wob
de ontstaansgrond van onze banken: le
niging van nood door onderlinge hulp.
droogte zal dit jaar deze verwachting
beoordeling van 'goed en verantwoord'
gebruikt kan worden.
We hebben een belangrijke aanwijzing
in de statuten van de Stichting. Deze
spreken van financiële steunverlening
aan projecten in Nederland ter bevorde
ring van het geestelijk, lichamelijk en/of
sociaal welzijn van minder-bedeelden.
Daarnaast aan projecten buiten Neder
land voor landbouwontwikkeling en co-
operatiewezen, in het bijzonder krediet
coöperaties.
Onze Stichting streeft doeleinden na die
een sociaal karakter hebben. Dit streven
vindt strikt genomen zijn oorsprong in
De Stichting blaast bij haar activiteiten
niet hoog van de toren. Zij zoekt haar
kracht niet in publiciteit, maar in effec
tieve werkzaamheid. Wat die werk
zaamheid betreft is er geen reden tot
bescheidenheid.
Prachtige initiatieven, zowel in eigen
land als in de derde wereld, komen van
de grond met de financiële hulp door de
Stichting geboden.
De zingeving daarvan laat zich niet ge
makkelijk in cijfers berekenen.
Het werk van de Stichting is als een ri
vier, een stroomkanaal, dat dorre en ver
laten akkers door bevloeiing vruchtbaar
maakt. Het water raakt de uiteinden der
aarde; de werking dringt ook door tot in
de donkerste donkerheid van onze ste
den. Zijn er betere criteria voor de be
oordeling van 'goed en verantwoord'?
ALS HET LAND VERDROOGT...
De grote en aanhoudende droogte zal
niet zonder gevolgen voor de Nederland
se land- en tuinbouw zijn. Welke deze
gevolgen zijn en welke de omvang daar
van is, kan op dit moment - eind augus
tus - nog niet exact worden aangege
ven. Streeksgewijze doen zich daarbij
grote verschillen voor, terwijl van bedrijf
tot bedrijf de situatie niet gelijk is. Daar
naast wordt de ene bedrijfstak in sterke
re mate geconfronteerd met de conse
quenties dan de andere bedrijfstak.
Voor de melkveehouderij is de situatie in
bepaalde delen van ons land moeilijk tot
zorgelijk. De ruwvoerwinning en -voor
ziening zijn op een aantal bedrijven mi
nimaal. Dit zal tot gevolg hebben, dat
deze bedrijven als gevolg van aankoop
van ruw- en/of krachtvoer, aanzienlijk
meer kosten moeten maken dan nor
maal om de stalperiode te overbruggen.
Ook kan de situatie zodanig zijn, dat tot
het afstoten van vee moet worden over
gegaan.
Getracht zal moeten worden dit laatste
te voorkomen, het zou de basis van het
bedrijf aantasten en de continuïteitsper
spectieven doen vervagen.
In hoeverre de financiële consequenties
tengevolge van de droogte kunnen wor
den opgevangen door het individuele
bedrijf, is afhankelijk van de financiële
positie. Vele bedrijven - met name in de
melkveehouderij - hebben de laatste ja
ren grote investeringen gedaan om de
bestaansbasis te handhaven respectie
velijk te verbeteren. Hiervoor zijn zij fi
nanciële verplichtingen aangegaan on
der de verwachting, dat de rentabiliteit
zou verbeteren. Als gevolg van de
niet worden gerealiseerd en zullen zij
met liquiditeits- en financieringsproble
men worden geconfronteerd.
De vraag dient zich daarbij aan of de ge
volgen van de droogte moeten worden
toegerekend aan het ondernemersrisico
of dat dit daarbuiten valt. De discussie
hierover is slechts zinvol indien vast
staat, dat bij derden verhaal is te verkrij
gen voor de geleden schade. Daarover
bestaat grote twijfel. De mogelijkheden
van het Ministerie van Landbouw en
Visserij zijn om budgettaire en economi
sche redenen beperkt. De mogelijkhe
den van de banken zijn in deze evenzeer
beperkt. Zoals reeds werd aangegeven
bij de watersnood van twee jaar gele
den, is de tariefstelling en de solvabili
teit niet gebaseerd op het overnemen
van het ondernemersrisico of calamitei
ten welke daarbuiten vallen. De taak en
functie van de bank is een andere.
Natuurlijk raakt de moeilijke positie,
waarin een deel van hun agrarische
cliënten door de droogte is geraakt, ook
onze banken. Wij hebben hen daarom
onlangs in een schrijven uiteengezet,
wat eventueel gedaan kan worden in
gevallen, waarin de liquiditeitstekorten
nijpend worden. Als bankiers menen wij
dat naast de bestaande normale finan
cieringsmogelijkheden, geen speciale fi
nancieringsregelingen ontworpen hoe
ven te worden. Wel kan van geval tot
geval - indien de liquiditeitsproblemen
van beperkte omvang blijken - een ver
zachting van de aflossingsverplichtingen
toegestaan worden, eventueel gepaard
met een beperkte verhoging van de fi
nanciering. Wij hopen, dat mede door
deze tegemoetkomingen onzerzijds uit
komst geboden kan worden in een be
duidend aantal droogtegevallen. Wij
realiseren ons daarbij, dat wij helaas
hen, wier bedrijf echt door de droogte in
zijn voortbestaan bedreigd wordt, niet
met een normale financiering zullen
kunnen helpen, zelfs al hanteren wij de
normale voorwaarden ook nog zo soe
pel. Met het oog daarop is het goed, dat
in genoemd schrijven de banken nog
eens gewezen zijn op de Rijksgroepsre
geling Zelfstandigen en op de mogelijk
heid om een z.g. overbruggingskrediet
te krijgen. Deze overheidsregelingen
waarop onze banken hun cliënten zo
nodig dienen te attenderen, zijn aan be
paalde voorwaarden gebonden, maar de
Minister van Landbouw heeft reeds toe
gezegd een soepele toepassing te zullen
bevorderen.
