27 ledereen houdt de adem in als ir. Blaak de notekraker/waterpomp- constructie in werking stelt. ters weg werden aangelegd en gedeel telijk van drainage voorzien, een stuk verwaarloosde projectplantage van 30 ha werd weer opengekapt. Wat dit betekent, begrijpen we enigs zins, als we horen dat na 4 weken hard werk op Oudejaar 1975 dank zij twee gebouwde grote bruggen (10 en 18 me ter lang) en dank zij 7 km berijdbaar ge maakte weg, de eerste trekker in de ge schiedenis Mbongo heeft bereikt. Dat was ook het eerste vierwielige motor voertuig in de streek! Geen bulldozer, cementmolen, zaag- of schaafbank is er aan te pas gekomen. Alles gebeurt met de hand, met takels, dommekrachten en wat motorkettingzagen. Voor ieder onderdeel was een ploeg mensen aangewezen. Zo waren er b.v. twee ploegen met motorzagen en vijf ploegen wegwerkers. Alles onder super visie van de heer Blaak, die net als vroe ger een soort tweemanschap vormde met pater Groot. Pater Groot regelde in deze periode alle aankopen en vervoer van materialen om het werk in het oer woud gaande te houden. Dat ploegenwerk was aanstekelijk. Twee broeders, Francis ten Bulten en Joseph Priller van het bisdom van zuid west Kameroen hebben zich zeer ver dienstelijk gemaakt met betonstorten, plaatsen van apparatuur en het aanleg gen van water- en stoomleidingen gedu rende de opbouw van de fabriek. Daar raken we het 'paradepaardje' van het project. Ir. Blaak doet heel beschei den over zijn aandeel, maar al vóór zijn vertrek liet hij ons de door hem gemaak te bouwtekening zien voor een palm oliefabriekje in Mbongo. Een eenvoudig. maar uitgekiend efficiënt geheel met ovens, een droogvloer met rookkanalen, een stoomketel, notenkrakers, hydrauli sche persen (onze SSR heeft er vier ge schonken), een watertank, waarvoor een waterput gegraven werd, opslagplaat sen enz. Die fabriek is verrezen en met veel feestelijkheid in werking gesteld. Zij is het zichtbare teken, dat de weg uit de impasse gevonden is. In lluani is inmid dels ook een zusterfabriekje gereedge komen. Zelfs al een beetje 'functie-analyse' Onder de bedrjven door heeft de bevol king geleerd wegen en bruggen te bou wen van plaatselijk materiaal, bakstenen te maken en in een oven tot klinkers te bakken. Voorts weet men hoe palmpit- olie verkregen kan worden, die nodig is om goed schuimende zeep te krijgen. Dit in contrast met de palmolie, die uit het vruchtvlees wordt gewonnen. Ook heeft men zeep leren maken, in behoor lijke hoeveelheid en van goede kwaliteit. Bij dit alles is ook aandacht geschonken aan de structuur van de coöperatie. De basis is gelegd voor een moderne be drijfsvoering. Op voordracht van pater Groot en ir. Blaak zijn er unaniem door de algemene ledenvergadering een aan tal leiders gekozen, die ieder een wel af gebakende taak hebben. Aan de top staat een general-manager, maar er zijn ook mensen die b.v. de in- en verkoop, het plantage-onderhoud, het mechani sche onderhoud, de fabrieksproduktie of het vervoer (twee bestuurders van de tractoren) tot hun terrein hebben. Het blijkt, dat de Balundu's zeer tevreden zijn met deze overgang van communaal werk naar taakwerk, stukwerk of con- tractwerk. Kortom, men went eraan ge organiseerd te leren werken in normale werkdagen, hoewel dat nog weieens strubbelingen geeft. Ir. Blaak heeft nog een hele lijst van wat er nog te doen is. Veel zullen de Balun du's nu zelf kunnen klaren, de inzet en het inzicht van de leiding is goed, maar voor sommige zaken kan een deskundi ge Europaan nog niet gemist worden, b.v. voor technische werken, het reorga niseren van de administratie of het be geleiden van het in- en verkoopbeleid en het prijsbeleid. Hij hoopt dat er drie Ka- meroense consulenten op part-time ba sis kunnen worden aangetrokken voor controle en advies in administratie, technisch onderhoud en plantagebeleid, en dat eens per jaar een ervaren man gedurende een maand deze consulenten bijstuurt en samen met pater Groot de lange-termijnplanning doet. De heer Blaak stelt zich daarvoor beschikbaar. Het grootste probleem blijft de verbete ring van de weg, zodat deze ook gedu rende de natte tijd (5 meter regen ge middeld!) open blijft. Daar is een inves tering voor nodig van 40 000 gulden die de draagkracht van de coöperatie te bo ven gaat. Gedurende de 4 maanden dat de weg per jaar dicht moet, hoopt zich wel de produktie op maar is er een groot tekort aan middelen voor voorraadfinan- ciering. Voorbeelddorp Een klein begonnen initiatief kan veel uitwerken! Nu er de coöperatieve plan tages zijn, kan dat is de tweede fase - ook de ontwikkeling van privéboom- gaarden gestimuleerd worden. Door de fabriek kan de verwerking economisch draaien. Het zit erin dat Mbongo een be-

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Rabobank' | 1976 | | pagina 29