uit onze historie
ook in 1904. Maar 'Niettegenstaande de
weg buitengewoon glad was, toch be
langstellenden aanwezig voor den In
specteur van de Raiffeisenbanken te
Utrecht'. 'Deze heer deed ons op eene
keurige en duidelijke manier van het
nuttige en het noodige van de Raiffijsen-
beweging uiteen met eene redevoering
van ongeveer anderhalf uur, die ons
slechts een half uur toe scheen.'
De hierboven genoemde meningsver
schillen bleven nog even doorsudderen.
In 1907 riep Jhr. Ridder de van der
Schueren een vergadering bijeen te Arn
hem omdat op de algemene vergadering
van de Centrale Bank te Utrecht het
voorstel van de Bank Angerlo, dat voor
het lidmaatschap vereist moet worden
instemming met de bepaling t.a.v.
'Godsdienst, Huisgezin en Eigendom',
verworpen werd. Welk mandaat de af
gevaardigden van Schalkwijk mee kre
gen - vóór of tegen - is Terugblikker
niet duidelijk geworden.
Het ging Schalkwijk op een rustige wijze
toch wel voor de wind. Nog in 1926
schetste Mr. Otto Gezelle Meerburg, Di
recteur-Rechtskundig ambtenaar van de
Centrale Bank, 'onze bank als een der
beste, aangezien hier nog nooit eenig
verlies was geleden'. Dat wil niet zeggen
dat op de algemene vergadering nooit
kritische geluiden klonken, want waar
om werd (in 1927) deze vergadering pas
in juni gehouden en op zulk een vroeg
uur? Was dat met opzet om maar zo
weinig mogelijk leden ter vergadering
te krijgen?
Een onprettige aantijging, want werd de
vergadering te laat aangevangen dan
/cffj
est,
liepen ettelijke leden voortijdig weg.
Vond men de winst en de reserve te
groot dan moest men wel bedenken dat
de bank toch weerstand moest hebben.
Gelukkig vond de vergadering goed dat
f 100,- beschikbaar werd gesteld voor
de getroffenen van de stormramp in de
Achterhoek.
Schalkwijk en omgeving moesten ook
wel offers brengen voor de landsverde
diging toen de tweede wereldoorlog
zich duidelijk aankondigde. Bij meerdere
boeren werden door 'defensie' landerij
en vergraven voor verdedigingswerken
en ontstond schade door inundatievoor
bereidingen. Ook de Centrale Banken
troffen diverse maatregelen, o.a. voor
het geval dat 'hetgeen God verhoede,
wij hier zouden moeten evacueren'.
Wat dat betreft viel alles nog wel mee
gelukkig. Daarom gaat Terugblikker met
u naar het nabijgelegen Houten.
Zicht op het verleden
Houten vertoont een ander beeld dan
Schalkwijk. Er komen ettelijke wegen
samen uit de omgeving waar fruitteelt
zeer belangrijk is. Misschien is het jam
mer dat het Amsterdam-Rijnkanaal op
vrij grote afstand Houten passeert; daar
door zal de plaats echter wel zijn eigen
karakter behouden, zonder ontsierd te
worden door rommelige en stijlloze in
dustriehavens. De heer L. M. J. de Key-
zer beschreef onder de titel 'Zicht op het
verleden' de geschiedenis van de dorpen
Houten en 't Goy. Onder dank wordt
daaraan het volgende ontleend.
Houten (het oude Haltna) was het
hoogstgelegen gebied uit de gehele om
geving. Het was een overstromingsvrij
gedeelte in het toen nog onbedijkte
Krommerijn-gebied en kende daardoor
al zeer lang geleden bewoning. Onder
.Z7Vy*r f ft
een gevonden fundering van een Ro
meinse woning vond men nog oudere
resten. Aan de rand van de kerkbrink (nu
het Plein) vestigden zich ambachtslie
den, handelaars en herbergiers, maar
ook het omliggende 'platteland' werd
belangrijker omdat zich daar 'edelen'
vestigden in versterkte woningen die de
kernen werden van nieuwe nederzettin
gen.
Een dan die kernen vormde zich om het
slot van de Heren van Goye, een dorpje
dat ook nu nog bestaat.
Het slot ten Goye heeft vele oorlogen
over zich heen zien gaan. In 1356 werd
het door de legers van de bisschop van
Utrecht vrijwel verwoest. Het werd ech
ter herbouwd maar was toch in 1536
geheel en al verdwenen.
Het huis Wulven dat thans geheel ge
sloopt is was dikwijls de woonplaats van
zeer machtige Heeren die, zoals gebrui
kelijk, hun tijd doorbrachten met streven
naar macht en dus met oorlogvoeren.
Enkele eigenaars namen deel aan het
Verbond der Edelen en aan de Beelden
storm. Heer Gerrit werd op bevel van
Alva in Utrecht op het Vredenburgh ont
hoofd. Andere huizen hadden een rus
tiger historie.
Een van de eigenaars van het huis Scho-
nauwen, Jacob Baron van Wassenaar,
heer van Obdam, was als admiraal de
opvolger van Maarten Harpentsz. Tromp
en dankt zijn roem daaraan dat hij in de
strijd tegen de Engelsen met zijn schip in
de lucht vloog.
Tafel en stoelen gekocht
Op het Plein in Houten, de plek dus met
de alleroudste historie, bevindt zich in
een fraai gebouw onze bank, de Coöpe
ratieve Raiffeisenbank 'Houten', die oor
spronkelijk in 't Goy gevestigd was.
Deze bank werd opgericht in 1906 waar-
c.f/,'?.!
/rSSS't
