uit onze historie
Naar het land van de pompeblêden
In dit nummer schenken we aandacht
aan de historie van het coöperatieve
bankwezen in Sneek.
Dat moet een nogal uitgebreid verhaal
worden, want de bank te Sneek werd in
1914 opgericht als Coöperatieve Boe
renleenbank Scharnegoutum en om
streken; fuseerde in 1954 met de Bank
te Oppenhuizen tot 'Scharnegou-
tum-Oppenhuizen', veranderde de naam
in 1956 tot Coöperatieve Boerenleen
bank 'Sneek en Omstreken' en in 1957
tot Coöperatieve Raiffeisenbank 'Sneek
en Omstreken'.
Sneek, één van de elf Friese steden, is
dus nu de hoofdzetel in een flink uitge
breid werkgebied. Een uitgave van de
gemeente Sneek vertelt ons over deze
'stad met vele gezichten' het volgende;
'De oorspronkelijke naam is Ter Snake,
wat misschien heeft betekend 'op de
landtong'. Dat is heel goed mogelijk
want de stad lag oorspronkelijk aan de
Middelzee. In het zuiden strekte zich in-
tertijd een waterland, een moeras uit,
vol plassen en meren. In het noorden
poorten gebouwd over de toegangswe
gen en over de belangrijkste waterwe
gen. Eén van deze waterpoorten - hij
heette toen de Hoogendster Pijp be
staat nog steeds als toeristische trek
pleister. De stad beleefde zijn Gouden
Eeuw van ongeveer 1450 tot 1550. In
die tijd werd ook de Martiniekerk in
drukwekkend verbouwd. In de stad zijn,
in weerwil van talloze vernieuwingen,
waarbij trotse 'stinzen' van de Friese
Adel plaats moesten maken voor mo-
mumentale behuizingen van kooplieden
en ook veel gesloopt werd, nog vrij veel
historische gevels te bewonderen.
Toen zeilschepen, die nog tot in het
centrum van de stad konden doorvaren,
vervangen werden door stoomboten,
die niet verder konden komen dan de
stadsgrachten, braken weer nieuwe tij
den aan die ook aanpassingen in het
stratenplan vereisten.
'Zo is Sneek gegroeid tot wat het nu is:
een levende stad met een nieuw oog
voor het rijke verleden.'
Zonder dat Terugblikker er ook maar
even aan denkt reclame voor de VW te
maken mag wel even gezegd worden,
dat Sneek evenals andere plaatsen,
nauw verbonden is met het 'Skutsjesi-
len', een elfdaagse zeilwedstrijd met
oude vrachtschepen. Een evenement
dat heel Friesland 'op zijn kop zet'. Voor
de stad Sneek vaart het schip de 'Sne-
ker Pan' dat reeds in 1913 werd ge
bouwd.
Met de schrijver van het gedenkboekje
'50 jaar raiffeisen-bank Sneek' is Terug
blikker het eens dat het goed is - al is
Een plattegrond van Sneek zoals het er in
vroegere eeuwen moet hebben uitgezien.
De Grote- of Martinikerk neemt een
vrijwel centrale plaats in het stadsbeeld in.
steeg het land op naar vruchtbare klei
gronden, afgezet langs de oevers van de
inmiddels dichtgeslibde Middelzee.
Op de grenslijn, rond de kerkterp van
Sint Maarten, begon zich een handels
nederzetting te ontwikkelen. Barrières
in de waterlopen maakten het noodza
kelijk dat goederen werden verladen
van het ene schip in het andere. De
schepen van 'overzee' uit FHolland kwa
men onder andere de Waterpoort bin
nen.
Binnen de stadsmuren werd hun lading
verhandeld om verder te worden ver
voerd, de provincie in.
Sneek werd al spoedig beveiligd door
grachten en muren, doch 'geen muren
zonder poorten', dus werden ettelijke
