toename van de produktie terwijl de Commissie zich
tegelijkertijd ongerust maakt over het gebrek aan
marktevenwicht.
De Commissce verstrikt zich in zijn eigen redenering
omdat zij het landbouwprijsbeleid meer mogelijkheden
toedenkt dan dit onderdeel van het landbouwbeleid
ooit zou kunnen hebben.
Monetair
Evenals vorig jaar is het verhaal over de Europese land
bouwprijzen niet af met het vastleggen van de verho
gingen in de onderscheidene Europese marktordenin
gen. Per lid-staat zal er nog sprake zijn van een aanvul
lende verhoging of daling door het verminderen van de
zogenaamde monetair compenserende bedragen. De
Europese Commissie heeft, los van de prijsvoorstellen,
eind oktober een voorstel gedaan om deze heffingen
weidebedrijven een vooruitgang kan worden verwacht.
Wat de akkerbouw betreft, is het de prijsvorming voor
de produkten welke niet onder een marktverordening
vallen, namelijk aardappelen en uien, die voor de inko
mensdaling zorgdraagt. Vorig jaar waren de prijzen
voor deze produkten zeer aantrekkelijk en dit jaar is het
tegendeel het geval. De bedrijven in de veenkoloniën,
die vorig jaar wat de akkerbouw betreft een uitzonde
ring waren en een matig inkomen opleverden, zullen
dit jaar waarschijnlijk nog lagere cijfers noteren. Het
zuidwestelijk kleigebied tuimelt, zo is de verwachting,
het verst omlaag tot zelfs negatieve inkomens.
De rundveehouderij bereikte vorig jaar door toedoen
van de droogte een zeer matig resultaat. Doordat er nu
voldoende ruwvoer is, de prijzen voor krachtvoer lager
zijn en de rundvleesprijzen zijn aangetrokken, zijn voor
deze bedrijfstak de verwachtingen voor het komend
Ruwvoer voldoende: de
berg is omstreeks
midwinter goed gevuld.
en subsidies aan de grens in zeven jaar af te breken en
om in geval van nieuwe waardedaling of stijging van
nationale munten de daaruit volgende compenserende
bedragen slechts één jaar te laten bestaan. Bij de prijs
voorstellen is het beginsel van één zevende per jaar
vermindering alvast doorgevoerd.
Bij het wegwerken van de monetair compenserende
bedragen trekt de landbouw in de Benelux en
West-Duitsland ook dit jaar weer aan het korte eind: er
gaat respectievelijk 0,2 en 1 van de Europese prijs
stijging af. De Franse landbouw heeft al van de eigen
regering te horen gekregen ruim 6 met de prijzen
omhoog te kunnen; dit percentage past in de anti-infla-
tiepolitiek van premier Barre en wordt verkregen door
een daling van de monetair compenserende bedragen
met ongeveer 5 en voor de rest met de verhoging
van de Europese prijzen.
Gaat men af op de kostentoename in Nederland voor
de land- en tuinbouw, dan zou deze bedrijfstak ook
ruim 6 nodig hebben. Het nieuwe Nederlandse kabi
net kan er op rekenen dat naarmate de Europese prijs
verhoging lager uitvalt er een overeenkomstig grote
druk zal komen om het Nederlandse landbouwbeleid te
versterken. Evenals dit vorig jaar het geval was, zijn
daarvoor nog in ruime mate mogelijkheden aanwezig
zonder dat de regels van de Europese Gemeenschap
worden overschreden.
Inkomsten
Het Landbouw Economisch Instituut heeft eind novem
ber van het vorig jaar een prognose gegeven van het
inkomen dat er het lopende seizoen door de verschil
lende onderdelen van de Nederlandse land- en tuin
bouw behaald zal kunnen worden. In vergelijking met
het voorgaande jaar zal volgens het Instituut het inko
men voor de akkerbouw tegenvallen terwijl er voor de
jaar veel beter. De inkomens voor de rundveehouderij
liggen steeds op een lager niveau dan voor de akker-
bouwbedrijven en wanneer het komende jaar gunstiger
uitvalt dan de voorgaande jaren het geval is geweest,
betekent dit nog niet het einde van alle zorgen.
Heffing op vervanging
De lagere krachtvoerprijzen zijn overigens aanleiding
geworden tot de herleving van een discussie welke en
kele jaren geleden ook actueel was. De vraag namelijk
of het voor het tegengaan van een te sterke toename
van de produktie van melk en varkensvlees niet raad
zaam is de prijzen van graanvervangende produkten
die nu de Europese Gemeenschap praktisch onbelast
binnenkomen, door het opleggen van een heffing te
verhogen. Voor de akkerbouwbedrijven was dit altijd al
een aantrekkelijke gedachte maar in een veehouderij-
land als het onze kreeg de akkerbouw maar weinig me
destanders.
In Frankrijk wordt de uitbreiding van de EG-bescher-
ming tot graanvervangende produkten en plantaardige
eiwitten zoals soja, reeds lang als een dwingende logi
ca beschouwd. De discussie hierover bleef echter nog
al theoretisch omdat men de machtige leverancier van
soja, de Verenigde Staten, niet ongestraft voor het
hoofd zou kunnen stoten, terwijl de graanvervangende
produkten in hoofdzaak uit ontwikkelingslanden ko
men welke op enige bescherming op internationaal
handelspolitiek gebied kunnen rekenen. Nu is echter de
discussie over dit onderwerp weer op gang gekomen,
al is men in Europees Brussel nog slechts in het stadi
um van studie.
Tuinbouw
Ook voor de tuinbouw heeft het LEI prognoses over de
inkomensontwikkeling gepubliceerd. Voor groenten
