ems 11 een goede vergelijking treffen. Mijn indruk is trouwens, dat bij die andere groepen tegenwoordig de grootste dynamiek er wat uit is. Maar ook voor de Unico-groep geldt: het vereist heel wat trekkracht om de motor op volle toeren te laten draaien. Een trekkracht, die in de huidige fase vooral van de Rabobankorganisatie moet komen. Onze partners verwachten dat ook van ons. De coördinator van het geheel, dr. Verhage, komt uit onze rijen, het secretariaat is in Amsterdam en wij hebben de secretaris geleverd, terwijl we bovendien tot dusver de voorzitterschappen van het Excutive en Steering Committee hebben vervuld. Dat kan natuurlijk niet zo blijven en daarom verwacht ik dat in de naaste toekomst de andere leden ook meer in deze zwaardere functies worden ingeschakeld. Maar wij zetten niet al onze buitenlandse kaarten op de Unico Banking Group? Dat is juist, maar dat is ook van de aanvang af afgesproken. Zo'n buitenlands bankbedrijf bevat een aantal terreinen, waar het beter is om ieder van de leden vrij te laten. We leggen echter al onze kaarten wel open op tafel, zodat de anderen als ze dat willen er eventueel op kunnen inspelen. Ten slotte, wat zal de rol van de heer Lieftinck bij dit alles zijn Deze hebben we vooral aangetrokken om ons van advies te dienen voor een aantal activiteiten in het buitenland. Ik denk daarbij in het bijzonder aan de Noordamerikaanse markt en aan kwesties die samenhangen met het International Monetary Fund en de Wereldbank. Het is ook de bedoeling dat de heer Lieftinck, indien nodig, voor ons enkele reizen zal ondernemen. We hopen regelmatig met hem te overleggen, zowel hier als in Washington, waar hij blijft wonen. En als we nog eens bancaire activiteiten in de Verenigde Staten zouden willen gaan ontwikkelen, bijvoorbeeld met een eigen vestiging, dan zal de heer Lieftinck ons daarbij ook kunnen adviseren. Hij woont immers in Washington en heeft grote kennis van banken en instituten in de VS. JRH Op het ogenblik dat de redactie van dit blad echt niet langer kon wachten op de kopij voor dit nummer was er nog steeds geen volstrekte zekerheid over het tijdstip van in werking treden van het Europees Monetair Systeem (EMS). Deze onzekerheid is symptomatisch voor de werking van het internationale monetaire stelsel. Het is juist de schadelijke werking van onzekerheid als zodanig in het internationale economische verkeer die monetaire autoriteiten er voortdurend toe heeft aangezet te zoeken naar een meer ordelijke gang van zaken. Onzekerheid over de betekenis van afspraken van vandaag voor de betalingen van morgen. Verhoogde onzekerheid daarmee over het rendement van investeringen over de grens, over afzetverwachtingen in het buitenland en over de kosten van buitenlandse toeleveringen voor de binnenlandse produktie. Het wederom vastpinnen van de koersverhoudingen tussen acht Europese landen valt positief te waarderen als stap naar vermindering van de onzekerheid in het verkeer over de grenzen. Daarmee kan de grondslag worden gelegd voor een herstel van de groei van de Europese economie. Daarmee kan ook een grondslag worden hersteld voor een vitaal onderdeel van het Europese eenwordingsproces, te weten het gemeenschappelijke landbouwbeleid. Het Europese landbouwbeleid is het enige terrein van bedrijvigheid, waarvan men kan zeggen dat inderdaad één Europese markt met één Europees beleid tot stand is gebracht. Dit landbouwbeleid is gebaseerd op de vooronderstelling, dat de valutaverhoudingen in Europa praktisch onveranderd zijn. Dit laatste nu is sinds 1972 een fictie. De afwijking tussen vooronderstelling en werkelijkheid heeft in de afgelopen jaren bijgedragen tot een stelselmatige ondermijning van net dat ene stukje Europa, waar de gemeenschappelijkheid het verst was voortgeschreden. Ook uit dien hoofde valt de totstandkoming van het EMS toe te juichen. Er is echter één grote 'maar' aan deze ontwikkeling verbonden: een wisselkoers is slechts de einduitkomst van een op elkaar inwerkend mechanisme van betalingsbalanssaldi, inflatiegraden, economische groeivoeten, enz. De wisselkoers is het symptoom, niet de oorzaak van bepaalde economische ziekteverschijnselen. Afspraken over wisselkoersen alléén zou dan ook slechts 'kurieren am Symptom,' zijn. leder stelsel van afspraken over vaste koersverhoudingen is tot mislukking gedoemd als het niet wordt onderbouwd met een daadwerkelijk op elkaar afstemmen van de onderliggende economische ontwikkelingen in de verschillende landen. De eerste stap die thans wordt gezet is er een in de goede richting. Met het zetten van deze stap echter hebben de regeringsleiders zichzelf de opdracht gegeven in de komende maanden tot concrete verdere stappen te komen op het terrein van een beter op elkaar afstemmen van inflatie, groei en betalingsbalansontwikkeling in Europa. Wie A zegt moet ook B zeggen en wat onze ingewikkelde economie betreft, staat B voor een heel alfabet. Wij kunnen slechts hopen dat onze regeringsleiders hiervan zijn doordrongen. De politieke wil tot lotsverbondenheid was er eindelijk eens weer in december van het afgelopen jaar. Succes zal er alleen zijn als men in 1979 evenzeer bereid is tot het zetten van verdere stappen. Er is geen weg terug. Duisenberg

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Rabobank' | 1979 | | pagina 13