m//
ff// /fflokf/f7
Landbouwcommentaar
het inkomen buiten de landbouw. Als
dat het geval is - en de algemene eco
nomische positie van ons land zou dus
minder florissant worden - dan kunnen
bovendien de kosten van de arbeid in
verhouding tot de kosten van de mate
riële produktiekosten lager worden, het
geen betekent dat de vervanging van
arbeid door kapitaal minder aantrekke
lijk wordt. Het LEB is niet erg optimis
tisch over de bijdrage welke de land
bouw tot de vermindering van het pro
bleem van de werkloosheid kan leveren.
Een verruiming van de afzet is zeer
moeilijk omdat de land- en tuinbouw in
andere landen daarmede ook reeds zo
druk doende zijn en de vraag beperkt is,
en het beeld van een minder welvaren
de economie, waardoor men in arren
moede maar in de landbouw blijft, is
ook niet erg opwekkend. Maatregelen
van de overheid om de werkgelegen
heid in de landbouw te stimuleren, zul
len altijd geld kosten en de grens van
uitbreiding van overheidsuitgaven is zo
langzamerhand wel bereikt. Een moge
lijkheid om de bedrijfsverzorgingsdien-
sten te subsidiëren voor de vervanging
van de ondernemer welke dan met va
kantie kan gaan, zou nuttig zijn maar
kan gezien de kosten slechts op be
scheiden schaal plaatsvinden. Hierover
heeft overigens het Landbouwschap de
discussie met de ministeries van sociale
zaken en van landbouw reeds geopend.
Mens, dier en auto
Over de energie treft men in het LEB
geen aparte beschouwing aan. Volgend
jaar zou daar wellicht afzonderlijk aan
dacht aan besteed kunnen worden.
Het meest tot de verbeelding sprekende
aspect is de mogelijkheid om met de
toepassing van landbouwprodukten di
rect het tekort aan brandstof te vermin
deren. In tijden van schaarste heeft de
landbouw reeds eerder bewezen niet al
leen via voedsel als energiebron voor
mens en dier op te kunnen treden maar
ook mechanieken zoals auto's op gang
te kunnen houden. In de Verenigde Sta
ten en Brazilië wordt uit granen en sui
kerriet alcohol gemaakt welke, al dan
niet na menging met benzine, voor
auto's bruikbaar is.
President Carter heeft in zijn energiepro
gramma hiervoor stimulansen inge
bouwd, zoals het niet-belasten van deze
z.g. gasohol en het subsidiëren van de
bouw van fabrieken voor de vervaardi
ging ervan. Een dergelijke steun is erg
belangrijk want zonder is deze aanwen
ding van landbouwprodukten niet le
vensvatbaar.
Er zijn nog veel meer aspecten voor de
landbouw aan het energieprobleem. De
land- en tuinbouwbedrijven gebruiken
brandstoffen in hun produktieproces
terwijl er via kunstmest sprake is van
een indirect gebruik van aardolie. Voor
dat de landbouwprodukten de tafel van
de consument bereiken, is er ook heel
wat energie verbruikt. Er is dan ook alle
reden om ook in de agrarische sector na
te gaan hoe zuiniger met energie moet
worden omgesprongen, terwijl aan de
andere kant in het geval van een
schaarste het belang van de voedsel
voorziening het nodig maakt dat er vol
doende energie voor de sector beschik
baar blijft.
Omdat ik bij de centrale bank iemand moest spreken
over iets, waarvoor nog geen adviseur is uitgevonden,
nam ik in de naburige stad de trein. Niet zozeer om
energie en milieu te sparen dan wel in de wetenschap
dat het vlees zwak is en de gezelligheid van de grote
stad geen tijd kent, doch vooral geen maat.
Het openbaar vervoer dat ik ten bure/e persoonlijk had
uitgekozen, bleek een sneltrein te zijn, die weigerde
voor me te stoppen. Met een half uur wachten in het
vooruitzicht zocht ik in de krantenkiosk naar verstrooi
ing.
Ik vond er het Guinness book of world records, een
Amerikaans pocketboek gevuld met zevenhonderd
bladzijden vreemde zaken: van de grootste pizza ter
wereld tot de allerkoudste plaats onder de zon, van de
man met de allerlangste vingernagels tot en met de
allerkleinste baby ooit geboren.
Wist u bijvoorbeeld dat de langste man die ooit leefde
een Fin was van de naam Daniël Mynheer Cajanus en
2,93 meter mat? Was het u bekend dat de hoogste
kerstboom ooit versierd bijna 38 meter lang was en in
1950 te zien in een winkelcentrum te Seattle? Maar
dan is het voor u geen geheim dat de oudste goudvis
onder onze hemelen op 27 februari 1978 op de leeftijd
van 36 jaar is overleden en dat Hetty Green, die rond
1900 leefde de gierigste vrouw was op deze aarde. On
danks haar bezit van 33 miljoen dollar at ze kouwe pap,
omdat ze het opwarmen te duur vond.
Bladerende langs de man die wereldrecordhouder
warmwaterkruikopblazer is met een middellijn van
ruim anderhalve meter en de bezitter van de langste
snor (3 meter 10), kwam ik bij het geld terecht.
Paraguay en Laos kennen geen munten, alleen papier
geld. In Nepal werd in 1740 het allerkleinste muntje ter
wereld geslageneen schat van 150 000 munten, die in
1908 te Brussel werd opgegraven is nog steeds onbe
twist de allergrootste aller tijden. Mark Colombo heeft
het wereldrecord bankfraude stevig in handen, sinds hij
enkele jaren terug het bijkantoor van Lloyd's Bank in
Lugano 33 miljoen Engelse ponden lichter maakte. Van
het bankbiljet van 10 000 Amerikaanse dollars zijn er
slechts vierhonderd in omloop, zodat er weinig kans is
dat dit dure portretje van meneer S. P. Chase ooit bij
mij over de balie komt.
Voordat ik het wist was ik in Utrecht, waar de centrale
bank haar eigen toegang heeft tot het station en waar
ook het moeilijkste deel van de reis begint. Vroeger liep
ik maar raak, zwaaide even naar een verre portier,
klopte aan bij de vent, die je nodig had en je deed je za
ken af op de rand van het bureau gezeten danwel op
de prullebak.
Tegenwoordig is het strikte usance dat je van te voren
een afspraak maakt en als je na te zijn ingecheckt bij
de gepantserde loge, de tweede verdedigingslinie weet
te bereiken, word je ingeboekt en afgehaald door een
juffrouw. Zij parkeert je in een goed gemeubileerd
spreekkamertje en na verloop van tijd verschijnt er een
ernstig kijkende man, die je volkomen onbekend is en
minstens een generatie jonger. Hij sondeert het pro
bleem heel degelijk en soms verdwijnt hij tijdelijk voor
een consult met enkele andere ernstige specialisten.
Natuurlijk wordt het probleem opgelost, maar vroeger
ging het toch anders. Beter wil ik uiteraard niet zeggen,
alhoewelNee, het was meer wat gezelliger, een
voudiger, gewoon wat kleiner dus.
Dat kunnen we verder wel vergeten, want dat is voor
goed voorbij. In Eindhoven nadert de nieuwbouw, zag
ik, haar voltooiing en in Utrecht wees iemand mij van
uit de trein een enorm gat aan in de westelijke wallen,
waar ooit het nieuwe hoofdkantoor gevestigd zal wor
den.
Wist u trouwens dat het allerhoogste bankgebouw in
Toronto staat en dat het met 72 verdiepingen ruim 285
meter hoog is?
Onlangs las ik, dat tve weer drie plaatsjes zijn opge
schoven op de wereldranglijst van grote banken en wel
van 26 naar 23. Nog pas gisteren lijkt het te zijn, dat we
nummertje 46 hadden en ik zie het niet lang meer du
ren of onze kopman kan de gele trui gaan dragen.
Dan komen wij ook in het boekje van Guinness, tussen
de sterkste man ter wereld en de alleroudste opoe van
vijf continenten, tussen het meisje dat het wereldkam
pioenschap handjes schudden verbeterde en de we
reldrecordhouder wandelend vioolspelen.
Of we dan gelukkiger zullen zijn
Cas Sier