ff///
ff///&M//f7
landbouwcommentaar
produkten. De kosten van het EG-landbouwbeleid wor
den teruggewenteld op de producenten. Voor de suiker
kennen we al een beleid waarin dit min of meer is ver
werkt. Voor een deel van de produktie wordt een nor
male prijs gegarandeerd, voor het meerdere een lagere
prijs.
Voor de melk is er het vorig jaar een voorzichtige stap
in de richting van medefinanciering gezet door de in
troductie van een produktieheffing. Heftige discussies
vinden momenteel in Brussel plaats over een eventuele
verdere uitwerking van dit systeem.
Kanteling van het beleid
Anders dan bij het suikerbeleid komen daarbij zaken op
tafel zoals de draagkracht van de bedrijven en uitzon
deringen voor bepaalde gebieden. Frankrijk meent, dat
bij de medefinanciering van het zuivelbeleid, de kleine
re bedrijven moeten worden ontzien. Enkele andere
landen, en Nederland neigt daar steeds naar toe, me
nen, dat een eventuele financieringsbijdrage vooral
moet worden gelegd op de groei van de produktie.
Landen met berggebieden claimen uitzonderingen. Bo
vendien komt steeds meer naar de voorgrond de dis
cussie over de oorzaak van de sterk toegenomen pro
duktie.
Een beschuldigende vinger gaat dan naar het hoge ver
bruik van krachtvoeder, dat voor een belangrijk deel
wordt ingevoerd.
Door dit duurder te maken zouden meer vliegen in één
klap geslagen kunnen worden, zo luidt dan de redene
ring. De groei van de melkproduktie zou kunnen wor
den afgeremd, industrieel getinte ontwikkelingen in de
melkveehouderij, de varkenshouderij en pluimveehou
derij zouden kunnen worden tegengegaan, terwijl bo
vendien de Europese bodemproduktie, met name de
graanproduktie in een gunstiger concurrentiepositie
komt tegenover importen van graanvervangende pro
dukten van overzee. Door deze importen te belasten,
kan de Europese Gemeenschap bovendien een nieuwe
financieringsbron aanboren. Of deze benadering, die
een kanteling zou betekenen van het Europese land
bouwbeleid, levensvatbaar is, hangt af - zoals bij alle
voorstellen - van de uitwerking ervan naar de verschil
lende landen toe. Nederland met zijn grote afhankelijk
heid van veevoerimporten, zal deze financieringsvorm
van het EG-landbouwbeleid wellicht het minst aan
spreken. Bovendien worden op deze wijze de lasten
van het beleid deels afgewenteld op het buitenland.
Ontwikkelingslanden zowel als de Verenigde Staten,
onze belangrijkste levenranciers van veevoergrondstof-
fen, zullen over een dergelijke financieringsvorm in het
EG-landbouwbeleid ook nog wel een hartig woordje
willen meepraten. Deze discussies maken wel duidelijk
dat zowel van de afzonderlijke bedrijven als van de be
leidsvormers, de komende tijd veel span- en veerkracht
wordt vereist. Daarbij is het goed in gedachten te hou
den dat bij te veel spanning op de veer de wijzers van
een uurwerk stil gaan staan en dat bij doordraaien het
uurwerk waardeloos is geworden.
Tussen varkensfinanciering, drie dagen parijs all-m, te-
lebingo, rabopolis en strippenkaart door, blijf ik plezier
houden in dat primitieve gedoe met gouden munten.
Ze gaan bij ons niet met zakken vol over de balie maar
als aandenken of geschenk, met toch een knipoogje
naar de blijvende waarde.
Tegen zo'n ouderwetse vorm van sparen brengen we
uiteraard het allerzwaarste geschut in stelling tijdens
de spaarweek. Van achter kartonnen schoorstenen be
stoken we de klanten met tonnen papier in vierkleuren
druk en overal sluipen onze advertenties.
Thuis las ik een vrouwenblad. Vroeger heette het da
mestijdschrift en de man die met grote zijtassen op de
fiets die lectuur kwam slijten, noemde zich heel deftig
wederverkoper van damesbladen. Nu komt hij in een
soort boekwinkeltje voorrijden.
Maar dat alles ter zijde, want het ging me om een ad
vertentie in dat blad, waarin een zeer exuberante dame
ten tonele wordt gevoerd. Dat mens blijkt na enkele
decennia van intensief adverteren onzerzijds nog
steeds niet te weten dat je bij ons gewoon kan sparen.
Dat wordt duidelijk uit zo'n monkeltekstje waarop de
reclamemannen zo dol zijn heden ten dage, zo van en
wij hebben d'r wel effetjes in alle blijheid en vrijheid
verteld dat ze maar het beste een dosklant kan wor
den, weet je wel.
Ik wil niet stoken, maar waar blijven de protesten van
de strijdbare vrouwenorganisaties.
Mijn langjarige ervaring leert me dat vrouwen aan de
balie meestal veel gisser zijn als het aankomt op spaar-
vormen.
Vrouwen en sparen, daarbij dacht ik aan de oude da
me, die ruim twee jaar geleden een aanzienlijk deel van
haar spaarcenten omzette in miniportretjes van vroe
gere Oranjes.
Ze was een ouderwetse vrouw in de goede zin van het
woord. Gruwelde van verspilling en leegloperij. Zuinig
dus en altijd druk met iets. Niets kopen dat je zelf kon
maken, niets weggooien dat nog door anderen kon
worden gebruikt. Ze vond naar haar zin te weinig ge
hoor, zo bleek uit de gesprekjes aan de balie. Toch was
ze niet afkerig van de nieuwe tijd. Ze had het liefst bril,
stok en gehoorapparaat weggeworpen om zich met
hart en ziel te storten in de strijd voor emancipatie,
waarover ze zeer uitgesproken ideeën had.
Ze stierf ongeveer een jaar geleden en een paar dagen
na haar verscheiden kwam een zoon wat nerveus op
de bank. De snelle daling van het spaarsaldo zo kort
voor haar overlijden had wat rimpelingen verwekt in de
rustige familievijver.
Na de notaris te hebben geconsulteerd, vertelde ik hem
van de aankoop van oma en raadde hem aan nog maar
eens goed alles na te zoeken.
De goudschat bleef weg. Geen miljoenenstrop die de
voorpagina zou halen, maar toch wel jammer. De boe
del werd verdeeld en wat niemand wilde hebben ging
de weg van alle oude dingen, die voorbijgaan...
Vorige maand is het raadsel van de verdwenen schat
toch nog opgelost. Een grote doos met bollen heerlijke
zachte breiwot en fijne lapjes was terecht gekomen bij
een kleindochter, die net als oma hield van bewaren.
Toen zich onlangs een kleintje aankondigde rende ze
niet met een boodschappenlijstje naar de Blijde Baby
Boetiek, doch dook in de wolvoorraad van oma. Ge
noeg was er om maanden wat om handen te hebben.
Toen ze de tweede kluwen rose wol bijna op had ge
breid vond ze een briefje. Keurig gevouwen om drie
gouden vijfjes, met een korte en krachtige tekst: Wie je
ook bent, je hebt ze verdiend. Je bent zuinig geweest
en hebt ervoor gewerkt.
Een letterlijk zeer langdradig onderzoek leverde vele
puntige teksten op rondom het thema zuinigheid en
vlijt, alsmede een muntvoorraad die ongeveer het ver
dwenen spaarsaldo dekte.
Het geld is eerlijk verdeeld. De wol zal wel opgebreid
worden. Ze zullen elkaar nog eens wat vaker gaan op
zoeken. Om een patroontje of zo maar voor de gezellig
heid en om nog eens over die malle oma te praten.
En vrouwen zouden niet weten wat sparen is? Kom
nou!
Cas Sier
