Rabobankorganisatie overeenstemming
was bereikt over de invoering van kre-
dietbeperkende maatregelen. Zoals be
kend, komen deze er globaal op neer dat
de binnenlandse kredietexpansie in
1977 beperkt moet blijven tot 12,5%
van de gemiddelde stand in het laatste
kwartaal van vorig jaar.
Aanleiding tot het besluit om de krediet
verlening aan banden te leggen, was de
zeer snelle groei van de uitzettingen en
in het bijzonder van de woninghypothe
ken. Het totale bedrag aan uitstaande
woninghypotheken is in het jaar 1976
met ongeveer een derde toegenomen en
in de eerste maanden van het lopende
jaar lijkt de stijging niet veel minder te
zijn geweest. De oorzaken van deze
enorme toename liggen niet bij de
nieuwbouw van koopwoningen, want
ook al houden we rekening met de rond
15 000 bestaande huurwoningen welke
jaarlijks naar het eigen woningbezit
overgaan, dan nog is hier nauwelijks
sprake van een stijging in vergelijking
met enkele jaren geleden. Nee, als be
langrijkste verklaring voor de krediet
explosie kunnen we de woningprijzen
noemen. Zoals reeds in een artikel in het
meinummer van ons maandblad werd
aangegeven, stond de stijging van de
woningprijzen de laatste jaren niet meer
in een redelijke verhouding tot de bouw
kostenstijging. Na het grotendeels op
heffen van het kwantitatieve woningte
kort en de uitbreiding van de gemeente
garantieregeling tot 100% bleek de
vraag naar koopwoningen veel groter te
zijn dan het aanbod. Onder invloed van
de veranderingen in het huur- en subsi
diebeleid en de hiermee gepaard gaande
uitbreiding van de financieringsmoge
lijkheden was de eigen woning binnen
het bereik gekomen van vrijwel alle in
komensgroepen. Aangezien het aanbod
niet in gelijke mate toenam, waren de
forse prijsstijgingen het gevolg. Of
schoon niet ontkend kan worden dat
deze prijsstijgingen op zich ook weer
meer vraag tot gevolg hadden, gaat het
toch te ver om in dit verband enkel te
spreken van een speculatieve opdrijving
van de huizenprijzen of van windhandel.
De oorsprong van de prijsstijgingen ligt
naar onze mening voornamelijk bij het
gebrek aan coördinatie tussen het beleid
aan de vraagzijde en aan de aanbodzijde
van de woningmarkt.
Momenteel tracht De Nederlandsche
Bank de kredietgroei en indirect de wo
ningprijsstijging te beperken door mid
del van een directe kredietbeheersing.
Toch lijkt deze maatregel zeker op korte
termijn weinig effect te sorteren op de
woningprijzen. Tenslotte worden vier
van de tien woninghypotheken afgeslo
ten bij instellingen die niet onder de be
perkingen vallen en hun aandeel zal in
de nabije toekomst nog belangrijk toe
nemen. Het is evenwel onwaarschijnlijk
dat zij deze toename van de vraag over
een langere periode gezien, kunnen blij
ven opvangen.
Daarnaast hebben de kabinetsformateur
en enkele politieke partijen terwijl wij dit
Deze maand is er een brief uitgegaan
aan de leden van de Centrale Kringver
gadering met de volgende aanhef:
'Op voorstel van de Hoofddirectie en
met goedkeuring van de Raad van Toe
zicht heeft de Raad van Beheer besloten
op korte termijn over te gaan tot een be
langrijke centralisatie van de kantoor
vestigingen van de Centrale Bank in de
stad Utrecht. Het ligt in de bedoeling
deze centralisatie in twee fasen tot
stand te brengen.
Na deze aanhef volgt dan een uitgebrei
de toelichting. Een soortgelijke brief is
inmiddels eveneens verzonden aan de
aangesloten banken en aan de perso
neelsleden van de Centrale Bank. Daar
mee is een einde - en ik hoop een ge
lukkig einde - gekomen aan een jaren
lang pogen om een oplossing te vinden
voor de kantoren-problemen bij ons
hoofdkantoor Utrecht. Reeds vóór de fu
sie waren vergaande plannen in de
maak met betrekking tot deze zaak in
het kader van de Centrale Raiffeisen-
bank. Mijn voorganger, dr. Verhage -
kon mij bij zijn afscheid mededelen dat
de kwestie van de nieuwbouw in
Utrecht - behoudens enkele kleinere
problemen - vrijwel rond was. Achteraf
is pas gebleken dat deze problemen heel
wat moeilijker kwamen te liggen als ge
volg van onze weigering om naast de
gevraagde prijs van de grond ook nog de
verplichting op ons te nemen het nieu
we gebouw samen te laten stichten en
exploiteren door een gezamenlijke NV
van Spoorwegen en Rabobank. Het is
echter gelukt om deze conditie te
schrappen zodat wij wat dit betreft de
volledige zeggenschap over het nieuwe
gebouw zullen verkrijgen gedurende
de termijn dat de erfpacht loopt - 99
jaar
Als dit geplande gebouw klaar komt, wij
schatten 1982, zal de complete Centrale
Bank-vestiging Utrecht geconcentreerd
zijn in één gebouw, vlakbij het station.
Bij het zoeken naar alternatieven voor
deze bouwplaats zijn we dit voorjaar ook
terecht gekomen bij het Hoog Catharij-
ne-complex aan de andere zijde van het
station - richting stadscentrum. Hier la
gen ook mogelijkheden voor een rede
lijke concentratie, die echter voor ons,
met name op de lange termijn toch als
minder gunstig moesten worden beoor
deeld. Het grote voordeel van dit com
plex is echter dat wij - ingaande sep
tember - hier reeds een behoorlijke
ruimte hebben gehuurd én dat het ei
genlijke gebouw - het zogenaamde Gil
denkwartier - einde 1977 klaar zal wor
den opgeleverd. Gezien de voortdurende
problemen die onze Utrechtse huisves
ting ons levert hebben wij gemeend te
moeten voorstellen de eigendom te ver
werven van deze kantoorpanden. Dit
brengt weliswaar extra kosten mee,
maar deze kunnen vrijwel worden ge
dragen door het afstoten van bestaande
kantoren - dan niet meer door ons in
gebruik. Uiteraard voorzover dit afstoten
gewenst is uit een oogpunt van gezond
beheer in het kader van ons totale mid-
delenbeheer.
Voor onze centrale organen, maar vooral
ook voor ons Utrechtse personeel is dit
een belangrijk besluit. Maar ook - dacht
ik - voor onze gehele organisatie. De af
ronding van een goede huisvesting in
Eindhoven wordt nu in Utrecht vrijwel
gelijktijdig gerealiseerd.
Voor de Centrale Kring komt nu ook ein
delijk uitzicht op een eigen home in
Utrecht. Beide hoofdkantoren liggen
aan grote centrale stations en het spoor
tussen Eindhoven en Utrecht wordt als
het ware de 'eigen' huislijn van de Cen
trale Bank. Maar ook voor onze districts
directies én voor de plaatselijke banken
worden we nu heet wat gemakkelijker
bereikbaar via het openbare vervoer.
Voorwaar geen overbodige luxe bij de
vrijwel constante file-vorming op de
autowegen rond de stad Utrecht. Het
ligt dan ook in de bedoeling om nu een
speciaal contract te gaan afsluiten met
de NV Nederlandse Spoorwegen voor de
spoorkaartjes die onze medewerkers in
het werkverkeer nodig zullen hebben.
Aankoop of bouw van grote kantoren
wordt nog al eens als een soort luxe be
oordeeld. Onze aangesloten banken
hebben - dacht ik - in de afgelopen
twintig jaar wel anders geleerd. Voor
ons zijn de genomen beslissingen alles
behalve luxe, maar een wezenlijke voor
waarde om als hoofdkantoor verant
woord te kunnen werken.
Belangrijk daarvoor is dat onze Utrecht
se medewerkers deze komende verhui
zing naar het Gildenkwartier positief zul
len beoordelen en van harte zullen mee
werken om de moeilijkheden die ook
hier ongetwijfeld aan vastzitten in een
coöperatieve geest op te lossen.
Lardinois
