in
woorden
en
miljoenen
38
NASCHRIFT VAN DE REDACTIE
den lijve" ondervinden. Deze laatsten wor
den er in vele gevallen diep in hun denken
en gevoelsleven door geraakt, vaak meer
dan zij zich zelf aanvankelijk realiseren.
vanaf de tribune
Kringvergadering. Het was geen kreet, maar
er sprak vertrouwen uit.
Twijfelt de inzender echt aan wat door ons
met „bij iedereen" bedoeld werd?
Wij laten het bij deze vraag. Voor de rest, wij
pretenderen helemaal niet alles duidelijk en
onomstotelijk verklaard te hebben (wie kan
dat wel?).
Wij zien echter de woorden „vertrouwen"
en „duidelijkheid" even graag in het vaan
del van onze organisatie als de inzender.
J. R. H.
EIGEN KIJK
Geachte redactie,
Ons beperkend tot hetgeen drs. Van Tol
in zijn artikel „De eigen kijk op zaken" in
het december-nummer van „Rabobank"
ten aanzien van fusies van plaatselijke ban
ken heeft gesteld, willen wij de volgende
opmerkingen maken.
Zowel door de zelf bij een niet gemakkelijk
fusie-proces opgedane ervaringen als door
informatie en uitwisseling van gedachten
met anderen rijst bij het lezen van een ar
tikel als bovenvermeld de vraag, waarom in
onze organisatie ondanks herhaalde aan
drang van verschillende zijden, niet meer
daadwerkelijk gerichte aandacht aan de
door de heer Van Tol bedoelde voorwaar
den voor samensmelting van sociale struc
turen bij fusies is besteed. Zoals in het ar
tikel reeds is opgemerkt zijn daarvoor heus
wel voldoende redenen aanwezig.
Wij zijn van mening dat de gedragslijn (of
moeten wij schrijven politiek of tactiek)
van Centrale Bank-zijde bij fusie-advisering
veelal bepaald is c.q. wordt door de wens
fusie-successen te behalen. Welke conse
quenties dit tengevolge kan hebben blijkt
later wel. Er is bij de formele fusie-onder-
handelingen soms een andere houding
waar te nemen dan in persoonlijke gesprek
ken. Dit achten wij een bedenkelijke zaak.
Indien men er in slaagt fusies tot stand te
brengen zonder dat er sprake is van een
harmonische besluitvorming over essen
tiële fusievoorwaarden, ontstaan vaak si
tuaties als door de heer Van Tol in het
laatste deel van zijn artikel zijn vermeld of
- erger nog - komen er brokken van. Het
is niet zo moeilijk voorbeelden hiervan te
geven bij een aantal gedurende de afgelo
pen jaren gerealiseerde fusies.
Ter voorkoming van misverstand willen wij
opmerken, dat wij ons vanzelfsprekend be
wust zijn van het feit, dat het niet in alle
gevallen mogelijk is een bevredigende op
lossing voor alle problemen, welke zich bij
fusies voordoen, te creëren. Wij zijn even
wel van mening dat zowel in de theorie als
in de praktijk voldoende aanwijzingen zijn
te vinden op welke wijze in sociaal opzicht
betere resultaten kunnen worden bereikt
dan thans nogal eens het geval is.
Indien het artikel van de heer Van Tol er
toe zou kunnen leiden, dat een meer syste
matische aanpak van de door hem gesig
naleerde problematiek tot stand komt, zou
dit tevens de evenwichtigheid tussen de
o.i. uitstekende arbeidsvoorwaarden in on
ze organisatie, d.w.z. het materiële sociale
beleid en het op het zo optimaal mogelijk
functioneren van de medewerkers der bij
fusies betrokken Rabobanken gerichte be
leid, d.w.z. het immateriële sociale beleid,
in belangrijke mate bevorderen. Hierdoor
zou zowel de arbeidsmotivatie als het
rechtvaardigheidsgevoel of - zo men liever
wil - de innerlijke rust bij een groot aantal
functionarissen van aangesloten banken
worden vergroot.
Emmeloord, 3 februari 1976.
E. v. d. Linde
N. Conijn
De beide inzenders leggen terecht grote
nadruk op de „immateriële sociale kant".
Degenen, die in een fusie adviseren, zijn
natuurlijk nooit zo persoonlijk bij de fusie
betrokken, als degenen, die de fusie „aan
Naar buiten, ook t.o. de adviseurs, blijkt dat
echter niet altijd (men loopt er niet mee te
koop). Als dan voornamelijk de formele
kant van de fusie aan de orde komt, kan dat
tot een soort kortsluiting leiden. Een goed
persoonlijk gesprek kan in zo'n situatie de
lucht doen opklaren, maar het is vaak niet
eenvoudig tot zo'n gesprek te komen. Ver
moedelijk gaat dit ook niet iedereen even
gemakkelijk af. Uit de vanzelfsprekend
meer afstandelijke benadering van de ad
viseurs mag men echter niet concluderen,
dat deze volgens een bepaalde tactiek al
leen maar fusiesuccessen willen behalen.
De afstand moet van twee kanten overbrugd
worden, wil men de gewenste innerlijke
rust bij een fusie bereiken.
De Centrale Bank is zich terdege bewust,
dat de sociale aspecten meer gerichte aan
dacht moeten krijgen. Het is daarom, dat
voor het werkgebied Aangesloten Banken
onder meer een psycholoog is aangetrok
ken, op wie men eventueel een beroep kan
doen.
De aan onze aangesloten banken toe
vertrouwde middelen vertoonden in de
afgelopen maand januari een sterke
toeneming.
Met name de saldi op privé-rekeningen
en de tegoeden op depositorekeningen
namen aanzienlijk meer toe dan was
verwacht.
Bij de uitzettingen bleef de groei van
de debetsaldi in rekening-courant
enigszins achter, maar daar staat, me
de als gevolg van de concurrerende
tariefstelling een sterke groei van de
uitstaande leningen tegenover.
Door bovenstaande ontwikkelingen, in
samenhang met een normaal te achten
stijging van het rekening-courant-te
goed van de gezamenlijke aangesloten
banken bij de Centrale Bank, onder
ging de collectieve liquiditeitspositie
ten opzichte van de interne regelingen
een verdere verruiming.
