'T*
inderdaad aanleiding bestond om zich in
zo'n bank te verenigen. Door die aarze
ling kreeg een uitnodiging van de Bank
De Rijp ook al hoegenaamd geen res
pons.
Over de drempel
Op 3 juli 1903 werd weer een vergade
ring belegd met als doel te trachten
voor de provincie Noord-Holland een
vereniging te verkrijgen van niet bij een
centrale aangesloten banken.
Een afgevaardigde vond de voorwaar
den van eventuele aansluiting zo slim
dat er voor die op te richten 'hoofdbank'
weinig kans op nadeel zou ontstaan,
maar dat voor de aangesloten banken
weinig positieve rechten zouden resul
teren.
Maar: 'Een schip op het strand is een
baken in zee zegt het spreekwoord.
Enkele particuliere banken in het land
konden hun verplichtingen niet nako
men. Ze 'sprongen' en die narigheid
duwde het initiatief in Noord-Holland
een eindje in de goede richting. De Pro
vinciale Noordhollandsche Boerenbond
maakte een concept-reglement tot cen
tralisatie van Boerenleenbanken, waar
na men inderdaad over de drempel
stapte en op 24 juni 1904 door de Boe
renleenbanken De Rijp, Beemster en
Wognum de Coöperatieve Centrale
Christelijke Boerenleenbank te Alkmaar
werd opgericht. Vooral het diepgaand
36 verschil van inzicht bij een aantal
Noordhollandse banken inzake de aan
sprakelijkheid van leden-banken die -
inmiddels - bij 'Utrecht' beperkt was,
doch bij 'Alkmaar' onbeperkt, gaf de
stoot. Heel ruimdenkend werd in 1907
Museum 'in 't Houten Huis', een
schoonheid in de Rijp
besloten dat ook Zuidhollandse banken
zich zouden mogen aansluiten.
Wél bepaalden de statuten over die
aansluiting dat de banken die lid wilden
worden van de Centrale te Alkmaar er
kend moesten zijn door de Provinciale
Boerenbonden respectievelijk voor
Noord-Holland en Zuid-Holland. Men
trachtte dus het Katholiek karakter te
handhaven.
Een afgevaardigde naar de algemene
vergadering van 1907 deelde mede dat
ter sprake kwam: 'Federatie of aanslui
ting van Centrale Banken op Christelijke
Grondslag'. Welke dat dan wel waren
vraagt Terugblikker zich nu nog af.
Niet heel erg duidelijk zei verslaggever:
Beweerd werd dat de Christelijke Cen
trale Banken wenschen eene federatie
te vormen zoodat iedere bank zelfstan
dig blijft werken maar samenwerking bij
gemeenschappelijke belangen, zooals
het bevorderen van landbouwcrediet op
christelijken grondslag, vertegenwoordi
ging bij de regering etc.'
Drie moties
Men herinnert zich dat door de regering
een zeer bescheiden subsidie werd ge
geven aan nieuw opgerichte Boeren
leenbanken. Hier golden nogal stringen
te regels voor, om te voorkomen dat
deze subsidie in handen zou komen van
instellingen die niet ten volle beant
woordden aan de norm van Boerenleen
banken, die ten nutte van het algemeen
belang werkzaam moesten zijn en aan
gesloten bij een erkende centrale bank.
Blijkbaar voelde de Centrale te Alkmaar
zich wat dat betreft niet helemaal zeker.
Men besloot dan ook aan de Regering
drie moties te zenden en wel een ver
zoek tot gelijkheid der subsidie voor alle
Boerenleenbanken: een verzoek tot sub
sidie voor de 'Centrale' en omdat men
blijkbaar zag aankomen dat het wel
eens moeilijk zou kunnen worden om
over voldoende bedrijfskapitaal te kun
nen beschikken diende men tegelijker
tijd maar de derde motie in:
'De wensch uitsprekende dat de gelden
der Rijkspostspaarbank voor het crediet
der Boerenleenbanken dienstbaar zou
worden gesteld.'
Men rekende er waarschijnlijk beslist op
dat die wens wel zou worden ingewil
ligd, want heel erg stoer besloot men
nóch gebruik te maken van een krediet
dat werd aangeboden door de Crediet-
vereeniging onder beheer van de
Twentsche Bank, nóch van het krediet
dat werd geoffreerd door het Noordhol-
landsch Landbouwcrediet.
Het was halen en brengen met Alkmaar.
Geringe winsten in 1905 en 1906 wer
den gevolgd door een flink verlies in
1907. Toch werd naar voren gebracht
dat de 'Centrale Kas' over een flink re
servefonds kan beschikken. De gepubli
ceerde jaarverslagen laten de lezers wat
dat betreft in het duister. Het Bestuur
meent dat dit verlies wel spoedig kan
worden terugverdiend en misschien
dacht men dat te kunnen bereiken door
de statutenwijziging waarin werd be
paald dat: 'De leenbanken die toetreden
tot de Coöperatieve Centrale Christelijke
Boerenleenbank zullen hun kasover-
vloed(l) niet mogen beleggen in effec
ten of uitleenen aan andere leenbanken,
kassiers of andere bankinstellingen.'
Toch werd alsnog van het aanbod van
de Credietvereeniging van de Twent
sche Bank gebruik gemaakt en men
hoopte op een mogelijk krediet van De
Nederlandsche Bank. Veiligheidshalve
werden in 1909 de effecten in bewaring
gegeven bij De Nederlandsche Bank.
In 1911 werd een uitnodiging ontvan
gen tot het bijwonen van de feestelijke
herdenking van het koperen jubileum
van de Centrale Bank in Eindhoven.
In hetzelfde jaar werd weer eens een
motie aangenomen:
'De Algemeene Vergadering van de
Coöperatieve Christelijke Centrale Boe
renleenbank te Alkmaar, gehoord de
discussien omtrent uitbreiding der Cen
trale Boerenleenbanken op Christelijke
Grondslag, spreekt de wensch uit dat de
Boerenleenbanken, opgericht op dezen
grondslag zich aansluiten bij Christelijke
Centrale Boerenleenbanken en verzoekt
de Provinciale Boerenbonden Noord- en
Zuidholland de aansluiting van Boeren
leenbanken bij de Centrale Bank te Alk
maar te bevorderen.'
Echt een oratio pro domo ofte wel een
preek voor eigen parochie.
Eigenlijk een fraai verpakte kreet om
hulp, want alhoewel 1910 een winst
maakte op de 'bedrijfsvoering' werd
toch per saldo een verlies geleden van
ruim f4 000,— ten gevolge van koers
verlies op effecten.
