W//
V*
deze mogen niet zo groot zijn dat zij moeten worden
vernietigd of voor zeer lage prijzen elders worden ver
kocht, want dan heeft de consument het gevoel dat hij
in de winkel teveel moet betalen. In het laatste geval
zou de consument volgens de heer Marleix liever zien,
dat er met lage prijzen en inkomenstoeslagen wordt
gewerkt; wat de belastingbetaler daarvan weer denkt is
blijkbaar een ander hoofdstuk.
De consument vraagt, zo schrijft de heer Marleix, dat
de voedingsmiddelen zijn gezondheid niet in gevaar
brengt. Er zullen dus garanties moeten komen in dit op
zicht wat betreft de produktie. Vervolgens komt de
kwaliteit aan de orde, een subjectief begrip, dat de rap
porteur eigenlijk alleen maar zegt te kunnen aanduiden
door te stellen wat het niet is. Zo noemt hij kwaliteit
niet de overvloedigheid waartoe de op rentabiliteit ge
richte bedrijven vaak geneigd zijn; als voorbeeld noemt
hij niet voor broodbereiding geschikte tarwe, niet drink
bare wijn en smakeloze appelen. Bij zijn voorbeelden
van wat kwaliteit niet is, noemt de schrijver ook het
verbieden van synthetische produktiemethoden omdat
deze de landbouw zouden kunnen prikkelen om aan de
wens van de consument tegemoet te komen van ho
mogene produkten die gemakkelijk te bewaren zijn en
een controleerbare voedingswaarde hebben.
Scharreleieren
Al deze zaken, en ook hetgeen de heer Marleix verder
in zijn artikel noemt, hangen samen met het directe be
lang dat de consument heeft bij de aankoop van een
produkt: een zo goedkoop mogelijk produkt dat hem
biedt wat hij er van verwacht zonder schadelijke bij
werkingen. In sommige gevallen wil de consument
echter meer. In de Memorie van Toelichting wordt aan
gekondigd, dat er regels komen voor op alternatieve
wijze geproduceerde voedingsmiddelen. Genoemd
worden scharreleieren en alternatief fruit.
Bij het laatste speelt in de ogen van de betrokken con
sument de gezondheid een rol, maar bij scharreleieren
gaat het om de produktiemethoden die worden ge
bruikt, al kan hier ook de smaak een rol spelen. Er is re
den voor producenten om de consument in dit opzicht
tegemoet te komen indien de consument bereid is de
hogere kosten te betalen. Hier gaat het om beleid dat
gericht is op het directe belang van de consument. Het
begrip consumptiebeleid, zoals dit tijdens de kabinets
formatie is gebruikt, heeft een wijdere strekking. Daar
gaat het om het vermijden van ongewenste neven
effecten van de consumptie, zoals uitputting van na
tuurlijke hulpbronnen, milieuvervuiling, de aantasting
van de belangen van ontwikkelingslanden. Het zijn de
zelfde zaken die het zogenaamde selectiee groeibeleid
wil proberen te voorkomen. Bij het selectieve groeibe
leid worden er regels gesteld en richting gegeven aan
de produktie, bij een actief consumptiebeleid zouden er
overeenkomstige regels gesteld worden aan hetgeen
ter markt mag komen. Dat gebeurt nu ook al, en wat
dat betreft is er niets nieuws onder de zon, maar in het
zogeheten consumptiebeleid zijn het niet alleen de di
recte belangen van de consument die als maatstaf wor
den genomen, maar ook andere zaken welke op lange
re termijn in het belang van de consument worden ge
acht. Wat daarvan verwezenlijkt kan en zal worden,
ligt, om met minister Van der Stee te spreken, 'in de
schoot der goden'.
Kranteberichten vertellen geen onwaarheid, maar ze
zijn soms gedoemd om onvolledig te blijven. Je moet er
altijd zelf bij zijn geweest, zelfs bij dat beroemde ge
beuren van die man die een hond beet. Anders blijft er
te veel weg. Het angstige gejank van dat arme dier, het
wilde gegrom van de man, het straatgeluid op de ach
tergrond, de lucht van patat voor mijn part.
Begrijpt u wat ik bedoel. Ik wil niets te kort doen aan
het lijden en strijden van al die ijverige mensen die dit
blad en vele duizenden andere bladen vol schrijven,
maar ik mis wat.
Laat ik dat nu eens illustreren aan de hand van een
voorbeeld uit het leven gegrepen, een bericht uit een
plaatselijke krant:
'Bij een ongeval op het kruispunt Brouwerijstraat-Lin-
denweg werden twee auto's vernield, een caravan
zwaar beschadigd en een gevel ontzet. De heer G. B.
uit Helvoirt reed met zijn auto en caravan over de Lin
den/aan, toen de heer C. K. de M. uit Veldhoven die uit
de Brouwerijstraat kwam, hem geen voorrang verleen
de. B. probeerde nog uit te wijken, doch raakte de auto
van de UI., die daarop tegen de gevel van de Rabobank
botste. Door de uitwijkmanoeuvre kantelde de caravan
van B. Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor'.
Het bericht is geïllustreerd met een foto, waarop men
een caravan als een gewonde kever ter aarde ziet lig
gen. Een auto met opengesperde motorkap hapt zich
een weg in de gevel, die duidelijk is gescheurd. Kapotte
ruiten omlijsten het beeld dat wordt bekroond met de
neonreclame Rabobank en het woordje 'change'.
Zo'n bericht van deze strekking vindt u elke dag wel er
gens in een krant, gelukkig voor ons is er niet steeds
een Rabopui bij betrokken. Maar er ontbrak wat aan en
ik wil toch proberen om het u op mijn gebrekkige wijze
te schilderen, ledereen, die weieens een ongeluk heeft
meegemaakt kent dat moment van verstarring dat er
aan vooraf gaat. Je ziet het aankomen, maar kunt niets
meer doen. Alle stukken, alle acteurs, staan al op hun
plaats en in een fractie van een seconde is het gebeurd
en dan hoor je het remmen, het ziekmakende geluid
van blik op blik, het glasgerinkel.
Dan gebeurt er weer iets bijzonders, want onontkoom
baar komt er na zo'n explosie van geweld, die je totaal
verlamd houdt, altijd even een moment, waarop het
doodstil is geworden. Stilte na de storm als het ware,
een heel korte rust, waarin alles lijkt te zijn verstard.
Aan de grond genageld probeert iedereen te verwerken
wat zijn ogen net hebben gezien.
Ook dit ongeluk kende dat ogenblik van tijdstilstand en
daarin gebeurde het bijna ongelooflijke. Terwijl alle om
standers doodstil staarden naar de ravage, klonk uit
een van beide wagens keihard de pingel van de ster
reclame en onmiddellijk daarop begon het ons allen zo
bekende gemengde kwartet met het lieflijke geluid van
klavecimbel en fluit op de achtergrond te kwelen 'Kom
naar de Rabobank, u weet vast wel waar die staat
De rest van de commercial werd onverstaanbaar, want
na het woordje 'staat' kwam met donderend geraas het
restant van de grote spiegelruit uit zijn sponning naar
beneden.
Ik bedoel maar, zo iets moet je echt zelf meemaken om
het naar waarde te kunnen schatten.
Cas Sier
