algemene
vergadering
Geen botte bezuiniging,
maar ombuigen naar het
goede spoor
Zaak van heel ons volk!
Rede van minister
mr. F. H. J. J. Andriessen
voor onze
Algemene Vergadering
net reeds een aanzet heeft gegeven en
die wij nu versterkt willen doorvoeren, is
een noodzakelijke voorwaarde voor het
weer gezond maken van de Nederland
se economie op middellange termijn.
Met andere woorden:
Ombuigen nu is werken aan de wel
vaart en werkgelegenheid van straks.
Of zoals ik het bij een andere gelegen
heid heb genoemd: de ombuigingsope
ratie is een meer-werk-plan. De ombui
ging op zichzelf zal overigens niet altijd
voldoende zijn om de nodige investe
ringsactiviteiten uit te lokken. Maar op
wat verder nodig is en gedaan wordt
(zoals de WIR) zal ik om der tijdswille
thans niet verder ingaan.
Ik ben ervan overtuigd, dat het beleid
tot afremming van de groei van de col
lectieve sector in zeer brede lagen van
ons volk wordt ondersteund. En wel om
dat het voor de meeste mensen duide
lijk is, dat het hier niet gaat om een bot
te bezuiniging op overheidsactiviteiten,
maar om een streven de Nederlandse
economie weer in het goede spoor te
krijgen. En dat is geen door 'rechts' be
dachte besnoeiing van collectieve uitga
ven en beperking van de loonstijging
ten gunste van de werkgevers als groep,
maar een ook door 'links' erkende nood
zaak tot bijsturing van de scheefge
groeide verdeling van het nationale in
komen tussen lonen en collectieve be
stedingen enerzijds en ondernemingsin
komen, die de bron voor investeringen
en werkgelegenheid vormen, anderzijds.
Zoals ik al eerder heb gezegd: ombuigen
nü is werken aan de welvaart en werk
gelegenheid van straks. Dit is middel
lange termijnbeleid in de echte zin van
het woord. Ook het vorige kabinet voer
de zo'n beleid. De omvang van onze
voorstellen echter wijkt daarvan af. Dat
houdt vooral verband met het inmiddels
verslechterde economische perspectief
op middellange termijn. Waar mijn
voorganger, de heer Duisenberg, de uit
gavenstijging wilde beperken tot een ni
veau waarbij circa 80 van een groei
van 33A voor de collectieve sector
werd gereserveerd (hij noemde dat 'een
linkse norm') moeten wij er nü van uit
gaan dat een zelfde uitgavenstijging de
gehele groei en méér dan dat van het
nationale inkomen zou opsouperen.
Ten slotte nog één opmerking over het
verband dat vaak wordt gelegd tussen
de ombuigingsoperatie en de verschil
lende voorstellen voor maatschappelijke
hervorming, zoals de wet op de onder
nemingsraden en de wet op de vermo-
gensaanwasdeling. Ik wil er van mijn
kant graag met nadruk op wijzen, dat ik
dit verband in deze vorm onjuist gelegd
vind. De ombuiging, het weer in het
goede spoor brengen van de Nederland
se economie en de genoemde hervor
mingsplannen zijn zaken die elk op hun
eigen merites moeten worden beoor
deeld. Ook als er géén aanleiding zou
bestaan voor inkomensmatiging en de
ombuiging van de groei van de collec
tieve uitgaven, dan zou er toch aanlei
ding zijn om een voor alle partijen aan
vaardbare regeling voor de verdeling
van de groei van het produktieve ver
mogen te treffen.
De regering doet terzake dan ook geen
voorstellen om op die manier loonmati
ging af te kopen, maar omdat we me
nen dat een regeling voor de verdeling
van de groei van het ondernemingsver
mogen nodig is op grond van rechtvaar
digheidsoverwegingen. Maar dat staat,
ik herhaal het ten overvloede, los van de
ombuigingsoperatie en los van de nood
zaak van loonmatiging. En dat is wat de
voorzitter van het FNV, de heer Kok, be
gin deze week uit het oog verloor toen
hij dreigde dat looneisen zouden wor
den gesteld als het ingediende
VAD-ontwerp zou worden aangenomen.
Wat de heer Kok in wezen zegt is, dat
als er niet een VAD-ontwerp volgens
zijn inzichten tot stand komt hij ook niet
mee wil doen aan het veilig stellen van
de collectieve voorzieningen en een ver
mindering van de werkloosheid. Met dit
alles wil ik overigens in het geheel niet
ontkennen dat een vermogensaanwas-
deling het klimaat kan verbeteren zodat
de - overigens noodzakelijke - loonma
tiging gemakkelijker kan worden gerea
liseerd.
Ik hoop, dat ik er vanmiddag in geslaagd
ben u de grote lijnen van de ombui
gingsoperatie en de daaraan ten grond
slag liggende economische overwegin
gen te schetsen en daarmee het inzicht
in en het begrip voor dit belangrijk stuk
economisch beleid te vergroten, want
dat is een voorwaarde voor de instem
ming met dit 'ruimte voor werk'-plan die
de regering van alle groeperingen in ons
volk hoopt en ook verwacht te verkrij
gen. Omdat men beseft dat tegenover
de in veel gevallen begrijpelijke bezwa
ren van afzonderlijke groepen het be
lang van de werkgelegenheid voor allen
en het veilig stellen van noodzakelijke
voorzieningen zwaarder, het zwaarst,
moeten wegen.
