XI
sprake was van een afbrokkelend prijs
peil van de kwaliteitsklasse IIIA, waaruit
het overgrote deel van het voor de con-
servenindustrie bestemde deel bestaat.
De prijs van kwaliteit I - hoofdzakelijk
voor verse consumptie - weet zich veel
beter te handhaven. Met name eind vo
rig jaar was er een enorme prijsval voor
de kwaliteitsklasse IIIA. Hoewel spoedig
in het nieuwe jaar prijsherstel optrad,
bleef de prijs de eerste paar maanden
gemiddeld onder het niveau van het vo
rige jaar. Nu het importbeleid ten aan
zien van derde landen is versoepeld,
moet ernstig rekening worden gehou
den met een aanhoudend laag prijsni
veau. Een aantal telers heeft daar inmid
dels de consequenties uit getrokken
door over te schakelen van machinale
oogst naar de arbeidsintensieve hand-
pluk, waardoor de nadruk kwam te lig
gen op het oogsten van de kwaliteit I,
welke beter in de markt ligt.
Overigens wordt de laatste tijd getracht
de afzet op de wat verwaarloosde markt
van champignons voor verse consump
tie te stimuleren. Dit gebeurt sinds eind
januari van dit jaar door speciaal te vei
len voor deze markt. Tot dat tijdstip
werd namelijk de prijs bepaald door wat
de industrie er op de veiling voor wilde
betalen.
Rentabiliteit
De rentabiliteit van de bedrijven is in de
jaren 1973 tot en met 1975 als gevolg
van de beschreven ontwikkelingen on
gunstig geweest. De jaren 1976 en
1977 waren als het ware gouden jaren
en hebben mede door de nieuwe teelt
technieken de investeringslust sterk
aangewakkerd. Zodanig zelfs, dat ook
weer nieuwelingen tot de sector toetra
den. Thans is de rentabiliteit weer da
lende. Ook voor de nabije toekomst zal
men alle zeilen moeten bijzetten om een
redelijk resultaat te bereiken. Thans zijn
het niet de kleine bedrijven die het
meest kwetsbaar zijn, omdat de prijzen
van hun over het algemeen uitstekende
kwaliteitsprodukt (handpluk, kwaliteits
klasse I) nog niet onder druk is geko
men. De meest kwetsbare bedrijven zijn
de grotere bedrijven, waar gemoderni
seerd is. Zij zijn in grote mate afhanke
lijk van de prijs van champignons voor
de conservenindustrie. Overschakeling
op handpluk kan voor hen bezwaarlijk
zijn, vanwege het aantrekken van arbeid
met de daaraan verbonden kosten.
De afhankelijkheid van de levering van
doorgroeide compost, alsmede de ver
dere specialisatie die in de bedrijven is
opgetreden, heeft de bedrijfsrisico's ver
groot. Daarbij is tevens van belang op te
merken dat een groot aantal bedrijven
geheel, of nagenoeg geheel, afhankelijk
is van uitsluitend de champignonteelt.
Deze bedrijven werken in feite met een
monocultuur. Overschakeling op een
andere teelt is zoals bij vollegrondsteelt
en teelten onder glas voor hen onmoge
lijk.
Het oog op de toekomst
De Nederlandse champignontelers ver
staan hun vak over het algemeen goed.
De voorlichting en het onderwijs staan
op een hoog peil. Daarnaast wordt het
ondernemerschap van niet te onder
schatten betekenis. Zeker nu de op-
brengstprijzen onder druk komen te
staan als gevolg van de verruiming van
het aanbod van champignons zowel in
eigen land als vanuit het buitenland.
Voor wat betreft het buitenland moet
niet alleen worden gekeken naar de im
porten vanuit de Aziatische landen,
maar moet zeker niet uit het oog wor
den verloren dat, hoewel de teelt in
Frankrijk en Engeland lijkt te verminde
ren, er tekenen zijn dat de produktie in
West-Duitsland zal toenemen. Ook
moet in de toekomst meer rekening
worden gehouden met Spanje en Italië.
Dit alles betekent dat, wil de huidige
teeltoppervlakte in ons land op peil blij
ven, de afzetmarkt moet worden ver
groot. Daarbij zal men moeten beden
ken dat de consument in toenemende
mate kwaliteitsbewust wordt.
