financial engineering
en de bank als
bedrijfsadviseur
ïf ft
Onderneming en planning
In onze moderne tijd waarin allerlei ver
anderingen in een steeds sneller tempo
elkaar opvolgen doet bijna elke onder
neming op de een of andere wijze aan fi
nanciële planning.
Was het voor een ondernemer in de 19e
eeuw nog mogelijk het doen en laten
van zijn bedrijf vast te leggen in een
schoolschrift, al snel werden vanuit zijn
bedrijf maar ook door zijn omgeving ver
dergaande eisen gesteld aan de ver
slaglegging. De statische sociaal-
economische omgeving kreeg hoe lan
ger hoe meer dynamische trekjes die het
traditionele bedrijfsgebeuren tot koers
veranderingen dwongen. Koersverande
ringen, die voorwaarde waren voor het
overleven in een tijd waarin legio revolu
tionaire sociale en economische veran
deringen het maatschappelijk bestel op
haar grondvesten deden schudden.
Wilde een onderneming het hoofd bo
ven water blijven houden in dit proces
van verandering dan betekende dit dat
zij zich meer en meer van het plannings
instrument moest gaan bedienen.
De eerste stap hiertoe was het stelsel
matig vastleggen van het bedrijfsgebeu
ren in een adequate bedrijfsboekhou-
ding. Bestudering van de aldus verkre
gen gegevens gaven de ondernemer een
eerste leidraad voor de toekomst.
Een reële planning van het interne be
drijfsgebeuren veronderstelt het reke
ning houden met de omgeving en de
veranderingen daarin die op het des
betreffende bedrijf invloed uitoefenen.
Planning van externe ontwikkelingen
vormt dan ook een wezenlijk onderdeel
van de bedrijfsplanning. Kortom onder
nemen werd anticiperen op toekomstige
ontwikkelingen.
Dit alles en in het bijzonder de financiële
planning gingen speciale eisen stellen
aan het management.
Ondernemingsplanning en financial
engineering
De laatste jaren heeft zich een techniek
ontwikkeld die er op gericht is om aller
lei bedrijfseconomische en financiële re-
1 8 laties die in een bedrijfsproces aan de
P. Th. M. Boshouwers
ec.bacc.
Drs. J. A. M. van der
Linden
Schrijvers van dit artikel houden zich
vanuit het Directoraat Commercieel
Economische Adviezen via een project
groep bezig met de ontwikkeling van Fi
nancial Engineering voor onze bankor-
ganisatie.
orde zijn na te bootsen. Dit is mogelijk
geworden met behulp van daartoe op
gezette bedrijfsmodellen.
Deze techniek, die kortweg aangeduid
wordt met financial engineering maar in
goed Nederlands is te omschrijven als fi
nanciële bedrijfsplanning met behulp
van de computer, is door de bank ter
hand genomen. Uitgaande van balansen
en resultatenrekeningen wordt een his
torische analyse gemaakt van de ont
wikkeling van het bedrijf en inzicht ver
kregen in de onderlinge samenhang van
zaken die geleid hebben tot die ontwik
keling. Daarnaast worden met behulp
van zo reëel mogelijke veronderstellin
gen waarbij de visie van de bedrijfslei
ding zelf mede bepalend is en rekening
houdend met ontwikkelingen die gaan
de zijn in de desbetreffende bedrijfstak
en zo nodig in de nationale en wereld
economie,analyses en prognoses voor de
komende jaren opgesteld. Deze geven
inzicht in de ontwikkeling van het bedrijf
in de toekomst voor wat betreft bijvoor
beeld de te verwachten omzet, winst en
financieringsbehoeften. Daarnaast ge
ven een reeks van ratio's en kengetallen
een indicatie van de bij deze analyses en
prognoses behorende financiële struc
tuur.
De rol van de bank
De bank verkeert van oudsher in een
gunstige positie om het bedrijfsleven bij
zijn financiële planning te ondersteunen.
Zij bezit de know how om het financiële
beeld van de onderneming in al zijn as
pecten te beoordelen en indien gewenst
kan zij adviseren over de wegen en de
instrumenten om correcties aan te bren
gen. Een aantal banken in zowel binnen-
als buitenland is dan ook enkele jaren
geleden begonnen intensief diensten in
deze richting te gaan ontplooien. Ken
merkend voor deze ontwikkeling is dat
de advisering veelal kwantitatief wordt
onderbouwd met de output van finan
ciële bedrijfsmodellen. Voor het minder
gecompliceerde advieswerk worden
standaardpakketten gebruikt. Is voor
wat betreft de programmatuur maat
werk vereist, dan wordt deze door de af
deling Financial Engineering van de be-
