wat ons bezighoudt
wob
wob
SCHULDEN MAKEN
Een heel wat minder prettig opschrift
dan 'koop op krediet'. Wij hebben het
echter met opzet gekozen omdat ook
wij enige bezorgdheid willen laten door
klinken ten aanzien van het gemak
waarmee 'kredietfaciliteiten' blijken te
worden geboden en gebruikt.
Het particuliere, zeg maar het consu
mentenkrediet, heeft ongetwijfeld een
nuttige functie. Er is op zichzelf ook
niets op tegen, dat het op grote schaal
wordt toegepast: één op de drie gezin
nen heeft een kredietschuld. Zorgelijk
kan het worden als het totale krediet-
schuldbedrag onze maatschappij te
zwaar zou worden. In dit opzicht is de
kritische grens nog niet bereikt, want
het huidige totale kredietschuldbedrag
van rond 11,3 miljard gulden, gemiddeld
f8 000, a f9 000,- per gezinsbudget,
lijkt acceptabel. Maar de zorgen kunnen
ook ontstaan, indien een te groot aantal
kredietnemers in moeilijkheden komt
omdat ze het eindje niet kunnen dragen:
de onvermijdelijke betaling van renten
en aflossing. Is dit laatste thans het ge
val? Een stijgend aantal gezinnen, zo
wordt ons door sommigen voorgehou
den, raakt door te vlotte kredietneming
of -aanbieding in ernstige financiële pe
rikelen verzeild, met alle leed daaraan
verbonden.
Oorzaken lijken wel voor de hand te lig
gen: de welvaartsstijging stokt al enige
tijd, maar de kredietmogelijkheden blij
ven talrijk en worden door sommige
geldgevers en bemiddelaars luidruchtig,
ongenuanceerd en, wat ons betreft, op
ergerniswekkende wijze 'uitgevent'. Wij
zouden niet verbaasd zijn, indien daar
door een aantal kredietnemers de pru
dentie uit het oog verliest: de gulden
kredietregel 'niet overmatig en binnen
de grenzen van je middelen.'
De waarde van die regel erkennen wij
ook voor ons eigen kredietverleningsbe-
drijf van alle dag. Zij raakt de maat
schappelijke functie van onze banken,
niet in de laatste plaats omdat zij in het
belang is van de cliënt zelf. Overigens
zijn onze eigen ervaringen met de parti
culiere kredietverlening zeker niet on
gunstig. Slechts een verdwijnend klein
gedeelte, minder dan 1 van de grote
massa der door onze banken verstrekte
particuliere kredieten blijkt moeilijkhe
den op te leveren. Ook dat echter kan
leed betekenen, en we zouden indien
mogelijk ook die moeilijke gevallen wil
len voorkomen. Andere banken schijnen
soortgelijke ervaringen te hebben als
wij. Er zijn echter ook veel andere, niet-
bancaire, kredietverleners in de markt,
zoals blijkt uit de veelheid van 'gemak
kelijke krediet- of betalingsregelingen'
die door financieringsbedrijven, postor
derbedrijven, winkels e.d. geboden wor
den. Als het een kredietzoekende bij de
een niet lukt, probeert hij het maar bij
de ander! Op die manier wordt het de
particuliere consument wel eens (te) ge
makkelijk gemaakt.
In dit verband zouden wij het toejui
chen, dat ieder die zich met de particu
liere kredietverlening bezig houdt, te
vens is aangesloten bij het Bureau voor
Kredietregistratie (BKR). Anders dan de
banken, is tot nu toe een groot aantal fi
nancieringsbedrijven en zelfs de postgi
ro niet bij de BKR aangesloten! Niet al
leen krijgen deze kredietverleners daar
door zelf geen informatie, maar zij hol
len door hun afzijdigheid de bescher
mende functie van de BKR tegenover de
wel aangeslotenen en met name ook te
genover de cliënt uit I
Wij menen dat er aanleiding is om de
hier bedoelde materie zorgvuldig te blij
ven volgen. Wat ons bedrijf betreft, zien
we geen reden tot zorg, maar vanuit
onze maatschappelijke verantwoorde
lijkheid mag ons in het algemeen de
kredietverleningspraktijk - of moeten
we zeggen 'praktijken'? - niet onver
schillig laten. Laat kopen op of met kre
diet niet de onheilspellende klank krij
gen van schulden maken, die je niet
kunt dragen I
GEZINSHUISHOUDING IN NIEUWE
DIMENSIE LEREN ZIEN
Op de kredietverlener, onverschillig wie
zich als zodanig opwerpt, rust de plicht
zoveel mogelijk te voorkomen, dat de
cliënt op onverantwoorde en onoordeel
kundige wijze van consumptieve kre
dietmogelijkheden gebruikt maakt. Dit
hebben wij in het voorafgaande WOB'je
benadrukt.
Daarnaast - ook daar wezen wij reeds
even op - is het geboden, dat de cliënt
zelf de nodige voorzichtigheid in acht
neemt. Niet alleen moet deze zo nodig
bij een kredietaanvraag openhartig zijn
bestaande schuldenlast meedelen, hij
moet zich vooral de gevolgen realiseren,
die het opnemen van een krediet voor
hem meebrengt. Wie dat niet doet,
loopt met blinde ogen langs een finan
ciële sloot!
De overgrote meerderheid van het kre
diet-consumerende publiek weet dit.
Onze eigen praktijk geeft ook geen aan
leiding hier de klaagzang aan te heffen.
Toch zijn de laatste tijd in de pers meer
en meer berichten te beluisteren, waar
uit blijkt, dat gezinnen in navrante moei
lijkheden zijn gekomen door zogenaam
de 'overkreditering'. Moeilijkheden die
wel eens voor een belangrijk deel terug
te voeren zouden zijn op de omstandig
heid, dat de kredietnemers hun beta
lingspotentie schromelijk overschat
S hebben, door gebrek aan inzicht en
overzicht van hun eigen middelen en
plichten.
Achteraf gezien is dat misschien ver
klaarbaar. Nog niet zolang geleden be
wogen de gezinshuishoudingen in ons
land zich vrijwel geheel - afgezien van
de lasten van een eventuele woonhuis
hypotheek - op het gebied van contante
inkomsten en contante uitgaven. Door
de snelle opkomst van de consumptieve
kredietverlening in allerlei vorm is ech
ter aan zo n eenvoudige gezinshuishou
ding een nieuwe dimensie toegevoegd.
Wie krediet neemt, moet immers een
berekeningetje maken. Hij moet bezien,
begroten, of hij de lasten daarvan in de
toekomst trekken kan. En dat is iets,
waar blijkbaar nog niet iedereen vol
doende van doordrongen was of is.
Wij zijn van mening, dat hier in de eer
ste plaats ook voor ons als kredietge-
vende banken een taak ligt. Een educa
tieve zaak: onze cliënten zonodig weg
wijs te maken bij het beheer en beste
den van hun inkomsten en uitgaven.
Dit hadden wij voor ogen, toen enkele
maanden geleden bij onze banken door
de NV DE LAGE LANDEN en ons Direc
toraat Particulieren gezamenlijk het
'credit-scoresysteem' werd geïntrodu
ceerd. Het is bij de aangesloten banken
nog op proef, maar de proef lijkt zeer
succesvol te verlopen. De kern van het
systeem is dat de aspirant-debiteur zelf
een sommetje maakt aan de hand van
een uitgetest puntensysteem. Heel een
voudig en ieder die het foldertje in han
den krijgt voelt de prettige neiging om
eens even zijn eigen geval aan zo'n pun
tensysteem te toetsen. Een goed voor
beeld van de wijze waarop wij de 'con
sumptieve cliënt' willen opvangen!
BUDGETVOORLICHTING
NATIONAAL
In dit verband heeft het ook onze
instemming, dat de noodzaak van een
betere budgetvoorlichting thans sterk in
de algemene, landelijke aandacht staat.
Er zijn momenteel gevorderde plannen
om te komen tot een Nationaal Instituut
Budgetvoorlichting, dat studie en voor-
