wat ons bezighoudt
wob
BEZUINIGEN
Bezuinigen is al jarenlang het parool
waarmee economen en politici stuur
proberen te geven aan de economische
ontwikkeling in ons land. Er moet bezui
nigd worden op de overheidsuitgaven,
de sociale uitkeringen en op de lonen.
Zo niet dan loopt er nog veel meer mis
dan al het geval is. Het financieringste
kort van de overheid gaat de perken te
buiten, de betalingsbalans belandt fors
in de rode cijfers, de inflatie wakkert
weer aan en de werkloosheid zal verder
stijgen. Aan de roep om bezuiniging ligt
ten grondslag de afzwakkende econo
mische groei als gevolg van onder meer
de sterke stijging van de energieprijzen
en de toenemende concurrentie van
landen met een laag loonkostenniveau.
Het valt ons echter niet licht om de te
ring naar de nering te zetten. We zijn
nog steeds zo in de ban van de groei-
euforie dat we al spreken over matigen
en inleveren wanneer het gaat om min
der meer krijgen. Met minder meer zul
len we het in de toekomst echter waar
schijnlijk niet redden. Volgens de jong
ste ramingen van het Centraal Planbu
reau zal de groei van het reëel nationale
inkomen in 1980 praktisch op nul uitko
men, nadat in september nog werd uit
gegaan van een verbetering met 2,5
Het is daarom niet zo verwonderlijk dat
de regering zich beraadt op verdere for
se beperkingen in haar uitgaven en dat
een loonpauze, voorlopig voor de duur
van twee maanden, werd uitgevaardigd.
Toch zijn niet alle economische smaak
makers het er over eens dat de broek
riem zoveel strakker moet worden aan
gehaald. Immers, zo is hun redenering,
wordt hiermee een zodanige rem op de
bestedingsontwikkeling gezet dat per
saldo toenemende afzetproblemen
meer schade zullen aanrichten dan de
bezuinigingen goed doen. Waarom zou
de overheid haar financieringstekort
niet verder kunnen laten oplopen, zo
vragen zij zich met name af. Het is in
derdaad goed ervoor te waken dat we
niet doorslaan in onze bezuinigingsdrift.
Zoals immers, volgens de wet van Say,
ieder aanbod zijn eigen vraag schept, is
het volgens de Keynesiaanse receptuur
ook mogelijk om via bestedingsimpul
sen een economische neergang te be
strijden.
De keuze van de instrumenten zal ech
ter vooral moeten zijn afgestemd op de
aard van de kwaal. En die kwaal is in de
huidige situatie nogal complex, een
mengeling van conjuncturele, structure
le en incidentele elementen. Voor een
klein land met een zo open economie is
het in deze omstandigheid zeker ook
zaak om het beleid af te stemmen op
ontwikkelingen in ruimer internationaal
verband. Een stimulerend beleid in de
belangrijkste industrielanden brengt
met zich mee dat ook in ons land de
teugels wat minder strak behoeven te
worden aangehaald. Loopt Nederland in
dat opzicht echter voorop dan is de kans
groot dat we uiteindelijk nog verder van
huis raken.
In deze context is het onmogelijk om op
voorhand exact vast te stellen welke be-
zuinigingsomvang het meest aangewe
zen is. Ook de meest geavanceerde eco
nomische modellen kunnen hier geen
uitsluitsel over bieden. Gegeven echter
de onzekerheidsmarges lijkt het voorals
nog te verkiezen om tijdig ruimschoots
gas terug te nemen respectievelijk te
remmen. Versnellen kan daarna altijd
nog gemakkelijk. Raken we daarente
gen in een slip, omdat we onvoldoende
vaart hebben geminderd, dan is het niet
meer zo eenvoudig om te corrigeren.
BANKADVISEUR MET DE TEST
BEGONNEN
Om even het geheugen op te frissen:
bankadviseur is de naam voor de functi
onarissen, die de onder ons ontwikkelde
gedachte van het 'persoonlijke banksy
steem' (in het begin spraken we van de
personal banker-conceptie) gestalte
moeten geven. Vorig jaar augustus
schreven we daarover. Naar buiten is
het sindsdien wat stil geweest rond die
bankadviseur, maar intern is er des te
harder gewerkt. Besloten was een se
rieuze proefneming met de bankadvi
seur te nemen, een proefneming die be
doeld is om te zien of we langs deze
weg door cliëntgericht denken de relatie
cliënt-Rabobank een voor beiden ver
rassende en verfrissende stimulans kun
nen geven.
Na grondige voorbereiding is per 1 ja
nuari het experiment in de praktijk bij 32
banken begonnen. Onze filosofie, die op
zichzelf goed lijkt, zullen we nu aan de
concrete praktijk gaan toetsen op 13
EERSTE PAAL ZEIST
De eerste betonstorting voor de
uitbreiding van het computercentrum
van de Rabobankorganisatie in Zeist is
verricht op 18 januari. Op de foto ziet u
drs. R. B. J. van Eldik, lid van onze
hoofddirectie bezig met deze handeling.