met het rapport goed bevallen is. Er is
woord visie wordt gebruikt: visie op de
ontwikkelingen in algemene zin, visie op
hetgeen kan bijdragen tot het goed
functioneren van de organisatie als
geheel en visie op hetgeen voor de
eigen bank nodig is om zinvol te
opereren. Een drieledige visie, die door
overleg en samenwerking moet tot
stand komen.
En daar zijn we nu bij de gedachte van
een beleidsplan aangeland. Beleidsplan
is op zichzelf een kleurloos woord. Kon
de vroegere term 'geïntegreerd
organisatiebeleid' (een term die we
gauw moeten vergeten) alleen al door
de klank sommige stekels doen
opzetten, dat is van 'beleidsplan' met
geen mogelijkheid te verwachten.
Immers iedereen is voor een beleid,
iedereen ziet ook in dat het als je samen
in een organisatie zit goed is om samen
een plan op te zetten en je aan dat plan
te houden. Alleen willen we dan wel
allemaal weten, wat zo'n plan inhoudt,
hoe het tot stand komt en vooral ook of
wij er van tevoren in gekend worden,
zodat we er ons zegje over kunnen doen.
Dit is, bewust in huis-tuin-en-keuken-
woorden uitgedrukt, waarde hele
zaak om draaitEn ik kan er dadelijk
bij zeggen, dat naar mijn mening al deze
dingen in het rapport heel goed tot hun
recht komen. Juist hier zullen velen de
toon en de aanpak vinden, die zij in het
vorige rapport graag hadden gewenst.
De commissie zelf attendeert al op de
andere hoek van waaruit zij dat
gemeenschappelijk beleid is gaan
bezien. Zij erkent, dat zij voorheen dat
beleidsplan in hoge mate als een
activiteit van de Centrale Bank heeft
aangemerkt. Van die gedachte is zij
teruggekomen: niet alleen Centrale
Bank doch alle delen van de organisatie,
dus ook met name iedere aangesloten
bank afzonderlijk, moeten bij de
totstandkoming van het plan worden
betrokken!
Hoe die nieuwe opzet in zijn werk gaat
lezen we in hoofdstuk twee. Overal
blijkt, dat de commissie zeer
gewetensvol gezocht heeft naar een
methode, die alle geledingen van onze
organisatie aan de totstandkoming van
het plan laat deel hebben. Toch is die
zorg van de commissie voor een goede
procedure zeer terecht, want als je de
aard van onze banken wilt behouden, is
dat een essentieel punt. Ik heb er
bewondering voor, dat de commissie
zo'n methode gevonden heeft en er in
slaagt ons die helder te laten zien. Ook
hier blijkt als we het even op ons in
hebben laten werken, eenvoud het
kenmerk van het ware te zijn. Dat
beseffen we, als we bedenken, dat we
met onze huidige organen en geheel in
de lijn van onze 'gewone'
overlegprocedure van kringen en CKV
deze zaak onder de knie krijgen. Er hoeft
10 augustus: de Structuurcommissie in
haar laatste bijeenkomst vóór het nieu
we rapport.
geen nieuwe instantie of orgaan voor
'gecreëerd' te worden.
Een enorme verrijking vergeleken bij het
vorige rapport is, dat er nu als bijlage
een 'proeve van een beleidsplan'
toegevoegd wordt. Daar kan men naar
hartelust zijn tanden inzetten om haast
tastbaar, concreet te ervaren hoe het
zou kunnen worden met zo'n plan. Let
wel: zou kunnen! Het rapport doet haast
ontroerend veel moeite om toch maar
goed duidelijk te maken, dat het alleen
maar een voorbeeld is, dat laat zien hoe
je langs heel serieuze weg tot een plan
kunt komen. Wie desondanks nog
geneigd is te vergeten, dat het enkel
gaat om een proef, die als illustratie van
de ontwikkelde gedachtengang dient,
moge in ieder geval goed in zijn oren
knopen, dat de proeve volgens het
rapport onvolkomen is. Niet alleen
omdat het de eerste proeve is, maar
ook, omdat ze alleen op centraal niveau
is voorbereid, zonder dat de brede
organisatie ertoe heeft bijgedragen.
Vermoedelijk onbewust is met dit
laatste een van de meest typerende
dingen van het rapport gezegd!
Ook overigens wordt de gedachte van
een beleidsplan en de proeve daarvan
met veel zorg omgeven. De commissie
is kennelijk huiverig voor misverstanden
en gaat behoedzaam haar weg om te
voorkomen dat zij zelf daartoe
aanleiding geeft. Zij waarschuwt
ertegen in zo'n plan een tovermiddel te
zien en te denken, dat als het eenmaal
aanvaard is, de werkelijkheid zich wel
aan het plan zal aanpassen. Wie dat
denkt, wacht onvermijdelijk een
teleurstelling. Het plan is bedoeld als
toetssteen voor ons beleid. Dat houvast
hebben we nodig, maar meer dan
toetssteen mogen we er niet in zien. Net
als voorheen, zullen we het zelf moeten
maken, met onze mogelijkheden en
moeilijkheden in de realiteit van alle
dag.
Ik heb inmiddels al wel duidelijk laten
merken, dat mij de eerste kennismaking
geen enkele reden om op het vorige
rapport af te geven, ook dat was een
knap stuk werk en is zelfs baanbrekend
geweest, maar de tweede versie heeft
nou net dat plus, dat het rapport in
hoofdlijnen niet alleen aanvaardbaar,
maar echt welkom maakt. Ik ben
benieuwd of de organisatie er staks ook
zo over zal denken!
Zo'n welkom zal in dit geval geen
zelfoverwinning kosten. Het wordt
gemakkelijk gemaakt, wanneer je ziet op
welke punten duidelijk rekening is
gehouden met hetgeen in de vorige
behandeling is naar voren gekomen.
Eigenlijk is de hele toon van het rapport
daarvan doordrenkt.
En om het eens plastisch te zeggen: de
zweep is thuis gelaten. Ik bedoel
daarmee, dat in de eerste versie een
aanvullende statutaire bevoegdheid
voor de Centrale Bank nodig werd
geacht om dat 'geïntegreerde beleid'
ten uitvoer te brengen. Al heeft niemand
het zo gezegd, gedacht is het vast: daar
gaat de centrale zweep over onze lokale
autonomie. Die zweep (die overigens
helemaal geen zweep is) is in ieder
geval verdwenen. Een beleidsplan blijkt
bij nader inzien best zonder grotere
bevoegdheden van de Centrale Bank
uitgevoerd te kunnen worden. Onze
huidige overlegpraktijk en statutaire
structuur bieden de vertrouwde
instrumenten, die er tegen opgewassen
zijn.
Zonder aarzeling zeg ik thans, dat dit
herboren rapport in onze organisatie de
gewenste klik zal doen horen. Dat zal
nog heel wat tijd en overleg vergen,
maar het zit er m.i. beslist in! Ik loop er
niet verder op vooruit, maar het zal een
heel belangrijke stap zijn, waarvan we
op alle onderdelen van ons bedrijf in de
toekomst het effect zullen merken. Dat
was de bedoeling ook toen we die
commissie ingesteld hebben.
JRH
£1
