uit onze historie
sierssaldo hier over te dragen en beno
digde gelden vroegtijdig aan te vragen
met vermelding van de verdeling (wel
licht wordt hiermede bedoeld de ver
langde coupures).
Men kwam te weten dat de bank telefo
nisch was aangesloten onder no. 623 en
ook wanneer de kantooruren waren.
Bij de centrale bank
Inmiddels had een conferentie plaatsge
vonden met de inspecteur en het be
stuur der centrale bank (let op de juiste
volgorde!) over aansluiting bij de cen
trale. Blijkbaar had dit, gezien het bij
zondere karakter der Zuivelbank, even
wat voeten in de aarde. Het Kasbureau
wilde wel een paar lokalen in huur af
staan. Een lid meende dat dit welhaast
blijvend zou kunnen zijn waar een deel
van de werkzaamheden thans voor de
handel geschiedt. Aldus was de Zuivel
bank Alkmaar startklaar.
De centrale bank durfde een krediet van
f 750 000,- beschikbaar te stellen en de
financiële zaken van de Melkcommissie
zullen over onze bank lopen. Dat liep
nog niet zo vlot omdat de centrale nog
geen depot bij De Nederlandsche Bank
had gestort. Het Melkbureau, vol ver
trouwen, stortte echter een voorschot
van f50 000,- voor uitbetalingen en
vrachtkosten. U ziet wel dat een Zuivel
bank niet helemaal te vergelijken is met
een gewone Rabobank.
Op een van de volgende vergaderingen
werd zeer grondig gesproken over de te
voeren propaganda en de daarvoor ge-
eigende middelen en methoden. 'Hierna
begint een wedloop om vooral niet het
laatst aan te komen in Café Centraal,
om lichaam en zenuwen weer in even
wicht te brengen. Tijdens het diner sluit
de voorzitter de vergadering
De aanlooptijd begint zijn einde te na
deren nadat aan het Landbouwhuis een
jaarlijkse contributie was beloofd, zitda
gen waren vastgesteld in o.a. Hoorn en
ieder lid werd verplicht de administratie
tweemaal per jaar te laten controleren
ad. f40,- vergoeding per keer. Boven
dien sloot de bank zich aan bij de Post
cheque- en Girodienst.
Er werden verzekeringen gesloten en
wel tegen beroving en oneerlijkheid
(kosten voor twee personen f7,- per
jaar) en tegen molestrisico. De nacht
veiligheidsdienst zou voorf 12,- per jaar
de eigendommen trachten te bescher
men.
In 1919 konden reeds kredieten worden
toegestaan van o.a. f 500 000,- waar
tegenover een krediet van de centrale
bank komt te staan van f3 000 000,-.
Dat laatste is blijkbaar zéér nodig omdat
de bank 'door steeds mee te werken, de
Regeering in de hand werkt. De Bank
houdt zoo de boeren rustig, hetgeen de
Regeering tracht te bereiken door hier
en daar de Prins eens te vertoonen
beweert een lid.
Het werden moeilijke tijden alhoewel de
oorlog voorbij was. Zelfs de piccolo (de
jongste bediende) kon niet meer rond
komen van f2,50 per week. Het werd
verhoogd tot f6,- per week. Men had
dus genoeg aan de eigen zorgen, daar
om werd een verzoek van de FNZ om
steun voor de wederopbouw van
Noord-Frankrijk afgewezen.
'Krachtig organisatieleven
verwacht'
In 1920 was de secretaris van het be
stuur de mening toegedaan dat de Zui
velbank zelve de controle moet uitoefe
nen op de kassierszaken der leden en
dat niet aan andere accountants moet
overlaten. De voorzitter spartelt hier wat
tegen, maar haalt bakzeil als hij voelt
dat de vergadering het met de secreta
ris eens is. Vlak daarop komt de heer
Broekens ter vergadering, nog onder de
indruk van een nachtelijk avontuur, wat
betreurenswaardig genoeg voor het na
geslacht niet werd vastgelegd.
Een geldzending naar een lid-vereniging
is teloor gegaan. Nu zal de schade nog
gedeeld worden maar in het vervolg zal
het risico voor de aanvragende vereni
ging zijn. Directeur is nog bij De Neder
landsche Bank hierover wezen praten
maar men verzekerde hem dat daar de
fout onmogelijk gemaakt kan zijn.
In 1921 meende de voorzitter dat ieder
een die een bestuursfunctie aanvaardt,
de consequenties daarvan moet trekken
en verder moet gaan kijken dan de
eigen vereniging, dus zich ook moet
inspannen voor o.a. de Zuivelbank,
Exportvereniging enz. enz.
Sarcastisch schrijft notulist: 'Deze kern
achtige openingsrede werd met applaus
begroet, zoodat wij een krachtig organi
satieleven mogen verwachten.'
Reeds een tijdlang bestonden plannen
om de centrale bank te reorganiseren. In
mei 1919 heeft een commissie een rap
port daarover uitgebracht dat waar
schijnlijk werd opgeborgen met dank
voor de verrichte nuttige arbeid. Maar
bij de Zuivelbank verkondigt een lid dat
de centrale zijn tijd heeft gehad. Eigen
lijk behoren de boerenleenbanken lid
van de Zuivelbank te worden. Het is
toch te dwaas dat thans Zuivelbank en
boerenleenbanken elkaar onderling be
concurreren? (Blijkbaar als antwoord op
gevraagde inlichtingen schreef de Zui
velbank te Leeuwarden dat de boeren
leenbanken wel zaken met haar doen,
maar dat dit vooral geschiedt ter wille
van de goede verstandhouding.)
Een 'keurige lezing' door de heer Van
der Sluis zal in druk verschijnen, waaruit
volgt dat de notulist meent deze hier
niet te behoeven memoreren. En 'thans
treedt de heer Nobel voor het front, die
opmerkt dat er te weinig contact is tus-
schen Boerenleenbanken en Zuivelbank,
waardoor de schijn wordt gewekt dat er
concurrentie is'. Daaraan zal geen goed
hebben gedaan dat de centrale bank er
niet voor is dat de Zuivelbank wordt op
genomen in een ring van boerenleen
banken, maar wél samenwerking advi
seert.
De nuchtere zakenmensen, die het be
stuur en de raad van toezicht van de
Zuivelbank vormen, zijn het niet altijd
met de centrale bank eens. De een wil
die centrale reorganiseren zodat ze ge
vormd wordt door provinciale centrales;
de ander wil in de provincies centrale
punten laten vormen door o.a. zuivel-
banken als onderdeel van de centrale
bank.
Een serie lang volgehouden 'verschrij
vingen' waar de inspectie van de cen
trale bank overheen las, doch die geen
schade voor de Zuivelbank betekenden,
stelden de bestuurders voor een zeer
moeilijke keuze tussen menselijke be
wogenheid met de dader en zakelijke
hardheid; tussen verstand en gevoel.
Bestuurders zijn geen machines geluk
kig.
Steeds meer hielden de leden zich afzij
dig van de gang van zaken in de zuivel
fabrieken. Dat was een aangelegenheid
voor bestuurders en directeuren.
Een gemakkelijke maar volkomen on
juiste gedachtengang. Daarom werd
voor de Zuivelbank een lezing gehouden
met de moderne titel: 'De Zuivelfabriek
in den tegenwoordigen tijd, bezien uit fi
nancieel oogpunt'.
Ook heel modern is het dat: een lid in
opdracht van zijn vrouw moest vragen
naar de betekenis van een woord op de
agenda der centrale bank. 'Waar nie
mand de beteekenis van dat woord ken
de bleef het lid op zijn standpunt staan
dat het niet zuiver was'.
