samen sturen (ook)
bij geldtransporten
de 'bancaire' kijk van de werknemer
Er is mij gevraagd iets te willen schrijven over 'werknemers en het bank
wezen'. Dat verzoek is een zekere uitdaging.
Als vakbondsbestuurder ben ik wel wat bekend met de gevoelens en op
vattingen in de werknemerskring.
In het bankwezen ben ik evenwel volslagen leek.
Het bank- en verzekeringswezen namelijk behoort in de taakverdeling bin
nen de Nederlandse vakbeweging tot het werkterrein van de Diensten
bonden.
Hetgeen niet wegneemt dat ik wel via de Industriebonden FNV een lang
jarige ervaring heb met de stellingname van anonieme financiers en het
bankwezen, in het bijzonder bij de zogenaamde herstructurering van bedrij
ven en bedrijfstakken, een ervaring, die gezien vanuit de vakbeweging niet
onverdeeld gunstig is te noemen.
Deze ontmoeting van 'arbeid en kapi
taal' lijkt dus een erg ongelijk treffen te
worden.
Ik wil een 'arbeidzame' poging wagen,
wellicht maak ik 'kapitale' fouten.
Het onderwerp 'werknemers en bank
wezen' heeft meerdere invalshoeken,
onder andere:
1 de werknemer als cliënt:
2 de werknemer als bedrijfsgenoot:
3 de werknemer als deelnemer aan de
samenleving.
ad. 1 De werknemer als cliënt
Als cliënt zal hij vragen om een goede
verzorging van zijn belangen, om 'priva
cy' of vertrouwelijke behandeling van
zaken.
Maar opgevoed in een gedachtenwereld
van het economisch principe 'met de
minste kosten het hoogste resultaat be
reiken', is hij geïnteresseerd in een hoge
rente voor zijn belegde geld.
De commercie en de reclame doen een
beroep op hem om te sparen en zijn
geld verstandig en voor de hoogste ren-
S. Th. van Bijsterveld
algemeen secretaris
Industriebond FNV
te te beleggen bij de bank of van de
aangeboden diensten gebruik te maken.
Bij de diverse wegen zoals:
- privérekening:
- spaarrekening:
- hypotheek;
- consumptief krediet:
- verzekeringen;
- reizen
wordt zelfs het cadeaustelsel gebruikt.
Dat klantenwinnen en -binden heeft dan
wel enige kanten:
Wat gebeurt er met zijn geld? Hoe en
waar wordt het belegd respectievelijk
besteed?
Een andere binding naar de cliënt is de
consumptieve kredietverlening. Welke
Het is moeilijk precies te
zeggen hoe er binnen een
grote groep personen, die
we voor het gemak een
bepaalde maatschappe
lijke plaats toekennen,
over de banken gedacht
wordt.
Wat is de mening van de
boer, de huisvrouw, de
ondernemer, de werkne
mers ook binnen deze
groepen zoveel verschil
len.
We zijn blij, dat de heer
Van Bijsterveld het heeft
aangedurfd ons door zijn
ogen te laten zien hoe
men in werknemerskring
tegen een bank aankijkt.
Als vakbondsbestuurder
is de heer Van Bijsterveld
in ieder geval vertrouwd
met wat er onder de
werknemers leeft. Hij is
thans algemeen secreta
ris van de Industriebond
FNV en bekleedde daar
voor dezelfde functie in
de Industriebond NKV.
Uiteraard komt de inhoud
van zijn stuk geheel voor
zijn rekening. Wij trekken
er de conclusie uit dat
onze taak om uit te leg
gen wie wij zijn en wat
wij doen nog lang niet
beëindigd is.
invloeden heeft dat op:
- de koopkracht;
- de inkomensverdeling;
- de prijsontwikkeling en/of inflatie?
Het spaarethos is ten dele vervangen
door een consumptie-ethos.
Consumptieve kredieten betekenen dan
ook 'eerst consumeren' en daarna ver
plicht sparen in de zin van schuld aflos
sen.
De 'huidige' situatie terzake spreekt
voor zich. De vraag is terecht: 'In hoe
verre is consumptieve kredietbeperking
gewenst en noodzakelijk?'
Daarbij raken we ook aan het oude
vraag- respectievelijk strijdpunt: 'Is een
rentebeding moreel geoorloofd?'
Welke zijn de omstandigheden, die het
nemen van rente veroorloven?
De katholieke kerk heeft het heffen van
rente lang verboden. Circa 1830 is dat
verbod vervallen.
In het kader van dit artikel waren
enige berichten in de Volkskrant van
21 februari 1979 wel interessant, te
weten:
Eerste bank volgens Koran-wet
Koeweit (AP) - In het oliesjeikdom Koe
weit is dinsdag de eerste bank op Isla
mitische grondslag opgericht.
Deze bank, de Koeweit Finance House
(KFH) zai geheel volgens de ie er van de
Koran (de islamitische bijbel) geen rente
berekenen en ook geen rente uitkeren.
Eerste minister Kroonprins Saad Al Ab-
dullah Al Sabah noemde dinsdag ter ge
tegenheid van de officiële oprichting de
KFH een eerste stap op het terrein van
bank- en financieringswezen volgens de
normen van de Koran.
Van het beginkapitaal, groot 36 miljoen
dollar, is 49 gestort door de Koeweit
se overheid.
De rest van de aandelen is in particulie
re handen.
De KFH gaat zich bezighouden met alle
soorten bankzaken, maar dan zonder
dat er rente aan te pas komt.
In plaats van rente over geld dat aan de
bank wordt toevertrouwd zal de KFH
aan spaarders en andere geldschieters
een bepaald deel van de winst uitkeren.
Bedrijven, die bij de KFH geld lenen zul
len een deel van de winst moeten afdra
gen.
Er zat flinke groei in hypotheken
Amsterdam - Er zat vorig jaar nog flinke
groei in de hypotheekmarkt in Neder
land, zo blijkt uit becijferingen van het
CBS.
Uit de berekeningen kan overigens ook
afgeleid worden dat de groei van de
markt duidelijk minder groot is dan in
het voorafgaande jaar en dat de stijging
van het totale bedrag, dat aan hypothe
ken verstrekt is, voor een belangrijk deel
veroorzaakt wordt door de stijging van
het gemiddelde bedrag dat per hypo
theek is opgenomen.
Bij dat laatste zal een rol spelen dat de
huizenprijzen vorig jaar verder toegeno
men zijn.
Volgens de CBS-cijfers is in het afgelo
pen jaar voor 72 miljard gulden aan
