Die ontheffing is toch wei heel iets anders dan het van
geval tot geval beoordelen of een bepaald krediet ge
zien de liquiditeitspositie van de bank mag worden ver
leend. Dat 'dispensatiesysteem', waarmee we jaar en
dag gewerkt hebben, zal na januari a.s. verleden tijd
zijn en wordt nu, zoals we aan een paar grond/eggende
kernbegrippen zullen aantonen, vervangen door het in
uitvoering nemen van een methode, die een veel bre
der perspectief biedt. Breder zelfs dan de eigenlijke
ontheffing en het eventuele liquiditeitsprobleem!
Die kernbegrippen zijn vooral 'liquiditeitsprognose' en
'beleidsgesprek
Door ons formulier - het ijsbergtopje van de 'vondst'-
krijgen we inzicht in geraamde liquiditeitspositie,
maand voor maand, een jaar vooruit. Per bank, en alle
banken samen voor de hele organisatie. Een onmisbaar
instrument om in de komende tijd de totale liquiditeit
te 'beheersen'. Een bankier is als een artiest: hij be
speelt zijn geldinstrument: piano of fortiter, met krappe
of ruime middelen. Klanken en middelen die in het hele
Pabo-orkest symfonisch moeten samensmelten. Dat
kan, maar de maat moet gehouden! Daarvoor geeft de
gezamenlijke liquiditeitsprognose houvast. Mooi aan
sluitend op het gezamenlijke beleidsplan, waar we al
mee vertrouwd zijn.
Op haar beurt krijgt ook de plaatselijke bank een nieuw
instrument. Zij kan in haar eigen prognose zien, waar
de krapte of waar de ruimte dreigt of lokt; dat hangt er
maar van af. Voor de leiding van de bank, bestuur en
directie een prachtige aanwijzing om na te gaan hoe de
financiële structuur gezond te houden en te verste
vigen. Het hele scala uit ons bedrijfsinstrumentarium
zal daarbij de revue kunnen passeren: uitzettingen - al
dan niet selectiever, zo ja waar -, middelen, hoe en
waar die in versterkte mate aan te trekken, de kosten,
de bestaande en gewenste balansverhoudingen en
vooral de 'omstandigheden', van de eigen plaatselijke
maatschappelijke en marktverhoudingen tot de invloed
van te verwachten nationale of internationale ontwik
kelingen toe. Dat is heel wat! Iedere bank kan zijn per
spectief gaan aftasten.
Voor de tekort-banken is er het 'beleidsgesprek'. Hun
gesprekspartner zal de regiodirecteur zijn, die natuurlijk
weer voeling houdt met wat elders op de centrale bank
in dit geval of uit een oogpunt van de totale liquiditeit
gewenst wordt geacht. Het woord beleidsgesprek
duidt al aan, dat ook hier die hele scala van aspecten
uit het bedrijf aan de orde zullen kunnen komen. De
aanleiding is echter de vraag of de bank ontheffing kan
krijgen van de overschrijding van één van de liquidi
teitsdrempels. Daarover zal in goed onderling overleg
diepgaand gesproken worden en het beleidsgesprek
zal er, naar wij hopen en verwachten, toe leiden de po
sitie van de bank door bepaalde afspraken te verbete
ren. Dat zijn dan meteen de voorwaarden waaronder
de ontheffing kan worden verleend. Voorwaarden, die
we net zo goed kunnen zien als het pakket van maatre
gelen, waarvan de bank bij het beleidsgesprek de over
tuiging heeft gekregen, dat die in haar belang zijn.
Het 'beleidsgesprek' is natuurlijk geen wondermiddel
voor alles. Dat hoeft ook niet. Ruimte of krapte mag bij
de afzonderlijke banken ook best voorkomen, je kunt
het ene ook soms moeilijk door welk 'pakket' ook ver
anderen in het andere. Maar wel is het geboden de to
tale liquiditeitspositie van onze organisatie nooit uit
het oog te verliezen!
Wondermiddel of niet, de 'vondst' is er niet minder om.
Frappant is hoe het allemaal in elkaar sluit. De liquidi
teitsbegrotingen ondersteunen het beleidsplan, de re
giodirecteuren verschijnen net op tijd om de beleidsge-
sprek-aanpak mogelijk te maken en vooral: de tekort-
bank krijgt door het nieuwe ontheffingssysteem een ei
gen vrijheid, die zij in gebondenheid voor de nakoming
van beleidsafspraken kan gebruiken, terwijl toch bij dit
alles het geheel van onze organisatie veel beter in het
oog gehouden kan worden!
We gaan er nu mee leren werken. Niet gemakkelijk, ze
ker niet omdat de nieuwe werkwijze als het ware met
een voor de 'vuurdoop' staat, waarmee de bankwereld
door de huidige liquiditeitsontwikkeling wordt gecon
fronteerd.
JRH
