buitem,
nederlandse kottervisserij
voor de visserijbedrijven worden op die
manier duidelijk zichtbaar.
Slotopmerkingen
De heer Davidse heeft in zijn artikel er
ook reeds op gewezen dat een handha
ven van een stringent scholquotum bio
logisch geen enkele zin heeft. De schol
stand is nog nimmer zo sterk geweest 1
en de vooruitzichten voor de nabije toe
komst zijn allerminst alarmerend.
Steeds weer blijkt dat de vis in de
Noordzee alles met elkaar te maken
heeft. Als de ene vissoort afneemt,
neemt de ander toe. Door de eeuwen I
heen is dit gebleken. Ook de biologen
kunnen voor plotselinge raadsels komen
te staan. Daarom is het goed dat wij
duidelijk onderkennen, dat we niet bij
iedere verandering in de visstand in pa
niek moeten raken. Ook de kredietverle-
ners moeten niet bij ieder wolkje aan de
visserijlucht de paraplu optrekken. Na
de toch voor de visserij ernstige oliecri-
sis is alles weer grotendeels op zijn
pootjes terecht gekomen.
Als wij blijven waken voor overinveste-
ring en als goede rentmeester van de in
de Noordzee aanwezige visstapels op
treden, dan zal ook de toekomst voor de
visserij er een zijn met voldoende per
spectief.
Inschepen op 'Simon den Danser'
Voorspelindustrie
Mijn fokkemaat op 'Simon den Danser' was iaatst een computerdeskundige.
Onder het matte maanlicht en in een matig aan de winds rak stal hij de show
bij de bemanning. Wie heeft er immers verstand van dat rekentuig? Slechts
onze roerganger, een fluitist in het Utrechts Symfonie Orkest, bleef nuchter
onder zijn verhalen.
'Computers kunnen erg gevaarlijk zijn,' vond hij. Er is de laatste jaren een
complete voorspelindustrie op basis van rekenmachines ontstaan. Daaronder
zijn grote organisaties die uit ontwikkelingen in het verleden en uit met het
menselijk verstand onnavolgbare trendberekeningen, voorspellingen kunnen
toveren over produktie, consumptie, prijsontwikkelingen enz. Op de diensten
van deze organisaties kunnen bedrijven en overheidsinstellingen zich abonne
ren en de voorspellingen rollen binnen. Instanties en bedrijven maken met be
hulp van eigen computermodellen ook zelf voorspellingen.
De roerganger vindt, dat de computer langzamerhand de intuïtie en het ge
zonde verstand uitschakelt.
Zolang de gegevens die in de 'zwarte doos' worden ingevoerd (de input, zeg
gen de vakmensen) goed zijn, zijn de resultaten (de output, volgens de vak
mensen) ook goed. Het gaat dus eigenlijk om de kwaliteit van de input. Waar
komt die input vandaan? Een belangrijk deel komt van de prognose-industrie
en van andere voorspellende instanties, die op hun beurt weer met hetzelfde
inputprobleem zitten. En omdat slechts een betrekkelijk gering aantal instel
lingen en bedrijven over zulke rekenmachinerie beschikt, is er in feite sprake
van een soort uitwisseling van voorspellingen binnen een kleine groep. Aldus
is het proces van de zichzelf bevestigende voorspellingen (de self-fulfilling
prophecies, in het dieventaaltje) bijna geïnstitutionaliseerd. Binnen dit 'insti
tuut' behoeft maar één prognose-autoriteit, bijvoorbeeld Chase Econometrics
Inc., de OESO of de Amerikaanse regering een wat pessimistische voorspel
ling te produceren en de sneeuwbal begint te rollen. Een dam tegen die lawi
ne wordt opgeworpen als de andere voorspellers de input zouden narekenen.
De bemanning van Simon den Danser knikt. Bedenkelijk worden deze com
putervoorspellingen echter wanneer hun uitkomsten een groot aantal instel
lingen en bedrijven bereiken, die daarop hun investeringsplannen, hun perso
neelsbeleid, hun marketing enz. gaan richten, niet beschikken over eigen
voorspeltechnieken en, wat nog veel erger is, hun intuïtie niet meer volgen en
zelfs het gezonde verstand niet meer gebruiken. Dan blijken voorspellingen
na verloop van tijd nog uit te komen!
Wordt de wereldeconomie niet 'naar beneden' gerekend?
Op dat moment roept de navigator van 'Simon den Danser' dat de roerganger
moet oploeven. Hij voelt aan de helling van het schip dat de wind flink ge
draaid is. 'In zo'n geval moet je niet alleen op het kompas blijven kijken maar
je verstand gebruiken en een beetje bijkoersen
'Ik voelde het ook, maar de opgegeven koers was toch 2 30,' sputtert de roer
ganger. Intussen corrigeert hij op 2 40 westzuidwest.
C. G. Compaan
