afname in de komende jaren van het
percentage mensen dat routinematig
werk verricht. Aan de instructie voor en
voorbereiding op ander werk zal veel
tijd moeten worden besteed; er ont
staan specialistische functies; aan com
municatie met medewerkers, werkne
mersvertegenwoordigers, vooral met de
ondernemingsraden, zal grote aandacht
moeten worden besteed.
De toepassing van beeldschermen kan
soms voor de werknemers ingrijpend
zijn, maar veel aandacht zal worden be
steed aan de ergonomische kant hier
van en aan arbeids- en rusttijden.
Volgens Van Eldik moet men overigens
de komst van de beeldschermen niet
dramatiseren: het is niet zo dat de men
sen acht uur per dag naar dat scherm
moeten kijken.
In het kader van de werkgelegenheid in
kwalitatieve en kwantitatieve zin, voor
ziet het sociaal beleid van de Rabobank-
organisatie in de ontwikkeling van een
personeelsformatieplan per aangesloten
bank of per groep van aangesloten ban
ken, waarin de invloed van de automati
sering zal worden vertaald in geheel of
gedeeltelijk te verdwijnen arbeidsplaat
sen en in nieuw te creëren functies. Een
plan voor personele reorganisatie zal op
basis van dit personeelsformatieplan
worden geëffectueerd om er voor zorg
te dragen dat er ten gevolge van auto
matisering geen ontslagen zullen vallen.
Wij hebben dat in het verleden nooit ge
daan en wij zijn dat ook in de toekomst
niet van plan, aldus Van Eldik.
De Rabobankorganisatie kent een groot
verloop (ongeveer 10 onder het voor
al jongere baliepersoneel, zodat er
steeds vraag naar nieuwe arbeidskrach
ten bestaat. De laatste jaren is boven
dien het totaal aantal werknemers jaar
lijks met ongeveer 1000 toegenomen.
Overleg
Voor de oplossing van de werkgelegen-
heidsproblematiek kunnen thans nog
slechts bespiegelend enkele mogelijk
heden worden aangegeven. Daarbij zal
het duidelijk zijn dat de sociale begelei
ding afhankelijk is van de concrete pro
blemen welke zich bij het invoeren van
een nieuwe fase voordoen. Zonder uit
puttend te zijn, kunnen de volgende mo
gelijkheden worden gegeven:
- de besparing door automatisering
van de arbeidsplaatsen gaat slechts
ten koste van de groei van het perso
neelsbestand
- prioriteit voor uitvoering van de
plannen in die regio's en bij die ban
ken waar een structureel tekort is aan
arbeidskrachten en uitstel van auto
matiseringsontwikkeling in gebieden
met structurele werkloosheid
- temporiseren van de uitvoering, zo
dat de aanpassing van het personeels-
Een nuchtere, eerlijke be
nadering van de gevol
gen, die de automatise
ring voor de banken en
hun personeel kan heb
ben. Zo zien wij de inlei
ding, die de heer Van El
dik in het kader van het
seminar 'De Onderne
ming van Morgen' hield.
De inleider koos bewust
niet de gemakkelijkste
weg: hij plaatste het pro
bleem tegen de achter
grond van de veronder
stelde ongunstige situa
tie. Maatregelen zijn be
slist nodig, maar als die
dan ook genomen wor
den - zie de concrete
voorbeelden ontleend
aan onze eigen organisa
tie - dan is de heer Van
Eldik er van overtuigd,
dat de komende automa
tiseringsfase zonder na
delige gevolgen in goede
banen kan worden geleid.
Zijn reële visie onder
streepte zijn waarschu
wing tegen ongenuan
ceerde uitspraken. Be
dacht moge worden dat
we niet van vandaag op
morgen in een onbeken
de situatie terecht ko
men, maar dat de auto
matisering zich meestal
geleidelijker en rustiger
voltrekt dan vaak wordt
gedacht. Met name over
een eventuele dreiging
voor de werkgelegenheid
is thans nog weinig zin
vols te zeggen. We moe
ten echter nu de toe
komst onder ogen zien en
die in eigen hand zien te
nemen. Daarom noemde
de heer Van Eldik ook
reeds een aantal moge
lijkheden, die denkbaar
zijn, voor het geval con
crete moeilijkheden met
de werkgelegenheid
moeten worden onder
vangen.
Het seminar werd geor
ganiseerd door de uit
geefster van 'INkluis' en
'Sociaal Economisch Ma
nagement' in samenwer
king met de Vereniging
Kaderpersoneel in het
Bank- en Verzekerings
wezen en met de Neder
landse Centrale van Ho
ger Personeel.
bestand door natuurlijk verloop kan
plaatsvinden
- door opleiding en herscholing me
dewerkers geschikt te maken voor an
dere functies;
- door bevordering van de mobiliteit
van de arbeid
- door bevordering van vrijwillig ver
vroegde uittreding uit het arbeidspro
ces;
- door (geleidelijke) verkorting van de
arbeidstijd, wanneer dit althans bin
nen de (internationale) concurrentie
verhoudingen past.
Uitwisseling van gedachten en overleg
met alle betrokkenen is de bedoeling.
Maar op het punt van verbetering van
het veranderingsklimaat dienen de soci
ale partners samen te werken in plaats
van het doen van ongenuanceerde uit
spraken over toenemende werkloos
heid.
In ieder geval gaat de zaak niet zo snel
en zo plotseling als men wel denkt;
proefnemingen hebben nu al aange
toond dat de voorbereidingen voor nieu
we ontwikkelingen zeer veel tijd kosten.
Het proces is beheersbaar, de toekomst
hoeft ons niet te overvallen, zo besloot
drs. Van Eldik.
