L.
/flf//jf'f/f
W//
ff// /ff/M/f7
jes aan elkaar kan knopen. Geconstateerd wordt dat de
toeleverende of afnemende industrie, die door zijn om
vang toegang heeft op de kapitaalmarkt, vaak verder
kan gaan met het verlenen van krediet dan de bank.
Deze industrie kan namelijk met zijn apparaat van ver
tegenwoordigers en voorlichters een doorlopende con
trole op de intensieve veehouderijbedrijven uitoefenen.
Bij dit laatste moet de vraag worden gesteld wat er van
de zelfstandigheid van de agrarische producent voor
het betrokken deel van zijn produktie overblijft: ten
slotte moet ook een werknemer toestaan dat hem
allerlei aanwijzingen worden gegeven omdat hem
werktuigen en machines ter beschikking worden ge
steld waarmede hij zijn werk verricht. Bij zogeheten
looncontracten is duidelijk dat er geen sprake meer is
van zelfstandigheid, maar er zijn nu eenmaal veel
nuances. Het verliezen van zelfstandigheid behoeft ui
teraard niet te worden veroordeeld wanneer de betrok
kene zich er ten volle van bewust is en wanneer hij niet
alleen opgescheept wordt met de kwade risico's van
de afzet van de produkten.
Verder is er de vraag of het beschikbaar stellen van
krediet door de toeleverende of afnemende industrie,
de produktie stimuleert. In de nota wordt vastgesteld,
dat dit voor de varkenshouderij inderdaad het geval is;
voor de pluimveehouderij geldt dit niet of in veel min
dere mate.
Een belangrijk aspect bij het afsluiten van contracten is
dat de veehouder weet wat hij doet. Zowel in de nota
van het Ministerie van Landbouw als in de nota's wel
ke in het bestuur van het Landbouwschap over dit on
derwerp zijn behandeld, is geen sprake van regelrechte
misstanden. Er is echter wel veel ongefundeerd goed
vertrouwen van de kant van de agrarische producenten
bij deze 'actieve coördinatie'. Voorlichting is daarvoor
een eerste remedie. De afgelopen jaren zijn er door de
drie Centrale Landbouworganisaties zg. regionale com
missies ingesteld die bij deze voorlichting een centrale
rol spelen. De tweede remedie is het opstellen van al
gemene contractvoorwaarden die in de afzonderlijke
contracten de kleine lettertjes vervangen en zo onaan
gename verrassingen voor een goed deel kunnen voor
komen. Voor de verschillende richtingen in de intensie
ve veehouderij zijn deze algemene voorwaarden er; zij
zijn uiteraard geen garantie dat de ontvangen prijzen
bevredigend zijn want die moeten door de marktpartij
en worden ingevuld.
Wettelijke regeling
Ten slotte is er de mogelijkheid van een wettelijke re
geling. Deze zal er voorlopig niet komen. De minister
voelt er niet voor want hij wil eerst zien wat het be
drijfsleven zelf aan regels ontwerpt; hoogstens zou ge
dacht kunnen worden aan een algemeen verbindend
verklaren van deze regels. Ook het bedrijfsleven zelf
bepleit geen wettelijke regeling, hoewel de mogelijk
heid 'voorshands' niet uitgesloten moet worden, zoals
in het bestuur van het Landbouwschap werd gesteld
door de voorzitter van de contractencommissie J. van
Noord. Deze stok achter de deur kan namelijk wellicht
een dienst bewijzen bij de totstandkoming en aanpas
sing van algemene voorwaarden indien sommige in
dustrieën daarvan niet direct het nut inzien.
Dat het hier om een belangrijke zaak gaat voor de in
tensieve veehouderij moge ten slotte blijken uit de cij
fers: de produktie op contract is voor consumptie-eie
ren 30 voor slachtvarkens ruim 40 voor vleeskal
veren ruim 60 en voor slachtkuikens ruim 95 van
de produktie.
Verfcapsules, zo las ik, worden in een bepaald land ge
bruikt om geldcassettes in kluizen te beveiligen. Ge
bruikt iemand geweid bi] het openen dan zeggen de
capsules pang en komt de verf op het geld terecht. Een
soort bancaire instant art, waar ik toch wel wat moeite
mee heb. Ik weet niet hoe anderen erover denken,
maar ik kijk met plezier naar die mooie bundels kraak
frisse biljetten van Johan en zijn zonen.
Bovendien, wat betekent een verfvlek nu helemaal?
Als Van der Slaa hier binnenkomt om geld te storten,
heeft hij dat goudeerlijk verdiend en werd hij voor het
karwei contant betaald. Het wordt met van die verfvin-
gers zorgvuldig uitgeteld en de kas geurt nog uren naar
terpetijn.
En aan een verfvlek zou ik moeten zien dat het geen
zuivere koffie is? Trouwens, misschien heeft iemand er
wel koffie overheen gemorst, of thee. U weet toch alle
maal wat voor vreemde kleuren, geuren en scheuren
men over de toonbank krijgt. Al die nietjes, spelden al
of niet veilig, paperclips, plakband bruin of doorzichtig,
postzegelgomstrookjes en pleisters, waarmee versle
ten biljetten worden gerepareerd. En wat niet al staat
er geschreven aan geheimzinnige nummers, bood
schappenlijstjes en tekeningen met vulpennen en hal
tepunten, met viltstiften, wenkbrauwpotloden en lip
penstiften op biljetten van welke waarde dan ook?
Ik bedoel maar, we hebben het al moeilijk genoeg.
En als we zelf met zo'n systeem zouden beginnen is
het hek van de dam. Ik denk bijvoorbeeld aan onze Jo-
landa. Ze is nog zo kersvers van de MA VO, dat ze een
vraag alleen maar goed beantwoordt, als je haar stelt
in multiple choice. Behalve Hef en leergierig is ze in de
groei en derhalve wat los in de gewrichten. Die laat na
tuurlijk prompt zo'n geladen cassette uit haar handjes
vallen. Booiingg verf over het geld. Liters peut ha
len bij de drogist en maar knoeien om het schoon te
krijgen. Daarna te drogen hangen op het grasveld ach
ter de bank. Of in het ergste geval kun je die aardige
mensen van de Waardekelders aan het Frederiksplein
ermee opzadelen. Die vinden met ultraviolette stralen
of zoiets wel uit of het tientjes waren of duizendjes.
Nee, bij mij geen verfcapsules. Laten we het liever er
gens anders zoeken. Ik herinner me van vroeger dat
winkeltje in 'Schertsartikelen en Humoristische Voor
drachten'. Je kon er ijswater kopen en levensechte
hondedrolletjes, en suikerklontjes met een gummi grie
zel spin erin. Jeukpoeder had je ook voor maar een paar
centen. Dus jeukpoeder moet het worden in die cas
settes van ons.
Komt er straks iemand bij u aan de balie, die al krabbe
lend en schurend vele fraaie biljetten uittelt, dan weet
u dat er onraad is. Als ie tenminste niet allergisch is
voor geld. Maar dat schijnt in onze maatschappij zeer,
zeer weinig voor te komen, dus ook niet in het komen
de jaar, waarvoor ik u allen mijn beste wensen doe toe
komen.
Cas Sier
