omdat zij meenden daar gemakkelijker
een voordeliger geld te kunnen krijgen.
De middenstanders werden echter nooit
en tenimmer anders behandeld dan de
agrariërs. Aan het verzoek van de Mid-
denstandsbank om leden, die als lid van
de Boerenleenbank wensten te bedan
ken, vrijstelling te geven van het betalen
van uittreegeld werd dan ook geen ge
volg gegeven. Er moesten geen uitzon
deringen gemaakt worden. Daarom
kreeg een landbouwersvereniging ook
geen geld tegen een lagere rente daar
'ingeval van geldnood de bank geen
steun van deze vereeniging kan ver
wachten. Bovendien wenscht de Cen
trale Bank dat overtollig geld alléén al-
de Coöperatieve Grondkapitaalbank.
Opgericht in verband met de behoefte
aan kapitaal bij de centrale bank, welke
niet meer wordt geholpen door De Ne-
derlandsche Bank en 'dus genoopt is op
eigen voet te staan'.
In 1928 werd de voorzitter van het be
stuur der centrale bank, Baron Van Itter-
sum benoemd tot Ridder in de Orde van
de Nederla'ndsche Leeuw. Andijks voor
zitter wijdde daaraan woorden van res
pect en erkentelijkheid, want 'ook aan
zijn leiding is het te danken dat - gaat
het bij andere banken niet goed, zie de
Veendammer Hypotheekbank waarbij
velen zijn gedupeerd - bij de Centrale
Bank al het mogelijke wordt gedaan om
niet gemakkelijker te aanvaarden. Door
de nood gedreven verstrekte de bank
ook krediet tegen 'cessie van vorderin
gen blijkens rekeningen van doorge
draaide bollen, verveild aan andere dan
de veiling West-Friesland'. Dat was in
derdaad wel een zeer vergaande tege
moetkomendheid! De notarissen waren
over het algemeen niet zo toeschietelijk.
Pogingen om de tarieven te verlagen le
verden hoegenaamd geen resultaat en
de centrale bank kon er wel op aandrin
gen dat het bankbestuur meer aandacht
moest schenken aan de aflossingen,
maar men kan van een kikker geen ve
ren plukken. 'Het bestuur is er van over-
daar wordt belegd daar de Centrale
Bank anders, bij geldgebrek, aan onze
Bank geen geld zal verstrekken'. Een
machtig stevige stok achtende deur.
Het bewaren van het bankgeheim had
en heeft nogal wat voeten in de aarde.
Een lid dat zegt dat men voor het nakij
ken van de jaarrekening inzage in de
boeken moet hebben, omdat dit nakij
ken anders geen enkele zin heeft en hij
daarvoor geen verantwoording kan dra
gen, krijgt van Terugblikker helemaal
gelijk, maar dat krijgt ook de voorzitter
die zei dat dit, gezien het bankgeheim
toch niet mogelijk was.
Die verantwoordelijkheid werd wel min
der toen in 1924 door de centrale bank
een Waarborgfonds werd ingesteld om
gezamenlijk eventuele schade door
fraude bij een bank te kunnen dragen.
Enkele jaren daarna - in 1927 - volgde
het landbouwcredietwezen tot bloei te
brengen. Wij mogen dankbaar zijn dat
de Centrale Bank zoon voorzitter
heeft
Moeilijke tijden
Het bestuur van de centrale bank kreeg
het steeds moeilijker toen de economi
sche toestand van maand tot maand
verslechterde maar ook de besturen van
de plaatselijke banken moesten dit juk
op hun schouders nemen. De aflossin
gen van leningen bleven dikwijls achter
wege en soms moest het bestuur voor
schotten weigeren aan mensen die ja
renlang hadden gespaard voor een be
paald doel dat alleen met verdere hulp
van de bank te bereiken zou zijn. 'Even
wel moet in onze Coöperatieve instellin
gen ieder lid lijden met het geheel
Dat was wel waar, maar daardoor toch
tuigd dat van de leden niet meer kan
worden gevraagd dan op het oogenblik
geschiedt.' Daarmee was voorlopig de
kous af.
'De Streek' had het heel erg moeilijk in
de crisisjaren, maar'Dankzij het
fonds voor Bijzondere Doeleinden is in
deze moeilijke tijd niemand van onze le
den geschaad, evenmin als een van
onze spaarders. Wij mogen trotsch op
onze banken zijn' en het bestuurslid van
de centrale bank, de heer Nengerman,
kon kort en bondig zeggen: 'Wie doet
het ons na!'
Ventilatieproblemen
Ook kleine speldeprikken moest het be
stuur opvangen. Mochten wel prijzen
beschikbaar worden gesteld voor eve
nementen die op Zondag plaatsvinden?
vervolg op pagina 40
