7?
lichamelijke ook het geestelijke en soci
ale element er een grote rol in speelt.
Omdat de woorden geestelijk en sociaal
in dit verband een nogal vage betekenis
kunnen hebben, zullen we proberen
deze termen wat te verduidelijken.
De term 'geestelijk' heeft vooral te ma
ken met gevoelens, met dingen als zich
blij of verdrietig voelen, ongelukkig,
miskend; onvrij, tevreden of ontevreden
zijn. Sociaal heeft te maken met de ver
houdingen tot andere mensen en de ei
gen plaats in de maatschappij. Deze drie
zaken; lichamelijk, geestelijk en sociaal
houden verband met elkaar en werken
voortdurend op elkaar in. Een voorbeeld;
Op het werk heeft iemand het idee dat
hij zich niet zo kan ontplooien als hij dat
graag zou willen. Dat heeft invloed op
zijn beleving. Hij zou zich daardoor on
vrij of verdrietig kunnen voelen. Dat kan
zoveel spanningen oproepen dat hij ten
slotte lichamelijke klachten gaat krijgen
zoals vermoeidheid, pijn in de rug of
maagpijn.
De bedrijfsarts kan iemand helpen bij
het duidelijk maken waar de schoen
wringt en samen met de betrokkene
zoeken naar mogelijke oplossingen om
de omstandigheden te verbeteren, die
naar alle waarschijnlijkheid de oorzaak
zijn van het onwelbevinden.
Het zal duidelijk zijn dat de bedrijfsarts
dit alleen maar kan als hij persoonlijk
contact heeft met werknemers die voe
len, 'dat er ergens iets niet goed zit.' Om
dit mogelijk te maken is er in de be
drijfsgezondheidszorg een aantal werk
zaamheden voor de bedrijfsarts ontwik
keld, die de mogelijkheid van het per
soonlijke contact met de werknemer
centraal stellen. Er zijn in dit kader een
viertal onderdelen te noemen, die we
een voor een zullen behandelen.
Het betreft de aanstellingskeuring bij
sollicitanten, het houden van een
spreekuur, het begeleiden van langdu
rig zieken en het verrichten van de pe
riodieke medische onderzoeken
(PMO).
Aanstellings- of sollicitatie
keuringen
Vanuit bedrijfsgeneeskundig oogpunt
vindt de aanstellingskeuring plaats om
te beoordelen of de functie waarnaar
wordt gesolliciteerd geschikt is voor
deze sollicitant(e) en om te beoordelen
of er bepaalde gezondheidsrisico's bij
andere medewerkers zouden kunnen
optreden bij plaatsing van een sollici-
tant(e) op de gevraagde plaats.
Een eenvoudig voorbeeld kan een en
ander al verduidelijken. Een man wordt
gekeurd voor de functie van chauffeur.
Bij de keuring blijkt dat zijn gezichtsver
mogen een afwijking vertoont. Deze
functie is niet geschikt voor deze man,
omdat hij een grote kans op een onge
val heeft en omdat er een verhoogd risi
co is voor eventueel mede-inzittenden.
Een ander voorbeeld: Een meisje wordt
gekeurd voor de functie van balie-assis
tente. Bij het onderzoek blijkt dat zij een
slecht gehoor heeft. Deze functie is niet
geschikt voor dit meisje omdat men
voor dit werk over een goede gehoors-
functie dient te beschikken.
In deze gevallen pleegt de bedrijfsarts
overleg met de betrokken werkgever of
de personeelsfunctionaris om te bezien
of plaatsing mogelijk is in een andere
functie waar het betreffende gebrek niet
zo zwaar weegt.
De gegevens van de keuring blijven on
der berusting van de bedrijfsarts en
worden aan niemand ter inzage gege
ven, noch worden er mededelingen aan
derden gedaan zonder toestemming van
de betrokkene.
De medische gegevens van de aanstel
lingskeuring vormen ook het basismate
riaal voor toekomstig periodiek onder
zoek. De enige persoon buiten de be
drijfsarts die de keuringsgegevens ter
inzage krijgt is de medisch adviseur van
het pensioenfonds. Het komt de laatste
tijd zelden of nooit meer voor dat er ie
mand voor een functie geweigerd wordt
op grond van een vastgesteld verhoogd
risico voor het pensioenfonds. Het is
vooral zo dat door het betere inzicht in
de medische risico's de premies juister
kunnen worden afgestemd.
Het spreekuur
De bedrijfsarts houdt op geregelde tij
den spreekuur. Elke werknemer is vrij
om hiervoor een afspraak te maken. De
reden voor een bezoek aan de bedrijfs
arts is meestal het feit dat er iets man
keert aan het functioneren in de werksi
tuatie. De oorzaak is soms duidelijk, zo
als bij rugklachten door langdurig zitten
in een slechte stoel. Vaak is de oorzaak
niet zo duidelijk, zoals in het geval van
vermoeidheidsklachten. In een gesprek
tussen betrokkene en bedrijfsarts kun
nen er mogelijke oorzaken worden ge
vonden. Soms is er sprake van overbe
lasting in de werksituatie of relatiepro
blemen met medewerkers. Er kan in die
Bij de aanstellingskeuring
gevallen gewerkt worden aan oplossin
gen.
Ook hier staat de vertrouwelijkheid van
deze gesprekken weer voorop. Alle ge
sprekken met de bedrijfsarts vallen on
der het beroepsgeheim. Er zal nooit ver
trouwelijke informatie aan derden wor
den vrijgegeven. Indien de bedrijfsarts
het nodig vindt te overleggen met de
wordt veel aandacht
besteed aan het testen
van het gehoor en het
gezichtsvermogen.