geval er van hulp sprake is, bestaat er een zekere sanc
tie op een al te groot nationalisme. In het document
van Bremen wordt echter ook terecht gesteld, dat de
landen naar een grotere interne en externe stabiliteit
moeten streven om de monetaire samenwerking mo
gelijk te maken. Dat zal een grotere onderlinge samen
werking nodig maken ook voordat er brokken zijn ge
vallen in de vorm van sterke wisselkoerswijzigingen.
Een versteviging van de huidige Europese Gemeen
schap is op het ogenblik hard nodig. De uitbreiding van
de Gemeenschap is alleen maar denkbaar wanneer er
weer vaart komt in het proces van integratie tussen de
huidige leden. Na de Franse verkiezingen van het voor
jaar is de oppositie van Frankrijk tegen de uitbreiding in
dit land weggevallen en wordt deze zelfs in politieke
binden. De 'mandjes rekeneenheid' zou nl. ook inge
voerd kunnen worden bij de bepaling van de Europese
landbouwprijzen die op het ogenblik worden uitgedrukt
in de Europese Rekeneenheid welke gelijk is aan de
Amerikaanse dollar in de tijd dat deze munt nog een
stevige positie had. De bestaande Europese Rekeneen
heid is meer waard dan de te vormen nieuwe 'mandjes
rekeneenheid' welke immers voor een groot deel uit
gedevalueerde munten bestaat. Uitgedrukt in deze
laatste eenheid zouden landbouwprijzen hoger gesteld
moeten worden om bij deze overschakeling de land
bouwprijzen uitgedrukt in nationale munten (al dan
niet beschermd door monetaire compenserende bedra
gen aan de grens) gelijk te houden.
landbouwcommentaar
voeren van een Europese maatstaf, een nieuwe Euro
pese rekeneenheid. Dit is een eenheid waarvan de
waarde wordt bepaald door nationale munten van de
lid-staten gezamenlijk die daarvoor volgens een be
paalde onderlinge verhouding in een 'mandje' worden
gedaan, want bij dit soort belangrijke zaken gebruikt
men graag verkleinwoorden. Het is overigens nog niet
zover want dit onderwerp moet door de experts verder
uitgezocht worden.
Sanctie
Wat wel meer precies is aangegeven, betreft het vor
men van een fonds waarbij de nieuwe rekeneenheid,
evenals voor andere onderlinge betalingen, als betaal
middel zal worden gebruikt. De bedoeling van dit fonds
is om steun te verlenen indien de waarde van een nati
onale munt te ver van de oorspronkelijke ruilwaarde
dreigt af te wijken. Deze hulp zal slechts onder bepaal
de voorwaarden worden gegeven waarvan het de be
doeling is dat het betrokken land door economische en
financiële maatregelen zijn wisselkoers weer in de
strengen brengt.
Daar belandt men bij een zeer moeilijk punt: de bereid
heid om de nationale economische en financiële poli
tiek af te stemmen op die van andere EG-landen. In het
zin verwelkomd als een verlegging van het zwaarte
punt van de Gemeenschap naar het zuiden, met Frank
rijk uiteraard als middelpunt. Het topoverleg in Bremen
kan tot een verdieping van de integratie leiden.
Optimisme
Er is dus enige reden tot optimisme over de kwaliteit
van het kader waarin de Europese landbouwproblemen
het komende seizoen moeten worden aangepakt. De
landbouwproblemen zelf zijn nog dezelfde gebleven. In
Bremen is hier ook een discussie aan gewijd toen de
Italiaanse minister-president de moeilijkheden van de
gebieden aan de Middellandse Zee aansneed. De En
gelsen maakten van die gelegenheid gebruik het gehe
le landbouwbeleid op de korrel te nemen en voorzitter
Schmidt liet het allemaal maar gaan want het is be
kend dat ook hij op dit gebied het een en ander aan te
merken heeft.
Een besluit kwam er niet uit; geconstateerd werd dat
de ministers van landbouw na de vakantie een rapport
verwachten van de Commissie over de melk- en wijn
situatie, twee centrale problemen voor het marktbeleid
waarmede heel wat geld gemoeid is. Minister Ertl heeft
overigens al laten weten niet elk jaar weer verplicht te
willen worden tot een brede discussie over het land
bouwbeleid waarvan in het verleden is gebleken dat er
niets concreets uitkomt.
Goochelen
De Britten kunnen voor hun landbouwplannen enige
steun zoeken in de discussie over de nieuwe rekeneen-
Ook de wijnsituatie vraagt de dringende aandacht van
de Europese Commissie. Hier een wijngaard in de om
geving van Nantes in Frankrijk.
heid, waarvoor zij overigens uit monetair oogpunt niet
zoveel voelen omdat zij zich daarvoor te veel moeten
De overgang naar de nieuwe rekeneenheid kan echter
ook gepaard gaan met een monetaire goocheltoer. Ge
redeneerd kan worden dat deze een betere grondslag
is dan de vroegere rekeneenheid en het nieuwe woord
het oude eenvoudig moet vervangen. Dat betekent dan
een verlaging van het EG-prijsniveau met circa 15%
maar het onmiddellijke effect daarvan op de nationale
prijzen kan teniet worden gedaan door een verschui
ving in de monetair compenserende bedragen aan te
brengen. Voor Nederland zou dan het compenserend
bedrag (heffing bij invoer en toeslag bij uitvoer) wor
den verhoogd. Deze manoeuvre betekent dan wel dat
de afbraak van de monetair compenserende bedragen
geschiedt met een einddoel dat circa 15% lager ligt
dan op het ogenblik het geval is. Een uiteindelijke prijs
verlaging dus waarvan de Engelsen reeds lang voor
standers zijn, aangezien hun prijsniveau ongeveer25
onder dat van het officiële EG-niveau ligt. Maar, zoals
gezegd, het is een goocheltruc, en die wordt hopelijk
doorzien.
Verkiezingen
In het komende seizoen zullen ook de rechtstreekse
verkiezingen van het Europese parlement worden ge
houden. Het blijven nationale verkiezingen van afvaar
digingen waarvan per land het aantal is vastgelegd.
Wellicht dat de verhoogde Europese activiteit van de
regeringsleiders van Frankrijk en Duitsland met deze
verkiezingen te maken heeft. Op zich is dat reeds een
gunstig effect van deze verkiezingen, ook al wordt
daarmede de Europese Commissie wat naar de achter
grond gedrongen.
