substitutierekening als
middel tegen
onevenwichtige valutamarkten
plan imf:
In de loop van de jaren zeventig zijn de officiële goud- en deviezenreserves
in de wereld flink toegenomen. Zonder rekening te houden met het goud,
waarvoor een juiste waardebepaling, vanwege de prijsschommelingen op
de goudmarkt, moeilijk is, zijn de officiële reserves nagenoeg verdrievou
digd.
De opbouw van de genoemde reserves en de groei hiervan in de zeventiger
jaren is weergegeven in de tabel. Duidelijk is te zien dat de valutareserve
component van doorslaggevende betekenis is. Het zijn juist de officieel
aangehouden valutavoorraden waar men zich nu al enige tijd bezorgd om
maakt. Want met de groei van de reservecomponent neemt de behoefte bij
de bezitters toe om deze samenstelling te spreiden over een zo breed mo
gelijk pakket valuta's.
Naarmate het aantal valuta's dat aange
houden wordt, toeneemt, daalt immers
het risico dat het totale pakket minder
waard wordt ten gevolge van koersda
lingen. Deze risicovermindering is aldus
een belangrijk argument om het valuta-
bezit te spreiden. Een andere reden is
dat het ook mogelijk bleek het rendement
op het valutabezit te vergroten door in
een groter aantal valuta's te beleggen.
Dit streven naar spreiding over een gro
ter aantal valuta's wordt aangeduid met
de term 'diversificatie'. De vraag is na
tuurlijk waarom dit streven naar diversi
ficatie problemen oplevert.
De valutamarkt
Iedere keer dat de bezitter van officiële
valutareserves er beter aan denkt te
doen de samenstelling van zijn valuta
pakket te wijzigen, ruilt hij een aantal
J. J. van Antwerpen
Internationaal
Onderzoek
eenheden van de ene valuta om voor
een aantal eenheden van een andere
valuta. Dit omzettingsproces vindt
plaats op de valutamarkt, waar de ene
valuta wordt aangeboden en de ander
wordt gevraagd.
Dit vraag- en aanbodproces is van in
vloed op de koersvorming van de ver
schillende munteenheden. Wordt er
veel van één valuta aangeboden, dan
daalt de koers, terwijl de koers van de
valuta stijgt wanneer er een grote vraag
naar bestaat.
Aldus is het diversificatiestreven van in
vloed op de valutamarkten, omdat af
wisseling in vraag en aanbod naar een
valuta, afhankelijk van het beoordeelde
risico en rendement op dat moment,
zorgt voor een onevenwichtige koers
vorming.
De geschetste invloed op de valuta
markten is echter niet het enige pro
bleem. De spreiding van het valutapak-
drs. F. J. S.
van Bijsterveld
Internationaal
Onderzoek
j ket over een groter aantal valuta's kan
namelijk ook leiden tot een in totaal
j groter bezit aan valutareserves. Om
i deze invloed van de diversificatie te
achterhalen zal de valutareservecompo-
nent (zie tabel) nader bekeken worden.
Omvang en samenstelling
valutareserves
Het is bijzonder moeilijk een zuiver
beeld te verkrijgen van de huidige sa-
ONTWIKKELING INTERNATIONALE OFFICIËLE RESERVES
(in miljarden SDR's 1SDR (nov. 1979) 1,3 dollar)
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
nov.
1979
Reserves excl. goud
87,2
110,9
116,8
144,0
158,3
186,2
226,3
243,8
261,3
waarvan
- valutareserves
75,0
95,9
101,8
126,3
136,9
159,8
200,1
220,8
236,9
SDR's
5,9
8,7
8,8
8,9
8,8
8,7
8,1
8,1
12,4
- Reservepositie bij IMF
6,4
6,3
6,2
8,8
12,6
17,7
18,1
14,8
12,0
Goudreserves
- tegen 35 SDR
per troy ounce
35,9
35,6
35,6
35,6
35,5
35,3
35,4
35,7
32,2
- tegen gemiddelde prijs
op Londense goudmarkt
41,9
55,4
85,3
134,5
134,6
109,2
128,0
157,2
220,8
Noot van de redactie: Special Drawing Rights (SDR's), ofte wel speciale trekkingsrechten, van het IMF,
vormen enerzijds rekeneenheden en geven anderzijds de bezitters ervan (de bij het IMF aangesloten lan
den) het recht op de verkrijging van omwisselbare valuta's. De waarde van een SDR wordt bepaald door
een gemiddelde van 16 valuta's.
Waar in de tekst gesproken wordt over SDR is deze bedoeld als rekeneenheid.
