boeren in ontario
zo'n half procent onder het niveau van
de Credit Union blijven.
Bruggehoofd
Omdat de Credit Union geacht wordt
meer tegen hypotheek te gaan verstrek
ken en daarbij gevoegd de omstandig
heid, dat nog steeds emigranten naar
Canada vertrekken vanuit Nederland,
brengt dit een zekere Jan Strijbosch
tot de verzuchting, dat hij best van de
Rabobankorganisatie zo'n 40 a 50 mil
joen zou kunnen gebruiken. Volgens
hem zou de Credit Union op deze wijze
een prachtig 'bruggehoofd' kunnen
vormen voor de Rabobank naar Cana
da, o.a. ten gerieve van de Nederlandse
agrarische emigrant.
De vraag is evenwel, of dit commercieel
aantrekkelijk is.
Het zou meer een zaak van goodwill zijn
dan van commercie in dit stadium.
Mocht het eventueel komen tot contac
ten tussen de Rabobank en de Credit
Union dan is het in dit stadium natuur
lijk wel interessant, dat de generatie Ne
derlandse emigranten, die rond 1950
naar Canada trok, nog voortreffelijk Ne
derlands spreekt en bovendien zowel de
Canadese als de Nederlandse verhou
dingen kent. Men spreekt niet alleen de
zelfde taal, men verstaat elkaar ook.
Vrije oceanen
Een constante passaat heeft Simon den Danser juist voor de jaarwisseling op
de rede van Recife gebracht. De grote plas is veilig overgestoken en wij be
vinden ons in de nieuwste wereld. Van daaruit zou een Dvorak nog eens een
symfonie moeten schrijven. De komende weken zal voor proviandering wor
den gebruikt voor de volgende oversteek naar Kaapstad. Maar eerst wordt de
jaarwisseling gevierd in aanwezigheid van de echtgenotes, waaronder vrou
we Maria Compaen, die per KLM in de comfortabele Royal Classde oversteek
via New York en Paramaribo hebben kunnen maken. Een zeer gewaardeerde
geste van onze eerste navigator, die commissaris is bij onze Flying Dutch-
man. Het weerzien is hartelijk, nieuws van het thuisfront wordt door de be
baarde en gebruinde bemanningsleden als spons geabsorbeerd.
De commissaris zal in Recife afmonsteren en belooft als dank voor de tocht
met mijn schip zich ervoor in te zetten dat de eerstvolgende jumbo-jet die uit
Seattle op Schiphol wordt afgeleverd Simon den Danser zal worden gedoopt.
Eén overheersende ervaring heeft deze bereisde Roel, die meestal vliegt, op
gedaan: de oceaan is volgens hem nog steeds vrijer dan de lucht met zijn cor
ridors, militaire zones enz. De vraag is of dit lang zo zal blijven.
Meer dan drie eeuwen heeft de internationale handel profijt gehad bij de vrije
oceanen. Voor het concept daarvan kan worden teruggegrepen op de ge
schriften van de Nederlandse jurist Hugo de Groot (rond 1600): vrijheid van
overtocht op de 'hoge zee' en de drie mijls territoriale zone waarover de
oeverstaten soevereiniteit uitoefenen.
Dit concept is al sinds de VN-conferentie in 1958 ter discussie. De belangen
liggen daarbij zeer tegengesteld. De ontwikkelingslanden zijn zich bewust ge
worden van de off-shore rijkdommen. Andere naties hebben zich in de dis
cussie gemengd in het licht van de nieuwe mogelijkheden die de technologie
biedt op het terrein van bevissing, de exploitatie van fossiele brandstoffen en
de winning van mangaanknollen.
Hoewel het gevoelen algemeen is dat de internationale zeewetten herziening
behoeven, blijkt dat onderhandelingen mislukken, omdat de zee niet alleen
een werkelijke scheiding tussen landen vormt maar ook dat de belangen van
de onderscheiden groepen landen uiteenlopen: de ontwikkelingslanden, de
oeverstaten, de landstaten, de zeemogendheden (VS en Sowjetunie) en de
zwakkere kuststaten.
Het belangrijkste onderwerp van de conferenties is de erkenning van de zoge
naamde 200-mijlszone. Wanneer dit concept wordt aanvaard heeft zulks tot
gevolg dat rond 40 miljoen vierkante zeemijlen onder de economische juris
dictie van rond 120 landen komen: dit komt neer op rond eenderde van de
vrije hoge zee ofwel 70 van de aardglobe. Gelukkig wordt deze verove
ringsoorlog nog steeds aan de onderhandelingstafel gevoerd. De uitbreiding
van de territoriale aanspraken op de lucht is de volgende stap, maar dan is
onze commissaris niet meer hernoembaar. Voorshands stort hij zich in het La
tijns-Amerikaanse oud- en nieuwgewoel...
C. G. Compaen
