn beurt de 'onrustveroorzaker' haast
even automatisch in een defensieve po
sitie dringt. Dit soort 'automatisme' wij
zen wij af: er is in deze tijd, nu veel be
drijven, ook agrarische, in of op de rand
van moeilijkheden verkeren, geen reden
voor. Veeleer voor het omgekeerde! Dat
een coöperatieve bankinstelling, die dag
in dag uit in verreweg het grootste deel
van de agrarische kredietbehoefte voor
ziet, goede uitkomsten boekt, is immers
vóór alles een reden van voldoening en
geruststelling. Dat had eigenlijk de eer
ste, logische gevolgtrekking uit de con
statering moeten zijn: het preadvies is
daar helaas ook aan voorbijgegaan. Een
gezonde, solide bank, waar men op re
delijke voorwaarden voor zijn kredieten
terecht kan, waar eigen geld veilig ge
spaard of gedeponeerd kan worden, is
voor iedere boer - en niet alleen voor
deze eenvoudig een bestaansnood
zaak. Zou ooit de Rabobankorganisatie
ook maar in de verste verte in moeilijk
heden komen, dan zou dat ook op het
agrarisch leven onmiddellijk een zeer
onaangename weerslag hebben. Dan
zou er eerst recht en terecht - over
verontrusting gesproken mogen wor
den! Om dat te voorkomen is een goe
de, gedrukte maat aan winst nodig,
want daarvan zijn onze reserves en
voorzieningen afhankelijk. Die moeten
in goede en kwade tijden toereikend
zijn.
GERUSTSTELLEND TOEGERUST II
Hoe men er ook over denkt, de tijden
zijn tegenwoordig minder goed dan
voorheen en verwachtingen voor de
naaste toekomst zijn wat dit betreft ten
minste getemperd. Dat ervaren schier
alle bedrijfssectoren, agrarische en niet-
j agrarische. Dat ervaren eveneens de
banken. Want ook een bank wordt door
stagnatie, neergang of zelfs ondergang
van bedrijven van haar cliënten beroerd.
Dat betekent immers voor haar ten min
ste verhoogd risico en zal, als de kans
ten kwade keert, tot niet te verhalen
verliezen aanleiding kunnen geven. Er is
niet veel fantasie voor nodig om te be
grijpen dat zulke verliezen tegenwoor
dig geen uitzondering zijn. De frequentie
van de 'zorgen-posten' is althans in ver
gelijking tot de goede jaren uit het ver
leden sterk toegenomen. De behartiging
j daarvan stelt om zo te zeggen zelfs
nieuwe eisen aan ons management. Als
ir. D. Luteijn, voorzitter van het Land-
j bouwschap, in de krant vertelt dat er
elke dag wel een boer failliet gaat, proe-
ven we in ieder geval iets van de na
vrante persoonlijke achtergronden van
die gevallen, waarin de zorgen te zwaar
zijn geworden.
Als bankman of -vrouw heb je daar oog
voor, maar jouw eerste plicht is dat je
bank de eventueel niet te verhalen ver
liezen moet kunnen nemen, zonder dat
je solvabiliteit of liquiditeit in gevaar
komt. Dat vereist een goede toerusting.
Ook vanuit een andere invalshoek wordt
dat duidelijk. Onze spaarders en andere
crediteuren zullen terecht afboekingen
door ons van verliezen alleen dan ac
cepteren, als de veiligheid van hun gel
den niet in gevaar komt. Wie wel eens
j mocht willen beweren, dat zo'n rijke
bank maar royaal zijn moeilijk betaalba
re schulden moet gaan kwijtschelden,
j met andere woorden verliezen maar
voor zijn rekening moet nemen of de ta
rieven drastisch dwars tegen de markt-
verhoudingen in moet verlagen, mag
eerst wel eens bedenken, dat een bank
ten slotte niet met eigen geld, maar met
dat van anderen werkt en dat hij ook
daarover als een goed huisvader moet
waken! De bank heeft de plicht zich te
gen verliezen sterk te maken, maar
evenzeer om verliezen te voorkomen en
zo mogelijk op de schuldenaren te ver-
halen.
Dat onafgebroken streven naar een goe
de toerusting van onze organisatie
brengt ten slotte mee, dat een bedrijfs
resultaat voor ons nooit op zichzelf
staat. Zelfs al zou een resultaat in enig
jaar als hoog of laag uit de bus komen,
dan nog is dat maar betrekkelijk. Het
gaat er om dat gezien over een hele
reeks van jaren, allereerst kijkend naar
de terugliggende maar ook lettend op
de komende, de resultaten voldoende
blijven voor het opbouwen c.q. in stand
houden van een voldoende reserve- en
voorzieningenpositie. Geruststellend die
bank, die al kost het onverdroten in
spanning, daar in slaagt!
DE AIQ IN OPSPRAAK
De rendementspositie van bedrijven
was de laatste jaren veelvuldig in dis
cussie. Dat kwam onder meer doordat
de bedrijfswinsten mede vanwege soms
krachtig stijgende arbeidskosten (lonen
inclusief sociale lasten) onder toene
mende druk kwamen te staan, alsook
door de verslechterende vermogensver
houdingen en de toenemende werk
loosheid.
Als indicator van de rendementspositie
wordt veelal de zogenaamde 'arbeids
inkomensquote' gebruikt (ook wel tot
'AIQ' afgekort). De AIQ geeft kort ge-
