landbouwbeleid staat niet alleen
had daarvoor alleen een iets striktere formulering dan
de meerderheid.
Milder
Over het andere voorstel van de regering, dat over het
voorkeursrecht van gemeente gaat, is het oordeel van
de vertegenwoordigers van de georganiseerde land
bouw milder. De meerderheid wilde echter met dit
voorstel niet in zee, zolang de onteigeningswaarde
minder zou zijn dan de werkelijke waarde. De minder
heid zou tevreden zijn wanneer de band tussen beide
wetsontwerpen zou worden doorgesneden en dus niet
zoals nu in het wetsontwerp gebeurt de onteigenings
waarde als maatstaf wordt genomen voor de prijsbepa
ling wanneer de gemeente van zijn voorkeursrecht ge
bruik maakt. Door al deze meningsverschillen heeft het
Landbouwschap een nogal geschakeerd advies aan de
Tweede Kamer verzonden. Misschien dat daarin deze
en gene iets van zijn gading aantreft.
Regeren per nota
De nota over de landinrichting, welke voor eind vorig
jaar werd toegezegd, is nu verschenen. Tegen het 're
geren per nota' wordt wel bezwaar gemaakt omdat het
overheidsbeleid minder grijpbaar wordt dan in het ge
val van wetsontwerpen. Met het uitbrengen van een
nota verandert er formeel niets, maar de overheidsin
stanties hebben de neiging om bij de uitvoering van de
bestaande regels met nieuwe regeringsplannen reke
ning te houden. Dat wil zeggen met hun interpretatie
daarvan, want de nota's zijn meestal ten aanzien van
de punten waarop het aankomt nogal vaag.
Temidden van de andere departementen, ligt het De
partement van Landbouw en Visserij met 11 nota's
over de afgelopen tien jaar iets onder het gemiddelde.
In het afgelopen parlementaire jaar zijn van het agrari
sche departement vier nota's verschenen. Het gaat
hierbij om de milieunota's zoals de relatienota en de
nota over de intensieve veehouderij en ook om de nota
over de inkomenssituatie in de land- en tuinbouw.
Men kan niet alle nota's over één kam scheren. De nota
over de landinrichting (zeer voorzichtig 'interim-nota'
genoemd) is bedoeld als discussiebasis voor allen die
bij de landinrichting betrokken zijn. Het uitgangspunt
hierbij is dat de Wet op de Ruilverkaveling van 1954
verouderd is omdat daar gesproken wordt van het be
hartigen van het agrarisch belang als hoofddoelstelling.
Andere belangen zullen in de toekomst in gelijke mate
moeten worden behartigd en degenen die meer in het
bijzonder natuur en milieu willen beschermen wordt
dan ook om advies over de voorstellen in de nota ge
vraagd.
Kwestie van voortmaken
De uit ambtenaren bestaande commissie, die hiervoor
reeds in 1972 werd ingesteld, beschrijft in het interim
rapport de procedure welke bij de vaststelling van z.g.
landinrichtingsplannen gevolgd kan worden. De advise
rende instanties zullen er nog een hele kluif aan heb
ben.
Een andere nota, welke binnenkort gepubliceerd zal
worden, betreft de toepassing van de pachtwet. Ook
hier dus nog geen concrete voorstellen maar een weer
gave van wat de ministers van plan zijn te gaan doen.
Het kabinet zal voort moeten maken om al zijn voorne
mens nog voor de verkiezingen te kunnen realiseren.
Boven een wankele stapel papieren staarde ik door het
raam naar het prille groen buiten en vroeg me niet ge
heel ter zake doende af waar toch het chlorofyl was ge
bleven. Ik bedoel niet dat van de plantenwereld, maar
het groene goed, dat ooit in onze eigentijdse maat
schappij zo'n overheersende rol speelde. Overal moest
het in, tot de tandpasta en de inlegzolen toe. Je hoort
er niet meer van, maar het was tenminste universeel.
Tegenwoordig heeft de diversificatie ook in dit opzicht
toegeslagen en kent elk produkt een eigen geheim in
grediënt. Een witmakertje hier, een smaakje in de hap
klare brokken daar, meervoudig onverzadigde transis-
toren in de tévé en nog meer sleuven in de scheerkop-
pen.
Het aanbod is groot, overwoog ik, ook op het gebied
van de vrijetijdsbesteding. Dat gaat van bloemschikken
tot transcedentale meditatie en van het nabouwen van
modelauto's tot trimmen. Ik zie ze 's avonds weieens
lopen, een groep voor het grootste deel geïmporteerde
dorpsmannen. Ze draven in felgekleurde trainingspak
ken langs de dijk en pakken daarna in ons plaatselijke
uitgaanscentrum een pilsje met een frikadel extra spe
ciaal mét
Trimmen. Ach, ze hebben het mij ook gevraagd, maar
het gaat allemaal zo erg hard. Ik herinnerde mij een
aardig boekje, waarin stond hoe je fit en fris kon blijven
door zittend achter je bureau van die kleine oefenin
getjes te doen.
Mijn blikken dwaalden terug naar de in-bak. Veel, erg
veel. Klapstuk werd gevormd door een viertal kloeke
delen kunstleder. Achter de plastieken raampjes zaten
kaartjes, waarop stond gedrukt Handleiding Admini
stratieve Systemen. Hoewel de kleur van de boeken
psychologisch knap was gekozen - want hemelsblauw
geeft toch een zekere belofte - vrolijkte het vooruitzicht
me niet op.
Op de kast rechtsboven ligt een versleten boekje. Een
handboekje, waarin alles staat wat in de dertiger jaren
ooit de kassier ener boerenleenbank diende te weten.
Alles, letterlijk alles bij elkaar in één klein boekje, dat je
met gemak in je binnenzak bij je kon dragen. Hoe on
voorstelbaar eenvoudig moet het leven toen geweest
zijn.
Ik zuchtte eens diep, ging er voor zitten en greep naar
het eerste deel, waarvan de inleiding me beloofde dat
een volledige beschrijving van de materie was nage
streefd. Nou, dat kon je duidelijk zien en voelen ook. Ik
hief het even boven m'n hoofd en strekte de armen.
Even naar achteren, wat verend en toen terug, een,
twee. Toen weer omhoog, strekken en terug, een,
tweei Zo ging dat toen met die oefeningetjes ook. Om
hoog, strekken en terug, een, twee het gaf me een
relaxed en prettig gevoel om zo even in beweging te
zijn en daarbij lekker naar buiten te kijken.
Maar wie zou me nu geloven als ik zei, dat ik me zo
heerlijk had ontspannen met de uitvoerige behandeling
van onze geautomatiseerde systemen. U soms
Cas Sier
