Op 1 november werd in Wageningen de eerste door de Centrale Bank en het Inter
nationaal Agrarisch Centrum georganiseerde internationale cursus over landbouw
krediet en coöperatief bankwezen beëindigd. Deelnemers aan de cursus waren ze
ventien mannen en één vrouw uit verschillende ontwikkelingslanden. Op de foto van
links naar rechts: J. W van der Voort (Centrale Bank, assistent-cursusleider), L.
Magpale (Filippijnen), A. Bedawi (Soedan), B. Hewagama (Sri Lanka), O. George
(Nigeria), Tj. Ossewaarde (Centrale Bank, assistent-cursusleider), M. Al-Sharafi
Noord-JemenF. Emenike (Nigeria), dr. D. Wind (leider van de cursus, adviseur
hoofddirectie Centrale Bank), Y. Costa Guerra (Portugal), L. Mukinga (Zambia), V.
Si/va Borges (Portugal), J. Kullayar (Tanzania), mej. I. van Dijk (secretaresse), mevr.
C. B. Bilaoen FilippijnenW. Makumbi (Kenya), P. Prabhu (India), N. Nemah (Libe
ria), C. Amartei Laryea (Ghana) en R. Mtonga (Zambia). Niet op de foto staan twee
cursisten, die helaas bij hun ambassade moesten zijn toen de fotograaf langskwam.
Het zijn: B. Patwari uit Bangladesh en L. Pita uit West-Samoa.
in de komende tijd dubbel en dwars op- hun afzijdigheid - traagheid? er geen
werpen. nut in zien? zo lastig gegevens te verza-
j melen? - zullen wel spoedig achter-
Zeker de invulling van het marketing- haald worden omdat de marketingaan-
plan zal ieder, die daarmee serieus bezig pak door zijn resultaat zichzelf aanprijst,
gaat, plezier geven. Het is een soort Je kunt er in een bedrijf als het onze niet
strategospel, dat eigenlijk geen einde buiten.
kent. Het komt elk jaar weer terug en Dit jaar heeft de centrale bank ook aan-
wie er een keer mee is begonnen, ziet i dacht gegeven aan de toetsing van de
geboeid uit naar de uitwerking die zijn gemaakte plannen. Die zijn immers uit
zetten in de werkelijkheid veroorzaken. drukking van min of meer gegronde, be
redeneerde verwachtingen, maar het is
In 1973 zijn we voor het eerst met deze natuurlijk steeds de vraag of deze ver
marketingplanning begonnen. Aanvan- wachtingen over een jaar aan de werke-
kelijk liep het wat traag, honderd ban- lijkheid zullen beantwoorden,
ken deden mee, de rest geloofde het Die toetsing liet zien, dat de verwachtin-
wel. Toch werd er weinig kritiek op deze I gen van de plannenopstellers heel goed
jaarplangedachte en zijn uitwerking ge- op de werkelijke ontwikkelingen aan
hoord. De banken moesten er kennelijk sluiten. Afwijkingen kwamen natuurlijk
eerst aan wennen, ze moesten zien ook voor, maar deze waren niet van es-
wat ze er in hun eigen bedrijf mee sentieel belang; ze horen trouwens
konden doen. Dat zien is er jaar voor jaar haast onvermijdelijk bij het plannings
in versneld tempo gekomen, vooral ook j spel.
omdat er andere instrumenten - we Wie 'doen' op de bank marketing? Dit is
noemden ze al - bijkwamen, die als het niet precies te zeggen, omdat onze ban-
ware bevruchtend op elkaar inwerkten, ken in omvang uiteenlopen. Belangrijk
omdat ze steeds beter op elkaar werden 1 is echter dat er zoveel mogelijk perso-
afgestemd. j nen bij betrokken worden. Bij de grote
Dit jaar zullen zo'n 850 banken hun mar- banken zal dit een aparte coördinatie
ketingplan opstellen. De eerlijkheid ge- nodig maken, bij de minder grote kan de
biedt ons te zeggen, dat niet iedere directeur dit op zich nemen. Ook dat kan
bank het nog volledig doet volgens de een stimulerende werkwijze zijn, die er
gele bundel, maar we zijn met de jaar- toe zal meewerken, dat - volgend jaar
lijkse marketingplanning duidelijk op de reeds? - al de 993 aangesloten banken
goede weg. En wat de nog niet deelne- planmatig met hun marktbewerkingsac-
mende banken betreft, de redenen van i tiviteiten aan de slag gaan.
