een gedenk(waardig) boek
30
Het vleesverwerkende
bedrijf dat officieel als BV
Exportcentrale Boxtel
deel uitmaakt van de
Coöperatieve Vee- en
Vleescentrale binnen de
Noordbrabantse Christe
lijke Boerenbond jubileert
dit jaar nadrukkelijk. Bij
'd'n Encebe' zoals de
Boxtelse onderneming in
de volksmond heet, ligt
aan de jubileumviering
een halve eeuw vol be
drijvigheid ten grondslag.
Het getal van 50 000 var
vooral onder de agrari
sche bevolkingsgroep af
trek zou vinden vormde
voor hem een extra prik
kel. Coppens hoopte te
bereiken dat zijn afne
mers 'wat meer gaan be
seffen wat we al verloren
hebben. Er verandert zo
veel, er verdwijnt zoveel'
klaagt hij, overigens niet
zonder daar onmiddellijk
aan toe te voegen dat er
voor iedereen nog onnoe
melijk veel kleine dingen
zijn overgebleven waar
iets van uitgaat.
evenals 'Het landschap
van de Dommel' en
'Maas-land'.
Dan moeten er onder an
dere boeken komen over
'Het oude gelaat van Bra
bant' en 'Het menselijke
gemoed'. Er ligt materiaal
gereed voor een uitgave
'Leven in geloof' en alsof
het allemaal nog niet vol
doende is, bereidt hij ook
het fotowerk 'Nood' voor.
Coppens denkt er werk in
bijeen te brengen dat hij
vervaardigde in vluchte-
met recht en reden als ti
tel: 'Het land van Bosch,
Bruegel en Van Gogh'.
Met de klinkende reputa
tie, door hem als foto
graaf opgebouwd, zou
Martien Coppens voor
zijn gevoel misschien wel
bedrog plegen als de be
tekenis van de titel niet
meer inhield dan het lou
ter geografische element.
Natuurlijk, de herkomst
van iedere foto die staat
gepubliceerd in het boek
werk, ligt duidelijk binnen
de streek waar ook de
kens die er in de beginpe
riode op jaarbasis aange
voerd werden, geslacht
en verwerkt, is inmiddels
gestegen tot ver boven
het miljoen. Dagelijks
gaan er nu in Boxtel zo'n
4000 varkens onder het
mes. Een monument voor
het varken, door voorzit
ter Lardinois van de Ra-
bobank-hoofddirectie on
langs onthuld, maakte
deel uit van het vlagver
toon. Het bronzen eerbe
toon aan het dier dat Bra
bants welvaart symboli
seert, kreeg een plaats
nabij het Bossche Provin
ciehuis. Eerder al vond de
presentatie plaats van
een gedenkwaardig boek
ter vervanging van het bij
jubilea gebruikelijke ge
denkboek.
De Eindhovense foto
graaf Martien Coppens
werd in staat gesteld een
fotoboek samen te stel
len, waarbij de Brabantse
Rabobanken in aanzien
lijke mate de verspreiding
onder NCB-leden en ver
dere belangstellenden
verzorgden.
'Het land van Bosch,
Bruegel en Van Gogh'
luidt de titel van het 132
pagina's tellende fotodo
cument en de jubilerende
coöperatie heeft het aan
gedurfd een man met de
bekwaamheden van Cop
pens volledig vrij te laten
in de materiaalkeuze voor
het fotografische relatie
geschenk. Hij maakte van
de gelegenheid gretig ge
bruik. De wetenschap te
werken aan een boek dat
'We zien ze alleen te ge
makkelijk over het hoofd,'
aldus de Eindhovense ve
teraan op fotogebied. Hij
rekent het zich tot een
taak - zeg maar: levens
taak- zijn tijdgenoten at
tent te maken op allerlei
bedreigde of reeds verlo
ren geraakte waarden. 'Ik
registreer met mijn ca
mera waarden die er al
tijd zijn geweest, maar
waar lange tijd geen be
grip voor is geweest. We
moeten voortmaken De
kleinkinderen van mijn
generatie komen straks
in een volstrekt ander le
ven terecht. Dat ver
vreemdt hen totaal van
vroeger. Daar wordt de
kans op veronachtzaming
nog groter.'
Zeer respectabel van for
maat is in huize Coppens
de lijst van 'dingen die
nog verwezenlijkt moe
ten worden'. Nu het voor
de boterham niet meer
hoeft zullen het wel ab
soluut zinvolle dingen
moeten zijn, heeft de 71-
jarige fotograaf zich voor
genomen. 'Het wordt an
ders te zot,' aldus Cop
pens. 'Ge kunt niet
eeuwig blijven doorwer
ken. Ge begint moeite te
krijgen soms, en dan is
het oppassen geblazen.
Maar niettemin, als ik
mijn leven lang alleen
had kunnen doen wat ik
wilde, dan was er nu
meer geweest.'
De verdrietige constate
ring ten spijt volgt er een
waslijst van thema's. Een
fotoboek 'Rondom de
Peel' is zo'n mogelijkheid
lingenkampen, ontstaan
na de bouw van het IJze
ren Gordijn. Ook het dra
ma van de watersnood
herleeft bij die gelegen
heid. Heel de tragiek en
het leed van die natuur
ramp heeft de Eindhove-
naar destijds aangrijpend
verteld aan de hand van
voornamelijk dierenfo-
to's. Afbeeldingen van
menselijk leed vermeed
hij zoveel mogelijk. Dat
was hem te schrijnend en
te indringend.
De onlangs verschenen
jubileumuitgave draagt
schilders Bosch, Bruegel
en Van Gogh hun ar
beidsveld vonden en hun
inspiratie opdeden. Maar
waar het bij de foto's
vooral om gaat, al stam
men ze dan ook uit een
meer nabije periode, dat
is hun verwantschap in
sfeer met schilderijen van
Jeroen Bosch, Pieter
Bruegel en Vincent van
Gogh. De overeenkom
sten hebben niet uitslui
tend betrekking op land
schappen en gebeurte
nissen. Kleding en ge
laatsuitdrukkingen leve-
Martien Coppens
