C
BEET'
De Groene, 29 september 1945
opbrengsten van veel ontwikkelingslan
den ook in dollars gemeten belangrijk
zijn gestegen en dat de schuldenlast,
die in dollars is aangedaan, niet zo sterk
is toegenomen als men waarschijnlijk
zou denken.
Adolfse: De waardedaling van de dol
lar speelt hier natuurlijk een belangrijke
rol ten gunste van ontwikkelingslanden.
Lieftinck: Dat heeft ongetwijfeld een
matigend effect gehad op de reële
schuldenlast.
Adolfse: U hebt in uw publikaties ook
gewezen op de noodzaak van ontwikke
lingslanden om te komen tot een be
hoorlijk systeem van belastingen. Bent
u niet met mij van mening dat ontwik
kelingshulp in de vorm van adviezen
over een behoorlijk belastingperceptie-
systeem erg effectief zou kunnen zijn?
Lieftinck: In veel ontwikkelingslanden
zijn publieke besparingen hard nodig.
Wanneer deze aanwezig zijn, behoeft
minder in het buitenland geleend te
worden. Wanneer de lopende uitgaven
Op het einde van de oorlog was de
Nederlandse gulden zo goed als
waardeloos geworden. De zwarte
handel waardoor de prijzen tot
gigantische hoogten werden
opgedreven was daar in belangrijke
mate debet aan. De geldzuivering van
Lieftinck bleek een probaat middel deze
profiteurs van andermans nood
hardhandig aan te pakken.
alsmaar worden opgevoerd en de lan
den hun belastinginkomsten onvoldoen
de realiseren, dan blijft er praktisch wei
nig over voor publieke financieringen en
moet daarvoor hulp gezocht worden in
het buitenland. Het is dus niet alleen zo,
dat het belastingsysteem onvoldoende
functioneert, maar ook dat de lopende
uitgaven teveel worden opgevoerd.
Adolfse: U noemde de waardedaling
van de dollar. Heeft de waarde van de
dollar een bodem? Hoe beoordeelt u de
valutaverhoudingen in de wereld?
Lieftinck: De verhouding tussen de
Verenigde Staten, Japan en de Westeu-
ropese landen is zodanig en het beleid
van deze landen verschilt zo sterk, dat
een poging tot het herstellen van min of
meer vaste wisselkoersen tussen de
dollar, de yen en de Europese valuta's
volgens mij voorlopig uitgesloten lijkt.
Voor de eerstkomende tijd zullen wij
met een zwevende verhouding tussen
dollar, yen en de Europese valuta's te
maken hebben. Dit hangt samen met
het feit, dat er een enorm dollarreservoir
is ontstaan. Een reservoir van liquiditei
ten die zich kunnen verplaatsen van het
ene naar het andere land en de wissel
koersverhoudingen tussen dollar en an
dere valuta's kunnen verstoren. Dit
staat een herstel van vaste valutaver
houdingen met de dollar in de weg.
Daar komt bij, dat de Amerikaanse be
talingsbalans de laatste jaren zeer grote
tekorten vertoont en dat heeft het ver
trouwen in de dollar allerminst goedge-
daan. Ik verwacht wel, dat er enige ver
betering zal intreden in de lopende reke
ning van de betalingsbalans van de Ver
enigde Staten. Evenwel het pakket van
maatregelen dat de VS hebben aange
kondigd ter verdediging van de dollar
zal toch niet die invloed uitoefenen, dat
de situatie fundamenteel verbetert. Zo
lang blijft de dollar naar mijn mening
onderhevig aan verdere verzwakking.
Adolfse: Ik heb het idee dat de discus
sie teveel geconcentreerd wordt op de
energiebalans van de Verenigde Staten
en dat bijvoorbeeld te weinig gekeken
wordt naar de zwakke concurrentie
kracht van het Amerikaanse bedrijfsle
ven.
Lieftinck: Men moet de energiefactor
niet onderschatten. Een zeer bewust be
leid dat de energiebalans verbetert, blijft
van primaire betekenis, maar ik geef u
toe dat ook buiten die sector zwakten
zijn aan te duiden in het Amerikaanse
handelspakket. Daarbij komt dat de
Amerikaan mentaal geen exporteur is.
Adolfse: Speelt hierbij ook geen rol de
massale betrokkenheid enkele jaren ge
leden met name in Zuidoost-Azië, die
een enorme exportstroom gedurende
een groot aantal jaren op gang heeft ge
bracht en die thans eensklaps afgebro
ken is?
Lieftinck: Ja, tijdens die Vietnamoor-
log was er sprake van een abnormale
export naar Zuidoost-Azië en werd er
enorm veel uitgegeven in dollars in die
landen voor de voorziening van de be-