ting of gewoonte van drankmisbruik
niet in staat zijn hun belangen behoorlijk
waar te nemen, onder curatele gesteld
worden. De onder curatele gestelde
wordt dan handelingsonbekwaam,
voorzover de wet niet anders bepaald.
Door de rechtbank wordt een curator
benoemd, welke het vermogen van de
onder curatele gestelde beheert en hem
vertegenwoordigt.
Toegenomen
De laatste jaren is er meer aandacht
ontstaan voor de problematiek van het
beheer van inkomen en vermogen van
meerderjarigen, die vanwege hun licha
melijke of geestelijke gesteldheid niet in
Mr. W. H. G. A. Filott
medewerker
Juridische Zaken
staat zijn daarin op behoorlijke wijze te
voorzien.
Men denke hier niet alleen aan perso
nen die zijn opgenomen in verpleeg
inrichtingen, bejaardenoorden of psy
chiatrische inrichtingen, maar ook aan
bejaarden en lichamelijk of geestelijk
gehandicapten, die nog zelfstandig wo
nen.
Het aantal mensen en de belangen,
waar het om gaat, is de laatste decen
nia toegenomen door de gestegen wel
vaart, de langere levensduur en de toe
genomen sociale uitkeringen.
In ons huidige recht kennen we geen
specifieke regeling, toegespitst op de
problematiek rond inkomens- of vermo
gensbeheer van de hiervoor vermelde
personen.
Voor geestelijk gestoorden kan wel cu
ratele worden aangevraagd, maar deze
maatregel gaat vaak te ver. Bovendien
bestaan er dikwijls emotionele of psy
chologische bezwaren om ondercurate-
lestelling aan te vragen. In de praktijk is
er wel naar gezocht om in concrete ge
vallen tot een min of meer aanvaardba
re regeling van het probleem te komen
b.v. door midden van een volmacht of in
de Rabobankorganisatie de zogenaam
de patiëntengeldenregeling. Het zijn
echter maar noodoplossingen en het is
dan ook verheugend dat er thans een
wettelijke regeling op stapel staat, wel
ke de mogelijkheid biedt om op een ver
antwoorde wijze te voorzien in een
zorgvuldig beheer van vermogensbe
standdelen van meerderjarigen, die
daartoe zelf niet in staat zijn.
De inhoud van de regeling
Volgens het wetsontwerp kunnen door
de kantonrechter één of meer goederen
van een meerderjarige, die als gevolg
van zijn lichamelijke of geestelijke toe
stand tijdelijk of blijvend niet in staat is
zijn belangen zelf behoorlijk waar te ne
men, onder bewind gesteld worden. De
voorziening kan betrekking hebben op
b.v. de spaargelden, de effecten of on
roerend goed. Het beheer over de goe
deren komt dan in handen van een be
windvoerder. De rechthebbende kan tij
dens het bewind niet zonder medewer
king van de bewindvoerder over de on
der bewind gestelde goederen beschik
ken.
Doet hij dit toch, dan is de rechtshande
ling in beginsel ongeldig. Deze ongel
digheid kan echter alleen worden tegen
geworpen aan een wederpartij, die van
het bewind op de hoogte was of had be
horen te zijn. Derden te goeder trouw
worden dus beschermd. Deze regeling
is van groot belang omdat onderbe-
windstelling niet openbaar gemaakt zal
worden, zoals wel het geval is bij onder-
curatelestelling nl. door publikatie in de
Nederlandse Staatscourant en twee
dagbladen.
De bewindvoerder vertegenwoordigt bij
de vervulling van zijn taak de rechtheb
bende en draagt zorg voor een doelma
tig beheer van de goederen. Hij kan een
aantal handelingen slechts met toe
stemming van de rechthebbende of de
kantonrechter verrichten, b.v. het ver
vreemden van een onder bewind ge
steld onroerend goed of geld lenen ten
name van de onder bewind gestelde.
Mening
Onderbewindstelling kan aan de kan
tonrechter worden verzocht door de be
trokken meerderjarige zelf, zijn echtge
noot, zijn bloedverwanten en door het
Openbaar Ministerie.
De rechter moet de betrokkene en diens
echtgenoot in staat stellen hun mening
omtrent de gevraagde onderbewindstel
ling te geven. Hij kan ook anderen horen
en zich door deskundigen b.v. een arts
laten voorlichten.
Wanneer de rechter tot onderbewind
stelling overgaat benoemt hij tot be
windvoerder bij voorkeur de echtgenoot
of bij ongehuwden een van de naaste
familieleden. Ook een rechtspersoon
kan tot bewindvoerder worden aange
wezen, hetgeen 'goed denkbaar is voor
personen, die in een inrichting zijn op
genomen. De bewindvoerder is ver
plicht een beschrijving van de onder be
wind gestelde goederen op te maken.
Zijn er registergoederen b.v. onroerend
goed of een onderneming, onder be
wind gesteld, dan behoort de bewind
voerder het bewind zo spoedig mogelijk
in de openbare registers of het handels
register te laten inschrijven.
De bewindvoerder ontvangt voor zijn
werkzaamheden een beloning. Hij is
verplicht jaarlijks rekening en verant
woording over het door hem gevoerde
beheer af te leggen ten overstaan van
de kantonrechter. Op deze wijze is een
goed toezicht op het beheer van de be
windvoerder gewaarborgd.
Het bewind eindigt door verloop van de
tijd, waarvoor het was ingesteld, door
de dood of onder curatelestelling van de
rechthebbende of door opheffing door
de kantonrechter.
Ontwerpstadium
De vorenstaande regeling bevindt zich,
zoals gemeld, nog in het ontwerpstadi
um. Het zal nog wel enige tijd duren,
voordat het wetsontwerp het staatsblad
zal bereiken. Het leek ons zinvol reeds
nu aan de ontwikkelingen op dit gebied
aandacht te schenken, omdat ook de
banken geconfronteerd worden met
deze problematiek.
