'merkwaardige groep
boeren' richtte eerste
friese rabobank op
■5|SMI|ill
Op 23 januari jongstleden vierde de Rabobank Leeuwarden feest. Op die dag
was het precies 75 jaar geleden, dat de bank werd opgericht. Het was de eerste
in de provincie Friesland, die zich bij de oprichting voegde in de landelijke
organisatie, die sinds 1898 als de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Bank in
Utrecht gevestigd was.
Het Leeuwarder jubileum kreeg derhalve ook het karakter van een gezamenlijke
presentatie van alle Friese Rabobanken, die door meerdere manifestaties aan
dit jubileumjaar gestalte willen geven.
Volgens 'Erf en Wereld', een
standaardwerk waarin J. P. Wiersma de
agrarische toestand in Friesland na
1870 beschrijft, was het 'in de goede zin
van het woord een merkwaardige groep
boeren, die onder de rook van
Leeuwarden langs de Stienserweg hun
bedrijf uitoefenden. Voortbouwende op
In deze groep werd in 1904 het initiatief
genomen tot de oprichting 'eener
Coöperatieve Spaar- en Voorschotbank,
systeem Raiffeisen'. De dertien
oprichters noemden de bank de
Coöperatieve Boerenleenbank
Leeuwarden Noordkant.
Reeds aan het eind van de vorige eeuw
was in meerdere vergaderingen van de
Friese Maatschappij van Landbouw
aandacht gevraagd voor de ongunstige
kredietpositie van de boer. 'Men zou de
Friese Mij. üs Mem kunnen noemen,'
aldus Rabobank-voorzitter S. G. Dijkstra
in zijn jubileumtoespraak, waarin hij
ondermeer attendeerde op de speciale
editie van het personeelsblad Het
Singeltsje, waarin Rabobank-
medewerker D. de Jager het ontstaan,
de groei en de huidige positie van de
Rabobank Leeuwarden op
voortreffelijke wijze heeft vastgelegd.
Die 'ongunstige kredietpositie van de
boer' rond de eeuwwisseling is
waarschijnlijk aanleiding geweest, dat
in betrekkelijk korte tijd daarna op tal
van plaatsen in Friesland het voorbeeld
van de Leeuwarder Noordkantboeren
werd gevolgd. Met recht haalde de
voorzitter dan ook nogmaals J. P.
Wiersma aan, die schreef: 'Welk een
zegen is het inderdaad voor het
platteland geweest, dat de wekroep van
Raiffeisen een weerklank vond en dat
zovelen deze metterdaad hebben
opgevolgd.'
Boven: De boerderij aan de Leeuwarder
Noordkant, waarin de bank van 1904 tot
1949 was gehuisvest.
Onder: Het hoofdkantoor van de Rabo
bank Leeuwarden.
p.r.-adviseur
district Leeuwarden
de reeds lang bestaande
buurtschapsgedachte richtten zij begin
dezer eeuw de boerenvereniging
'Noordkant' op, waarin de
gemeenschapsgedachte meer vaste
vormen kreeg en waaraan tal van
initiatieven zouden ontspruiten.'
De schrijver verwondert er zich niet
over, dat in deze vereniging van boeren,
waarin reeds zo menig coöperatieve
activiteit in embryonale vorm aanwezig
was, de gedachte 'één voor allen en
allen voor één', toegepast op de
aanschaffing van
bedrijfsbenodigdheden en de verzorging
van het crediet, vorm aannam.
