bare outillage, de afstemming en de
organisatie vergen veel aandacht.
De bedrijfsadviseurs dienen dan ook er
varen bedrijfskundigen te zijn. Naarmate
de technologische ontwikkelingen ver
der schrijden, neemt de flexibiliteit af.
Immers, ontwikkeling leidt tot speciali
satie, zowel ten aanzien van produkt (en
markt!) maar ook van outillage.
Dit betekent o.m., dat een besluit tot in
vestering de koers voor de onderneming
voor lange tijd bepaalt.
Treden plotselinge verstoringen in de
(wereld)markten op, dan is het veelal
niet mogelijk snel bij te sturen.
Problemen als marktmogelijkheden,
concurrentie (kostprijs), terugverdien-
mogelijkheden vragen derhalve zorgvul
dige studie ter beantwoording van de
hoofdvraag: Hoe kan de continuïteit vei
lig gesteld worden?
l\iog meer complicatie
Het met specialisatie nauw verband
houdende fenomeen van toeleveren en
uitbesteden heeft geleid tot het ont
staan van industriële netwerken (ke
tens), waarbij een (meestal) grote indus
trie gevoed wordt door een reeks van
kleinere, soms zeer kleine, industriële
bedrijven. Belangrijker dan het veelal
toevallige verschil in bedrijfsomvang,
zijn de overeenkomsten van industriële
bedrijven. Deze zijn onder meer het gro
te belang van up-to-date werkwijzen,
van kwaliteitshandhaving en van inno
vatie.
Het overheids-industriebeleid, wel eens
getypeerd als: activerend in plaats van
reagerend, kan beschikken over een
aantal instrumenten ter innovatie.
Deze instrumenten zullen zich primair
(moeten) richten op de koplopers in de
industrie.
Echter, de samenhang van de industrie
vergt een gelijktijdig - weliswaar op be
scheiden schaal per bedrijf, doch om
vangrijk door het grote aantal bedrijven
- in gang zetten van innovatie en sane
ring in alle geleidingen van de industrie.
Hier speelt het karakterverschil tussen
wetenschappelijk onderzoek en bedrijfs-
praktijk een belangrijke rol. Er zou een
slimheidshiërarchie (hiërarchie van ni
veau van toegepaste kennis) onder
scheiden kunnen worden, lopend van
basic-research tot en met de meest sim
pele herhaling van werk.
Volgens een dergelijke hiërarchische
schaal kunnen ook industriële bedrijven
ingedeeld worden. Daarbij zal de top
laag dunner bevolkt zijn dan lagere regi
onen, doch zal tussen de lagen een in
tense wisselwerking moeten plaatsvin
den.
De driehoek stelt 'de industrie' voor. In
de top bevinden zich de bedrijven, die
streven naar zoveel mogelijk geavan
ceerde werkwijzen.
De advisering is gericht op het 'bij' blij
ven in de mondiale ontwikkeling.
Als toeleveraars aan hogere echelons
(afstroom) zullen de bedrijven in de la
gen onder de top informatie moeten ab
sorberen uit de boven liggende lagen
(4- stroom).
De advisering is gericht op het vertalen,
begrijpen en operationeel maken van de
verkregen informatie.
Op onderzoek gerichte organisaties zul
len zich primair (moeten) richten op de
meer slimme toplaag en dreigen daar
door geen tijd over te houden voor de
grote massa lager op de schaal, en zij
zullen in bepaalde gevallen zelfs het jar
gon niet spreken van de lagere eche
lons. En toch zullen de lagere echelons
zich bewust moeten blijven van hun re
latieve plaats op de schaal (die qua top
stijgneiging heeft) alsmede van de
noodzaak zelf op deze schaal te stijgen.
Hier kan de RND de onderneming van
dienst zijn bij het zo concreet mogelijk
formuleren van problemen en randvoor
waarden.
te/zwakte-analyse uit te voeren doch te
vens na te gaan welke kansen en bedrei
gingen er voor het betrokken bedrijf mo
gelijk zijn aan te geven.
Kansen, in de vorm van toekomstige
marktbehoeften, zullen er vele zijn, als
gevolg van het feit, dat veel van de hui
dige maatschappelijke vraagstukken
technische oplossing, dus produkten,
vragen.
De noodzaak anders met voedsel,
grondstoffen, het milieu en energie om
te springen vergt andere nieuwe pro
dukten.
Bedreigingen zijn er helaas ook vele, die
in belangrijke mate voortvloeien uit toe
nemende onzekerheid, o.a.
- trendbreuk. De groei is er vaak uit, of
negatief. Extra polaties van het verleden
zijn onverantwoord geworden.
de kostenspiraal. De marges zijn zo
klein geworden, dat alleen absoluut fou-
tenvrije bedrijfsvoering rampen kan
voorkomen:
AANTAL BEDRIJVEN
Niet uitgesloten mag worden, dat RND
hier in bepaalde gevallen van vernieu
wende, op ontwikkeling gerichte advise
ring, als begeleider van de onderneming
zal kunnen optreden, teneinde
- vast te stellen dat het gegeven advies
passend is in de situatie:
- duidelijk te maken dat een goed en
tijdig advies een normale prijs altijd
waard is:
een specialistisch advies te helpen
plaatsen in een meer algemeen econo-
misch-sociaal d.w.z. beleidskader.
Het spreekt vanzelf dat niet alleen inno
vatie aan de orde is, maar dat consolida
tie en behoud van de bestaande indus
trie ook van groot belang is. Hierbij kan
de RND een zelfde rol zoals hierboven
geschetst vervullen.
Systematisch knelpunten analyse
ren
Dit begrip is bij de RND, afgekort tot
SKA, synoniem voor de term doorlich
ting.
Getracht wordt, niet slechts een sterk-
- de markt. Had men vroeger, denkend
over de continuïteit, de droom van de
exportmogelijkheden, nu wordt men ge
confronteerd met de nachtmerrie van
toenemende importen, en dus een krim
pende thuismarkt:
- verdwijnend vakmanschap. In diverse
vakgebieden neemt tengevolge van een
reeks ontwikkelingen het aantal vaklie
den af:
- toenemende complexiteit, van de
maatschappij, van de technologie, van
de outillage:
- toenemende specialisatie, met als ge
volg toenemende kwetsbaarheid:
- het ondernemingsklimaat. Helaas zijn
velen zich te weinig bewust van de vita
le rol die de producerende bedrijven
spelen respectievelijk zullen moeten
spelen.
Veel nadruk krijgt wel de bedreiging die
SLIMMER
Advies primair gericht op
geavanceerde werkwijze.
Advies
primair gericht
op het behoud
van aansluiting
met aangrenzende
lagen
