29
elke week. Maar hij had het niet willen
missen. Niet alleen voor de kennis, die
je er opdeed, maar ook voor de onder
linge contacten met collega-bedrijfsop-
volgers en hun verloofdes en de docen
ten. Natuurlijk kwam ook de financiering
aan de orde, een belangrijk onderdeel in
het lesprogramma, waaraan ook de kre
dietadviseur van de Centrale Rabobank
medewerking verleende. Een deel van
wat er verteld werd, wist Leo nog. Het
interessantste en meest praktische
vond hij het opstellen van de financie
ring voor het voorbeeld-bedrijf. Dat was
het ouderlijk bedrijf van één van de cur
sisten. Door heel de cursus heen werd
dat als voorbeeld gebruikt. De docenten
stemden hun lessen daarop af en dat
maakte het geheel overzichtelijk. Er
werd altijd in groepen gewerkt, zodat er
een discussiemogelijkheid tussen de
groepen onderling ontstond.
Een cursus waar je wat van opstak I
aangepast aflossingsschema hoefden ze
de eerste jaren maar weinig af te lossen,
waardoor ze wat extra ruimte zouden
krijgen. De directeur van de bank, die
Leo inmiddels goed kende, had vertrou
wen in zijn ondernemerscapaciteiten en
hij zou zijn bestuur voorstellen het plan
dat ze zojuist gemaakt hadden te aan
vaarden. Met de assurantie-adviseur
werden de verzekeringszaken op de
bank geregeld, want die kwamen voort
aan voor rekening van Leo.
Vader en moeder hadden Leo een fami
lielening gegeven tegen lage rente,
maar daarnaast hadden ze ook nog
geld, dat ze achter de hand wilden hou
den. Na overleg met de bank werd be
sloten een deel voor langere tijd vast te
zetten voor een hoge rente en de rest
direct opvraagbaar te maken. Alles was
op tijd geregeld, vóór de bruiloft van
Henny en Leo
zou krijgen. Als de bank een standpunt
bepaald zou hebben, zou de directeur
een offerte maken en die gelijktijdig met
het rapport van de kredietadviseur thuis
nog een keer komen toelichten. Dat
vond iedereen prettiger dan 'een briefje
over de post'.
De offerte werd nauwkeurig bekeken.
Leo wist precies, waar hij op moest let
ten; niet alleen rente en afsluitprovisie,
maar ook op het achteraf betalen van
rente, de eerste aflossing niet te vlug,
de looptijd van de financiering, het boe-
tevrij vervroegd mogen aflossen, het al
tijd zonder nieuwe hypotheken weer
kunnen opnemen van reeds afgeloste
bedragen en dergelijke. De offerte werd
geaccepteerd en ze maakten een af
spraak om de actes te tekenen.
EVTO-cursus
Intussen was Leo met zijn vader een
maatschap aangegaan op aanraden van
diens boekhouder. Dan zou hij als zelf
standig mede-vennoot een deel van de
winst ontvangen en in de waardever
meerdering van het onroerend goed
kunnen meedelen.
De overname
De overname stond voor de deur. Vader
en moeder hadden al plannen gemaakt
voor de bouw van een woning wat dich
ter bij het dorp, maar niet te ver van de
boerderij af, anders zou vader te ver
moeten fietsen van huis naar de boerde
rij.
Over de overnameprijs waren ze het zelf
gauw eens geweest, want ze hadden
die laten taxeren. Ze wilden graag, dat
de andere kinderen het er ook mee eens
zouden zijn, per slot van zaken zou het
voor een iets lagere prijs overgedragen
worden, dan ze bij vrije verkoop zouden
kunnen krijgen. Alle broers en zusters
waren het ermee eens geweest, alleen
Jos, een aangetrouwde biologieleraar,
had liever tegen vrije verkoopwaarde
overgedragen, maar zijn vrouw had hem
duidelijk gemaakt, dat Leo de lasten dan
niet zou kunnen opbrengen, waardoor
het bedrijf niet door een familielid kon
worden voortgezet. Dat wilde Jos nu
ook weer niet.
Na een paar jaar in maatschap met va
der te hebben samengewerkt, ontstond
langzamerhand de behoefte om voorzie
ningen te treffen voor de bedrijfsoverna
me. Vader was 62 jaar en Leo had
trouwplannen. De afgelopen winter had
hij de EVTO-cursus gevolgd (Economi
sche Vorming van de Toekomstige On
dernemer), twintig hele dagen lang.
Alle zaken, waarmee een bedrijfsopvol-
ger te maken krijgt, kwamen aan de or
de, zoals de juridische en de fiscale kan
ten, begrotingstechnieken, ruimtelijke
ordening, beloningsregelingen enzo
voort. Het was een hele kluif, want je
moest er toch nogal wat voor regelen
om een hele dag van huis te kunnen
Samen met de sociaal-economische
voorlichter was het overnameplan op
gesteld. Leo had tijdens de maatschaps
periode wat kunnen sparen, zodat niet
de gehele overnamesom met bijbeho
rend bedrijfskapitaal en kosten door de
bank behoefde te worden gefinancierd.
Afgesproken werd, dat hij samen met
vader, moeder en Hennie op een mid
dag op de bank met de directeur een
gesprek zou hebben. Leo had zelf al wat
op papier gezet. Hij had zich ook voor
zichtig aan een financieringsopzet ge
waagd. De directeur van de bank had
hem daarmee gecomplimenteerd.
Slechts een paar kleine wijzigingen wa
ren noodzakelijk geweest om het finan
cieringsplan sluitend te maken.
Dat zou wel zware lasten met zich mee
brengen, maar Henny en Leo hadden
dat goed met elkaar doorgepraat en ze
durfden het zo wel aan. Dank zij een