uit onze historie
Naar het land van de pompeblèden
B- K. kerk. Bakhuizen
Het was erg veel vroeger niet zo'n heel grote tocht van Westfriesland naar
Friesland, het land van de pompeblèden.
Wat de Zuiderzee zou worden, bestond immers ooit uit toendragebied,
waar jagers op oerossen en ander wild gedierte rondzwierven. Het toen
nog onbedwingbare water heeft dat toendragebied weggeslagen en de Zui
derzee gevormd.
Maar ook die Zuiderzee verdween goeddeels door het ingrijpen van de
mens die, nu beschikkend over een enorme technische uitrusting, het land
kon heroveren om het te cultiveren waardoor rijke oogsten binnengehaald
kunnen worden; voedsel voor mens en dier.
Het is ook nu weer gemakkelijk om
Friesland te bereiken. Er is een dijk aan
gelegd en er werd nóg een dijk aange
legd. Over de drooggelegde landen van
de voormalige Zuiderzee voeren vele
wegen en snelle 'autowegen' leiden
over het oude land naar de steden, stad
jes en dorpen van onze noordelijke pro
vincie.
Eertijds werd wel gezegd door lieden die
misschien een beetje afgunstig waren
op Friesland en zijn bewoners, dat men
om Friesland binnen te mogen gaan,
een speciaal paspoort of in ieder geval
een visum moest hebben. Dat is nu zé
ker niet meer het geval, ledereen die
zich wellevend gedraagt is welkom en
merkt dat ook.
Terugblikker is er altijd een beetje ver
wonderd over, dat in het onderwijs over
onze verre voorouders wel gesproken
werd over Batavieren, Kaninefaten, Ro
meinen, Franken en Saksers, maar nooit
over de Friezen, terwijl het toch bekend
is dat Friese koningen gedurende zeer
lange tijd een gebied regeerden dat zich
tot ver in het zuiden uitstrekte.
Een onbegrijpelijke vorm van discrimi
natie lijkt dat wel te zijn I
Hoe dan ook, Terugblikker had het voor
recht om een beetje te zwerven in deze
provincie, die beslist niet alleen ge
vormd wordt door malse onoverzienba
re weiden en overbevolkte sloten. Door
vaarten en plassen die in mootjes zijn
verdeeld door talrijke sluizen en in het
vakantieseizoen bevolkt worden door
vakantiegangers met scheepjes, bootjes
en jachten.
Friesland heeft weiden, zeer zeker, maar
kent ook bossen en heiden en niveau
verschillen; kent ook wadden en wad
deneilanden; heeft zelfs kliffen. Veel te
veel variatie om in een kort tijdsbestek
allemaal te kunnen gaan beleven.
Over de prachtige autoweg naar het
noorden, door de Noordoostpolder,
langs Lemmer arriveerde Terugblikker in
Bakhuizen. Behalve dat daar 'onze' Ra
bobank werd bezocht nam hij de een
voudige levenswijsheid mee naar huis:
'Mei in blier herte kin men it libben aon'.
Een waarheid, gezond als een Friese
stamboekkoe.
Gaasterland
Bakhuizen is een overwegend rooms-
katholiek dorp dat tot aan de tweede
wereldoorlog bij Mirns behoorde. De
oude kerk vormde er tijdens de oorlog
1914-1918 nog een bron van inkomsten
doordat een paar honderd geïnterneer
de Belgische soldaten daarin werden
ondergebracht. De 'nieuwe' kerk die in
die eerste wereldoorlog gereedkwam,
werd in november 1975 getroffen door
een felle brand. Gelukkig kon de schade
enigszins beperkt worden en van alle
kanten en op allerlei manieren werd
geld bijeengebracht voor de herop
bouw. Zelfs danste een Bakhuizer jon
geman op muziek van de Bakhuister
'Recovers' vijf kwartier aan één stuk en
bracht daarmee f450,- in het laatje.
Vlak bij Bakhuizen ligt aan de kust de
'Mokkebank' - een uitgestrekt rietveld -
waar vele vogelsoorten zich thuis ge
voelen alhoewel het zich snel uitbrei
dende rietgebied de levensmogelijkheid
van ettelijke andere soorten wel beperkt
of vernietigd heeft.
In een bos temidden van de weilanden
ligt Frieslands grootste eendenkooi,
waar de kooiker nog zijn eeuwenoud
beroep uitoefent. Geen gevaarlijk be
roep, behalve dan voor de wilde eenden.
De bank te Bakhuizen - nu Rabobank -
ontving bij de geboorte op 10 januari
1905 de naam: Coöperatieve Boeren
leenbank voor Gaasterland (provincie
Friesland), gevestigd te Bakhuizen.
Behalve de Zeer Eerwaarde Heer P. Pe
ters, R.K. priester en pastoor en Notaris
J. H. Noordenbos te Balk waren ook
aanwezig zeven landbouwers en vier
koemelkers waaruit als bestuursleden
werden gekozen de heren Frank Aukes
de Vries, Karei Franks Zalmstra en Be
rend Luitzens.
Als leden van de Raad van Toezicht lie-
Een oude ansichtkaart:
links de nieuwe RK kerk,
rechts de oude