's morgens vroeg een schatting te maken Deze worden voor het overgrote deel via 'Kleingeld' wordt in de regel afgestort ten gunste van de postgirorekeningen van de Centrale Bank. In dat geval heeft de afstorting pas invloed op de positie op het moment, dat het saldo van de Postgiro wordt weggetrokken. Om de invloed van de geldaanvragen op de liquiditeit dagelijks zo vroeg mogelijk te kennen, maakt de Centrale Kas een zo nauwkeurig mogelijke raming aan de hand van zich dagelijks wijzigende ge gevens, bijvoorbeeld invloeden van het weekend, de maandultimo, vakanties, sinterklaasaankopen en dergelijke. Ik ga hier bewust voorbij aan de proble matiek van elke 'kassier', die de continuï teit van een onbelemmerd chartaal beta lingsverkeer elke dag opnieuw moet afwegen tegen het aanvaarden van daar uit voortvloeiend - onherroepelijk - renteverlies. Het conventionele bankgiroverkeer neemt, hoewel het qua omvang nog belangrijk genoeg is, steeds verder af ten gevolge van de geleidelijke overgang naar het geautomatiseerde girale beta lingsverkeer. De benodigde informatie omtrent het verkeer naar andere bank instellingen is tijdig bekend. De infor matie omtrent het verkeer afkomstig van andere bankinstellingen is pas na sluiting van de geldmarkt (12.00 uur) beschik baar. Om onnodig renteverlies te voor komen worden hiervan ramingen ge maakt, onder andere gebaseerd op voor gaande week- en maandpatronen. Door de enorme toename van het ge automatiseerde bankgiroverkeer is Positie-opmaak sterk afhankelijk gewor den van de Bankgirocentrale. Omdat de eindafrekening, die plaatsvindt via de rekening bij De Nederlandsche Bank, pas omstreeks het sluitingsuur van de geld markt bekend wordt, is het nodig 's morgens vroeg daarvan een schatting te maken. Daartoe is een intensief con tact met de Bankgirocentrale noodzake lijk. Om deze betalingsstromen zo goed mogelijk onder controle te houden en dagelijks een zo nauwkeurig mogelijke prognose te maken, is volledige kennis vereist van de verwerkingsprocedure bij de Bankgirocentrale. Het betalingsverkeer via de Girodien sten stelt weer heel andere eisen. Ener zijds zal een dusdanig saldo moeten worden aangehouden, dat te allen tijde de betalingsopdrachten zonder vertra ging kunnen worden uitgevoerd. Ander zijds zal uit rentabiliteitsoogpunt het saldo minimaal gehouden moeten wor den. Daartoe is een grondig inzicht nodig in de verwerkingsprocedure bij de Post giro. De aangesloten banken zijn onge twijfeld op de hoogte met deze proble matiek uit hoofde van het saldobeheer van de eigen postgirorekeningen. Het telefonisch betalingsverkeer (zo wel binnen- als buitenlands) neemt een bijzonder belangrijke plaats in, mede omdat het daarbij om zeer grote bedra gen gaat. Dit betalingsverkeer vindt hoofdzakelijk in de morgenuren plaats en omdat de verrekening nog dezelfde morgen moet plaatsvinden, brengt dit voortdurend mutaties in de liquiditeitspositie mee. Daar het telefonisch betalingsverkeer zich toespitst op het laatste uur voor sluiting van de geldmarkt, is het nodig van het effect daarvan op de liquiditeits positie. De verrekening van dit betalingsverkeer vindt plaats via de rekeningen-courant met de desbetreffende bankinstellingen. Om de saldi op deze rekeningen uit rente overwegingen minimaal te houden, moe ten zowel de betalingsstromen als de betrokken kanalen uitermate goed wor den beheerst. Dit betreft voor Positie- opmaak uitsluitend de rekeningen van de Centrale Bank bij andere banken, de zogenaamde nostro-rekeningen. De rekeningen van andere banken bij de Centrale Bank worden door deze banken zelf beheerd. Wel zal met de mutaties daarop rekening moeten worden gehouden bij het vast stellen van de liquiditeitspositie, omdat deze banken dezelfde intentie hebben, namelijk minimalisering van het saldo. Dit betekent, dat overschotten zullen worden weggetrokken en tekorten aan gevuld via nostro-rekeningen of De Nederlandsche Bank, waardoor een wijzi ging in de liquiditeitspositie zal ontstaan. In de praktijk is kostenminimalisatie ten aanzien van het telefonisch betalingsver keer grotendeels afhankelijk van een juiste informatie-overdracht. Het verkeer wordt uitsluitend beperkt door de tijds limiet van 12.00 uur, het moment van de saldoverrekening. Ter voorkoming van stagnaties is het daarom van het groot ste belang, dat de piek in het telefonisch betalingsverkeer zo vroeg mogelijk valt. Betalingen uit hoofde van het effecten verkeer vinden voor het grootste deel plaats via de rekening bij De Nederland sche Bank en de rekeningen bij andere bankinstellingen. Deze bedragen zijn in de regel tijdig en vrij exact bekend, zodat daaruit weinig problemen voortvloeien. De uit valutatransacties voortvloeien de betalingen zijn in de regel twee dagen van te voren bekend. Deze betalin gen lopen via de rekening bij De Neder landsche Bank of via rekeningen met andere bankinstellingen. In gevallen, dat de betaling plaatsvindt via loro-rekenin- gen, is speciale aandacht vereist, omdat de betrokken banken de saldi zullen weg trekken of aanvullen via De Nederland sche Bank of via rekeningen bij andere banken. Op dat moment hebben deze bedragen invloed op de liquiditeitspositie. Daarmee wordt reeds in de eerste prog nose rekening gehouden, terwijl in tus sentijdse prognoses dit aandeel steeds aangepast moet worden aan de op dat moment nog te verwachten mutaties. Vanwege de omvangrijkheid van dit soort betalingen is steeds grote nauw keurigheid geboden. Ten slotte de betalingen uit hoofde van geld- en kapitaalmarkttransacties. de rekening bij De Nederlandsche Bank geleid. Omdat het hierbij om bijzonder grote bedragen gaat, worden deze beta lingen met de grootste zorgvuldigheid behandeld. I nf ormatiesysteem Het zal duidelijk zijn, dat Positie-opmaak voor een optimale uitoefening van haar taak grotendeels afhankelijk is van de informatieverstrekkende instanties. Het is dan ook van het grootste belang, dat de informatiekanalen in prima staat wor den gehouden. Daarbij is het nodig, dat de desbetreffende personen beseffen, welke belangen er op het spel staan. Volledige en correcte informatie is essen tieel en hoe eerder de informatie aan Positie-opmaak wordt verstrekt, hoe gro ter het nut daarvan is. Dit betekent echter niet, dat informatie, die in principe te laat of niet volledig is, achterwege kan blijven. Er kan voor Positie-opmaak steeds aanleiding zijn pogingen te ondernemen, om eventuele nadelige gevolgen te voorkomen. Ten slotte moet worden opgemerkt, dat, uit een oogpunt van kostenminimalisatie en ter voorkoming van stagnaties, Positie-opmaak veel aandacht besteedt aan de afwerking van het betalingsver keer. In dit kader wordt vooral gelet op de valutering van de diverse betalingen. De lezer zal begrijpen, dat het 'passieve liquiditeitsbeheer' van Positie-opmaak beslist niet in alle opzichten passief is. Het vereist een zeer kritische instelling ten aanzien van zowel de ontvangen informatie als de uitvoering van het betalingsverkeer. Voor de uitoefening van haar taak heeft Positie-opmaak een informatiesysteem opgebouwd, waarbinnen zij zich moet bewegen als een spin in haar web. Het gezegde 'je zit daar niet om vliegen te vangen' is - hoe gek het ook klinkt - derhalve voor Positie-opmaak nooit van toepassing.

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Rabobank' | 1976 | | pagina 29