goedingen mogelijk zijn, dus zonder
aankoop door de Staat, Dit is echter een
overbruggingsperiode. Aan de provinci
ale besturen is inmiddels verzocht een
inventarisatie op te stellen van de ge
bieden waarop de Relatienota van toe
passing verklaard zou moeten worden.
Daarbij is reeds een voorrangsinventari
satie voorgelegd.
Uit budgettaire overwegingen zal de op
pervlakte van dergelijke gebieden niet
onbeperkt opgevoerd kunnen worden.
Het plan is om uiteindelijk 100 000 ha
beheersgebied en 100 000 ha reservaat
te creëren. In de eerste fase tot 1990 zal
van deze 200 000 ha circa 100 000 ha
worden gerealiseerd, waarvan be
heersgebied en 1/3 reservaat.
Bij de uiteindelijke bepaling van de ge
bieden zullen lokale en regionale be-
stuursinstanties een belangrijke rol
gaan spelen. Indien het gebied is vast
gesteld is daarmee de procedure beëin
digd en kan worden begonnen met de
opstelling van het beheersplan.
Beheersplan en Beheersovereen
komst
Indien op basis van genoemde uit
gangspunten en via de daartoe ontwor
pen procedures een beheersgebied is
vastgesteld zal door de Stichting Beheer
Landbouwgronden (SBL) een beheers
plan worden opgesteld. Kortweg kan
worden gesteld dat in zo'n beheersplan
is omschreven wat de landbouw in het
gebied nog wel en niet meer mag en de
gevolgen daarvan. Een belangrijk ele
ment bij het beheersplan is het zoge
naamde vergelijkingsgebied.
Uitgangspunt is namelijk dat de agrariër
in een beheersgebied geen financieel
nadeel zal lijden ten opzichte van een
vergelijkbare ondernemer buiten een
beheersgebied. Hiertoe wordt een zoge
naamd vergelijkingsgebied aangewe
zen. Aan de hand van de ontwikkelingen
in het vergelijkingsgebied kan worden
vastgesteld, hoe het beheersgebied zich
zou hebben ontwikkeld zonder het vast
gestelde beheersplan.
Het beheersplan wordt vastgesteld door
de SBL aan de hand van een provinciaal
opgesteld ontwerp, waarbij een ieder,
die in het beheersgebied woonachtig is
de mogelijkheid heeft gehad schriftelijk
zijn mening kenbaar te maken.
Na vaststelling van het beheersplan
kunnen door de SBL de verplichtingen
voor de betrokken boeren worden vast
gesteld. Aan de hand van deze verplich
tingen kunnen met de individuele on
dernemers beheersovereenkomsten
worden afgesloten, waarbij deze zich
verplichten de daarin opgenomen be
perkingen en bepalingen na te komen,
waar tegenover de vergoedingen wor
den uitbetaald. Met nadruk wordt door
de overheid gesteld, dat een onderne
mer de volledige vrijheid heeft bij het al
of niet afsluiten van een beheersover
eenkomst.
Indien echter via de democratische pro
cedure voor een gebied een bepaalde
bestemming is vastgesteld en dit resul
teert in bepaalde maatregelen (bijvoor
beeld waterpeilverhoging) zal een indi
viduele ondernemer weinig keus heb
ben. Een beheersovereenkomst met een
vergoeding is vrijwel altijd beter dan be
perkingen zonder vergoeding.
De beheersovereenkomst heeft een
looptijd van 6 jaar en kan daarna wor
den verlengd. De ondernemer verplicht
zich om bij eventuele verkoop van zijn
bedrijf ook de beheersovereenkomst
brengst, extra arbeid, maar ook in een
noodzakelijke aanpassing van de be
drijfsvoering. De vergoeding voor min
der kg-opbrengsten en extra arbeid
wordt berekend aan de hand van daar
toe opgestelde normen. Per geval wordt
bezien in hoeverre bijvoorbeeld een ver
goeding voor aanpassing van de be
drijfsvoering reëel is. Het is op dit mo-
Zelfs als het bijna winter is, doet zo 'n
wijds weidelandschap je iets. Het is te
vinden langs de Waver, bijna onder de
rook van Amsterdam.
mee te verkopen. De eventuele koper
zal de bepalingen van de beheersover
eenkomst dus ook moeten nakomen tot
het einde van de 6-jarige periode.
Om te voorkomen, dat een ondernemer
met een beheersovereenkomst een ver-
mogensverlies zal lijden bij eventuele
verkoop is een bepaling opgenomen,
dat de ondernemer zijn grond met de
beheersovereenkomst vrij kan verkopen.
Indien hij van mening is dat de beheers
overeenkomst een prijsdrukkend effect
heeft, kan hij de grond aanbieden aan
de SBL. Dit zal het geval zijn, indien de
beheersvergoeding relatief laag is, ten
opzichte van de opgelegde beperkingen.
Bovendien kan er een aversie ontstaan
ten opzichte van het boeren met de be
heersvergoeding. De SBL is op dat mo
ment verplicht de grond aan te kopen,
tegen de prijs, die in het vergelijkingsge
bied geldt. Hierdoor heeft de onderne
mer en ook de financierende bank een
waarborg, dat de grondprijs niet in ne
gatieve zin wordt beïnvloed door de be
heersovereenkomst.
De vergoeding
Uitgangspunt is, dat de ondernemer een
vergoeding krijgt als compensatie voor
de door hem geleden schade of te ma
ken extra kosten in verhouding tot de
bedrijven in het vergelijkingsgebied. De
vergoeding kan zijn grondslag vinden in
diverse punten, zoals minder kg-op-
ment nog niet te voorzien, in hoeverre
de uit te betalen vergoedingen voldoen
de compensatie zullen bieden aan de
betrokken ondernemer voordat het be
heersplan wordt vastgesteld. Het is
denkbaar, dat een ondernemer zijn be
drijfsvoering nauwelijks hoeft aan te
passen en toch op basis van de normen
een vergoeding krijgt in verband met
minder kg-opbrengsten. Voor de betrok
ken agrariërs is in feite alles afhankelijk
van het niveau van de vergoedingen. De
praktijk zal moeten uitwijzen of deze
voldoende zijn.
De op dit moment nog bestaande onze
kerheid omtrent het niveau van de ver
goedingen is de belangrijkste reden
voor de argwaan die bij de agrariërs be
staat tegen het beheer van het land
schap. De uitspraak 'onbekend maakt
onbemind' is bij deze aangelegenheid
zeker van toepassing. Gezien de gevolg
de procedure bij het opstellen van de re
gelingen, waarbij vanuit de agrarische
sector een belangrijke inbreng kon wor
den geleverd, kan de toekomst met ver
trouwen tegemoet worden gezien.
