w
vervolg expo II
rele verschillen en de vele talen met zich
meebrengen, wordt de overheid gecon
fronteerd met de specifieke vraagstuk
ken op het gebied van verbindingen tus
sen de 13 000 eilanden, waaruit 's we
relds grootste eilandenrijk bestaat en de
ongelijke spreiding van de bevolking
over deze eilanden.
Indonesië is Nederlands belangrijkste
grondstoffenleverancier uit de regio.
Het assortiment goederen dat tussen
Nederland en Indonesië in beide richtin
gen wordt verhandeld, is groot. In volu
me-eenheden uitgedrukt, kan er bij de
import in Nederland van een gestage
groei gesproken worden. Door de deva
luatie van de roepiah in november 1978
is de waarde van deze import uitgedrukt
in guldens teruggelopen. Ook de sterk
wisselende prijzen van sommige pro-
dukten (koffie, tabak, rubber) spelen een
rol. Bij de afzet van Nederlandse pro-
dukten in Indonesië liggen de zaken an
ders. Na 1975 zijn enkele zeer grote or
ders uitgevoerd. Een telefooncentrale,
elektriciteitscentrales, enkele vliegtui
gen en een waterleidingsproject deden
onze exportcijfers in 1976 en 1977 sterk
oplopen.
Maleisië
Maleisië kan tot de zogenaamde groep
van 'nieuwe geïndustrialiseerde landen'
gerekend worden. In tegenstelling tot
de meeste daarvan is de snelle indus
triële ontwikkeling op eigen kracht op
gang gekomen. De oorzaak hiervan is
dat Maleisië een groeiende export heeft
van produkten waarvan de prijzen op de
wereldmarkt de laatste tien jaar voort
durend gestegen zijn. Door de hoge ex
portinkomsten kon Maleisië zijn ontwik
keling zelf financieren en heeft als ge
volg daarvan een voor een ontwikke
lingsland uiterst geringe buitenlandse
schuld. De betalingsbalans en de inter-
Rubber tappen in Maleisië.
nationale reserves ontwikkelen zich po
sitief.
Aardolie is sinds kort een lucratief ex-
portprodukt, terwijl exploitatie van de
aanzienlijke aardgasreserves binnenkort
aardgas aan het exportpakket zal toe
voegen.
De verwerking van deze en nog talrijke
andere mijnbouw- en agrarische pro
dukten vindt in toenemende mate in het
land zelf plaats. Dit industrialisatiebeleid
schept een grote behoefte aan buiten
landse investeringen en technologie
voor de nieuwe verwerkende industrie-
en.
In het wederzijds handelsverkeer tussen
Nederland en Maleisië heeft Nederland
merciële centrum van Zuidoost-Azië.
Zonder binnenlandse markt van beteke
nis is Singapore afhankelijk van buiten
landse afzetkanalen en hierdoor van de
fluctuaties van de wereldeconomie.
Doordat het land geen grondstoffen
heeft, moet het alles in het buitenland
kopen, ook drinkwater. Singapore is een
stadstaat.
Zijn diplomatieke dienst daarentegen
heeft de allure van die van een wereld
macht. Singapore's politiek is sterk ge
richt op het handhaven van goede rela
ties met het westen en ook op deelne
ming aan de ASEAN (Association of
South-East Asian Nations).
Singapore in vogelperspectief.
een groot tekort (1979: - f 475 miljoen),
wat gezien de betekenis van Maleisië
als grondstoffenleverancier niet ver
wonderlijk is. Toch liggen er exportmo
gelijkheden in deze snel groeiende
markt. Het imago van het Nederlandse
produkt in Maleisië is in het algemeen
goed.
De belangstelling voor Nederlandse pro
dukten gaat onder meer uit naar: boter
en andere zuivelprodukten (behalve
kaas), aardappelen, kunstmest, plastics
en grondstoffen voor de plasticindustrie,
gereedschappen, generatoren en water
zuiveringsinstallaties. In de dienstensec
tor is vraag naar Nederlandse expertise
op het gebied van irrigatie, havenaanleg
en telecommunicatie.
Singapore
Op het overbevolkte eiland van 616
km2, gelegen aan de zuidpunt van het
Maleise schiereiland, tracht Singapore
zich te ontworstelen aan de door de na
tuur opgelegde begrenzingen. Singapo
re ligt op een verkeersknooppunt van
zeewegen tussen de Indische Oceaan
en de Pacifische Oceaan.
Bij gebrek aan eigen natuurlijke hulp
bronnen was deze stadstaat gedwon
gen zich te ontwikkelen tot het com-
In de industriële resultaten weerspiegel
de zich het in de loop van de jaren ze
ventig krachtiger wordende overheids-
streven tot herstructurering (bevorde
ring van technisch hoogwaardige indus
trieën ten koste van arbeidsintensieve
activiteiten met een lage toegevoegde
waarde per werknemer). Door deze zo
genaamde 'tweede industriële revolutie'
steeg de produktie in de textiel-, de kle
ding- en de houtindustrie minder sterk
dan die in de metaalindustrie en in de
elektronische nijverheid.
In Singapore speelde het bankwezen al
van oudsher een belangrijke rol bij de fi
nanciering van handel en industrie. Nu
is de overheidsstrategie erop gericht
van Singapore de 'financiële super
markt' van de regio te maken. Hiertoe
staat een ruime scala van financiële fa
ciliteiten ter beschikking van binnen- en
buitenlandse investeerders, handelaars
en bankiers, daarbij geholpen door een
geavanceerd communicatiesysteem.
De handel van Nederland met Singapo
re vertoonde de laatste tien jaren een
snelle groei. Speciaal het hoge aandeel
van de telecommunicatie-apparatuur in
het import- en exportpakket valt op.