de landbouw
en de anderen
V
fs
De landbouw ervaart
voortdurend dat anderen zich
met zijn doen en laten
bemoeien. Groepen die het
belang van de consument of
het milieu of het dier in het
vaandel voeren, stellen elk hun
eisen aan de boer en de
tuinder. Dat leidt tot
discussies die vaak moeilijk in
geordende banen kunnen
worden geleid.
in kleine ruimten en niet 'natuurlijk' geachte omstan
digheden, waarvoor de dieren dan soms ook bepaalde
behandelingen moeten ondergaan.
r si
fpf
Het is een discussie tussen belangengroepen, dat wil
zeggen een meningsverschil tussen mensen die in eer
ste instantie slechts één belang willen dienen. En waar
die belangen tegengesteld zijn, kan het heet toegaan.
Voor de boer en tuinder is dit geen vrijblijvende discus
sie omdat het steeds om zijn bedrijf, dat is zijn werk en
inkomen gaat. Voor de anderen is het gesprek ook niet
vrijblijvend omdat volgens hun overtuiging de wereld
er slechter uit zal zien wanneer met de door hen verde
digde belangen onvoldoende rekening wordt gehou
den.
Wanneer het om het dier gaat, kunnen de emoties
hoog oplaaien. Dat is ook niet verwonderlijk omdat de
dierenbeschermers bewogen worden door emoties,
waarvan trouwens de kern, verzet tegen dierenmishan
deling, door ieder mens zal worden meegevoeld. De
problemen ontstaan bij het bepalen van de grens van
behandeling en mishandeling.
Doelwit
In onze moderne maatschappij is de boerderij zo goed
als de enige plaats waar dieren dienstbaar worden ge
maakt aan de economische belangen van de mens.
Daarbuiten dient het dier hoofdzakelijk het plezier van
de mens. De dierenbeschermers hebben beide groepen
mensen op het oog wanneer het hen gaat om de ver
dediging van de belangen van het dier. Zelf meestal
stammend uit de groep van dierenhouders om het ple
zier, is in de afgelopen jaren vooral de landbouw doel
wit van hun kritiek.
Eind maart vond de discussie over het dier op de boer
derij een zeker hoogtepunt in de uitzending 'Frontaal',
een televisieprogramma waarin een jury een oordeel
over een strijdvraag uitspreekt, ditmaal: Moet de
bio-industrie worden verboden? Het gaat daarbij met
name om het massaal houden van kippen en varkens
Het woord 'bio-industrie' stamt uit kringen van de die
renbescherming. Het verraadt een romantische kijk op
het boerenbedrijf. Door het houden van dieren in grote
Drs. M. L. de Heer
aantallen en het gebruik van speciale hokken en voe
dermechanismen zou de boerderij zijn eigenlijke aard
verloochenen, tot industrie worden en de dieren degra
deren tot dingen als waren zij conservenblikjes.
Dit beeld irriteert degenen die het boerenbedrijf van
vroeger en nu kennen. De schaalvergroting heeft de
bedrijfsvoering veranderd maar in beginsel is men nog
met hetzelfde bezig.
Vroeger en nu
Zowel vroeger als nu kunnen er aanmerkingen ge
maakt worden op sommige methoden van veehouderij.
Het gebruik van moderne stalinrichting dient in de eer
ste plaats de belangen van het bedrijf, evenals in het
verleden de toenmalige bedrijfsgebouwen werden
neergezet en ingericht om er een bedrijf in uit te oefe
nen.
De moderne stalinrichting maakt ook vaak een betere
huisvesting voor de dieren mogelijk.
In de televisieuitzending werd door degenen die de jury
van de onjuistheid van de stelling 'de bio-industrie
moet verboden worden' moesten overtuigen, meerma
len het grote economische belang van deze bedrijfstak
genoemd. Het staat als een paal boven water dat de
intensieve veehouderij (om een minder beladen woord
te gebruiken) voor vele gezinnen van belang is en dat
het verdwijnen ervan ook de Nederlandse economie
veel schade zou bezorgen. Dit argument schampte
echter af op dat van de dierenbeschermers die het wel
zijn van het dier centraal stelden.
Overigens, de bewering van de laatsten dat de boeren
economisch gedwongen zijn de wens van de voederle
veranciers te volgen en op grote schaal dieren te hou
den, snijdt in dit opzicht ook geen hout.
De bestrijder van de stelling, de heer Aad van
Leeuwen, veehouder en vooraan in het georganiseerd
bedrijfsleven, toonde aan dat de veehouderij zelf het
gedrag van de dieren tot object van studie heeft ge
maakt. Op die manier kan men te weten komen op
welke wijze de dieren het best gehouden kunnen wor
den. Met dat al veranderde de jury echter nauwelijks
