het laatste
loodje
De Rijksbegroting
voor 1977 zal de laatste
zijn van het huidige
kabinet. Er wordt een
kabinetsperiode mee
afgerond welke door de
Minister van Landbouw
in de toelichting op zijn
begroting 'woelig'
wordt genoemd. Door
de algemene econo
mische problemen is de
overheid gedwongen
het zuinig aan te doen
en vanzelfsprekend
heeft dit ook gevolgen
voorde landbouw
begroting.
Drs. M. L. de Heer
Op de derde dinsdag in september was het allereerst
de troonrede die de aandacht vroeg. Zoals te verwach
ten, werd daarin ook enige aandacht besteed aan de
gevolgen van de droogte voor de landbouw.
Tekst en uitleg
Minister Van der Stee heeft verschillende malen als zijn
mening gegeven, dat door toedoen van de droogte
geen landbouwbedrijven zullen mogen verdwijnen. Te
gen deze achtergrond werden maatregelen genomen
ter verbetering van de voorziening van ruwvoeder en
werd de toepassing van de bijzondere bijstand voor
zelfstandigen verruimd. In de troonrede werd echter
een zin opgenomen waarachter een ander beleid schuil
lijkt te gaan. Gezegd wordt namelijk dat de regering
'waar nodig' maatregelen zal treffen 'om het agrarisch
produktiepotentiëel op een verantwoord peil te hou
den'.
Deie zin biedt veel ruimte voor tekstverklaring. Als men
het letterlijk zou nemen dan houdt deze zin een omme
zwaai in van het beleid: de regering zou zich in de toe
komst gaan concentreren op de voorziening van agrari
sche produktiemiddelen en daarbij aangeven wat nodig
en wat niet nodig is, met het uiteindelijke doel het peil
van de produktie op een verantwoorde wijze vast te
stellen. Het zijn allemaal termen welke tot nog toe niet
in het woordenboek van minister Van der Stee voor
kwamen.
De opstellers van de troonrede hebben waarschijnlijk
geprobeerd om allerlei zorgen over de huidige agrari
sche situatie onder één hoedje te vangen. Daarbij gaat
het niet alleen om de dreiging dat landbouwbedrijven
beëindigd moeten worden, maar ook om het wellicht
ontoereikend zijn van de aardappelvoorziening. Ook is
er nog steeds een overschot van melkpoeder in de Eu
ropese Gemeenschap. De troonrede suggereert dat het
Kabinet de sleutel heeft gevonden om al deze proble
men tegelijk op te lossen. Het zal echter bij suggestie
blijven.
In de memorie van toelichting op de begroting voor
landbouw kan men in ieder geval de alles omvattende
oplossing van het landbouwprobleem niet vinden. Dit is
geen verwijt, want iedereen weet dat juist bij de land-
bouwproduktie zeer veel factoren in het spel zijn die
zich door een overheid niet laten regelen. Toch kan
men ook in het stuk van minister Van der Stee een pas
sage aantreffen welke in dit opzicht meer belooft dan
kan worden waargemaakt. Na te hebben gewezen op
de noodzaak om de vruchtbare gebieden van West-
Europa voor de voedselvoorziening te benutten en de
constatering dat de produktie geschiedt via particuliere
